Ομιλία Σπύρου Λάππα Στο Σ/Ν Του Υπουργείου Εργασίας

   Τα νομοθετήματα που έρχονται στη Βουλή, όσον αφορά τον χώρο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,  έρχονται μετά από μεγάλες νομικές, πολιτικές και ιδεολογικές περιπέτειες. Αυτό συνέβη με το θέμα της ιθαγένειας, με το σύμφωνο συμβίωσης και παλιότερα με τη μάχη των ταυτοτήτων. Ακόμη παλαιότερα με τη μάχη της τροποποίησης του οικογενειακού δικαίου και της αποποινικοποίησης της μοιχείας, όταν σηκώθηκε ολόκληρη η κοινωνία εναντίον του νομοσχεδίου, διότι έλεγαν ότι διαλύεται η οικογένεια. Το 1983 η Ελλάδα ήταν η τελευταία χώρα στην Ευρώπη που αποποινικοποίησε τη μοιχεία. Ο οικογενειακός κώδικας έγινε αναίμακτα πλήρως αποδεκτός από την κοινωνία και βοήθησε όλα τα μέλη της.

Η έννοια της υιοθεσίας από την αναδοχή διαφέρει έτη φωτός! Οι διαφορές είναι κολοσσιαίες και δομικές. Η υιοθεσία είναι νομικός δεσμός, που σημαίνει ότι το τέκνο που υιοθετείται είναι όπως το παιδί που γεννήθηκε από δύο φυσικούς γονείς, με όλα τα δικαιώματα που αποκτά ένα φυσικό τέκνο. Έχει συγγένεια με τους γονείς και με τους συγγενείς των γονέων που το υιοθετούν. Είναι ένα φυσικό τέκνο. Η αναδοχή δεν δημιουργεί νομικό δεσμό ούτε με τους αναδόχους ούτε με τους συγγενείς των αναδόχων. Είναι κοινωνικός δεσμός.

Για να μεταβεί ένα παιδί από τη φυσική του οικογένεια σε οποιονδήποτε άλλον, έστω κι αν είναι ομόφυλο ζευγάρι, πρέπει να πληρούνται σοβαρές προϋποθέσεις. Πρώτη και κύρια προϋπόθεση, για να φύγει ένα παιδί από τη φυσική του οικογένεια, είναι να ζει τον εφιάλτη σε όλα τα επίπεδα, οικονομικό, συναισθηματικό, διαπροσωπικό. Δεν το παίρνει η κρατική υπηρεσία ή οι δομές που έχουν δημιουργηθεί και λειτουργούν από τη φυσική του οικογένεια, για να πάει σε ένα άλλο ετερόφυλο ή ομόφυλο ζευγάρι έτσι και ως έτυχε, επειδή αυτό «καρφώθηκε» στην κρατική δομή ή υπηρεσία. Υπάρχουν προβλήματα, που είναι εφιάλτης για το παιδί.

Όταν μιλάμε για την αναδοχή, τέτοια προβλήματα θέλουμε να λύσουμε και γι’ αυτό να μην ξεχνάμε ποτέ ότι η αναδοχή δεν δημιουργεί νομικό δεσμό. Όταν το παιδί πηγαίνει στους ανάδοχους γονείς, εξακολουθούν να θεωρούνται γονείς του, οι φυσικοί γονείς και γι’ αυτό οποιαδήποτε στιγμή, όταν το θελήσει το ίδιο μεγαλώνοντας ή κάτω από άλλες προϋποθέσεις, μπορεί να μεταβεί στη φυσική του οικογένεια. Επιπλέον, αυτό πρέπει να κριθεί υποχρεωτικά από τους αρμόδιους (κοινωνιολόγο, παιδοψυχολόγο, κοινωνικό λειτουργό) και τις υπηρεσίες , ώστε να αποφασισθεί, αν ένα παιδί  φύγει από τον φυσικό του γονέα και πάει κάπου αλλού. Το παιδί θα φύγει μόνο για να ζήσει κάπου καλύτερα και όχι για να πάει κάπου χειρότερα. Αυτό εξυπηρετείται από το συγκεκριμένο νομοσχέδιο.

Πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν -για να ξέρουμε τελικά αυτή η χώρα πώς είναι αγκυλωμένη στα συντηρητικά και φοβικά σύνδρομα- ότι η Κύπρος καθιέρωσε την αναδοχή το 1956 με έναν νόμο περί παίδων, που ήταν πιο τολμηρός από το δικό μας νομοσχέδιο. Το 1956 καθιερώθηκε η αναδοχή, ενώ στην Ελλάδα η αναδοχή καθιερώνεται για πρώτη φορά με το νομοσχέδιο 2447/1996, μετά από σαράντα χρόνια. Εδώ φαίνονται οι μεγάλες καθυστερήσεις που έχουμε σ’ αυτήν τη χώρα σε μια σειρά ζητημάτων.

Είναι μία πολύ μεγάλη ευκαιρία σήμερα με αυτό το νομοσχέδιο η χώρα μας τουλάχιστον να μη σύρεται στα ευρωπαϊκά δικαστήρια. Σε συνθήκες σκληρής λιτότητας και επιτροπείας να μην πληρώνουμε 70 και 80 εκατομμύρια πρόστιμα για τέτοιες καταδίκες. Ας σταματήσει αυτό επιτέλους, προς όφελος και της οικονομίας και των συμφερόντων της χώρας.

Σημαντικό είναι επίσης το άρθρο 15, το οποίο μιλάει για τις άρσεις της αναδοχής. Εκτός από τα άρθρα 1662 και 1663 του Αστικού  Κώδικα, την άρση της αναδοχής μπορούσαν να την κάνουν, μόνο οι φυσικοί γονείς, ο επίτροπος και το δικαστήριο, αν ορίσθηκαν οι ανάδοχοι με δικαστική απόφαση. Τώρα με το νομοσχέδιο έχουμε μια πληρέστατη διάταξη, όπου όλοι οι ενδιαφερόμενοι πλέον μπορούν να άρουν την αναδοχή και οι ίδιοι οι ανάδοχοι γονείς, ακόμα και με απλή αίτηση του αρμόδιου εισαγγελέα, όταν από έρευνα ή από δημοσιεύματα πληροφορείται ότι το παιδί στους ανάδοχους γονείς δεν περνάει καλά ή τουλάχιστον περνάει χειρότερα απ’ ό,τι περνούσε με τους φυσικούς του γονείς. Άρα, όλοι οι ενδιαφερόμενοι πλέον μπορούν να άρουν την αναδοχή για συγκεκριμένους λόγους υπέρ των συμφερόντων του παιδιού.

Τα νομοσχέδιο αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για την κυβέρνηση της Αριστεράς να αφήσει ένα θεσμικό δημοκρατικό αποτύπωμα, για το οποίο πρέπει όλοι  να είμαστε υπερήφανοι, καθώς πρώτα απ’ όλα έχει σκοπό την εξασφάλιση των αναγκών και των συμφερόντων των παιδιών και την προστασία των δικαιωμάτων τους.