Αλ. Τσίπρας: Εμείς δεν θα επιχειρήσουμε ποτέ να αποδράσουμε από τις ευθύνες μας

Εμείς δεν θα επιχειρήσουμε ποτέ να αποδράσουμε από τις ευθύνες μας", υπογράμμισε ο Αλέξης Τσίπρας μιλώντας στο υπουργικό συμβούλιο που συγκάλεσε έκτακτα "σε μια δύσκολη στιγμή, ίσως την πιο βαριά στιγμή της κυβερνητικής μας θητείας".

Ενώπιον του υπουργικού συμβουλίου και ενώπιον του ελληνικού λαού, ο Αλέξης Τσίπρας, ως κάτι αυτονόητο για τον πρωθυπουργό της χώρας, όπως σημείωσε, ανέλαβε ακέραια την πολιτική ευθύνη για την τραγωδία από τις πυρκαγιές.

Σε μια ομιλία σε έντονο προσωπικό τόνο μίλησε για ανάμεικτα συναισθήματα που τον διακατέχουν, μεταξύ των οποίων "αγωνία αν πράξαμε σωστά σε όσα έπρεπε να πράξουμε", "αν μπορούσαμε να κάνουμε τίποτα παραπάνω", "αν μπορούσαμε να σώσουμε έστω και μια ψυχή παραπάνω από όσες έφυγαν άδικα.

Ο πρωθυπουργός είπε ότι με οδυνηρό τρόπο "κατανοούμε ότι κυβερνάμε μια χώρα που επί χρόνια κυριάρχησαν στρεβλώσεις", αναφερόμενος στο γεγονός ότι ολόκληροι οικισμοί χτίστηκαν αυθαίρετα πάνω σε ρέματα και παραλίες, χωρίς καμιά πρόβλεψη για την ασφάλεια των κατοίκων τους, για να τονίσει ότι "αυτό το κράτος, όμως, σήμερα το διοικούμε εμείς και όσο κι αν είναι σωστό ότι δεν μπορούσαμε σε τρία χρόνια να λύσουμε τεράστια προβλήματα δεκαετιών, πρέπει να προβληματιστούμε αν κάναμε ό,τι πρέπει για να το αλλάξουμε".

Απαντώντας στις επιθέσεις της αντιπολίτευσης είπε ότι δεν θα ακολουθήσει μια πολεμική που εκμεταλλεύεται την οδύνη και τη συντριβή και οδηγεί μόνο στη συσκότιση της αλήθειας εν ονόματι μιας μακάβριας κομματικής σκοπιμότητας. Είπε ότι "οι 'αποκεφαλισμοί', την ώρα της μάχης, που είχαν γίνει κανόνας σε προηγούμενες τραγωδίες, δεν αποτελούν πράξη πολιτικής γενναιότητας, αλλά πολιτικής δειλίας" και τόνισε ότι "αφού η μάχη αυτή τελειώσει, αφού και η τελευταία εστία κινδύνου εκλείψει, τότε θα υπάρξει η ψύχραιμη αποτίμηση, και πιθανή απόδοση ευθυνών".

Ο Αλέξης Τσίπρας μίλησε για αυτοκριτική, όχι γενικά και αόριστα, αλλά "μια έμπρακτη έκφραση αυτοκριτικής", ανακοινώνοντας ότι "θα προχωρήσουμε με ταχύτητα και αποφασιστικότητα στην κατάρτιση ενός εθνικού σχεδίου, που θα αντιμετωπίζει τις οικιστικές στρεβλώσεις δεκαετιών", καλώντας σε συμμετοχή στην προσπάθεια τους πάντες και τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Ανακοίνωσε επίσης την αναμόρφωση και αναβάθμιση του μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας. 

Προανήγγειλε ότι "αν χρειαστεί να «σπάσουμε αβγά», να δουλέψουν μπουλντόζες, να υπάρξει σύγκρουση, ας γίνει", για να σημειώσει ότι "δεν πρόκειται, σε κάθε περίπτωση, να περιμένουμε με σταυρωμένα χέρια, και με μέτρα-ασπιρίνες και μεγάλα λόγια, να περιμένουμε άβουλοι την επόμενη τραγωδία".

Επισήμανε ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή και κάλεσε όλους τους υπουργούς να είναι σε εγρήγορση ώστε να μην επιτραπεί σε κανέναν, "σε όποιο σκοτεινό κέντρο κι αναφέρεται", να ανακόψει την πορεία της και τον εθνικό στόχο.

Ειδικότερα, ο πρωθυπουργός ξεκίνησε την ομιλία του λέγοντας ότι τον διακατέχουν ανάμικτα αισθήματα τούτη την ώρα, όπως και όλους: "Πόνος, συντριβή, για τις ανθρώπινες ζωές που χάθηκαν απροσδόκητα, και άδικα". "Αλλά και αγωνία. Αγωνία αν πράξαμε σωστά σε όσα έπρεπε να πράξουμε. Αν αντιδράσαμε σωστά τις κρίσιμες ώρες. Αν μπορούσαμε να κάνουμε τίποτα παραπάνω. Αν μπορούσαμε να σώσουμε έστω και μια ψυχή παραπάνω από όσες έφυγαν άδικα", πρόσθεσε. Είπε ότι επίσης δεν αποφεύγει και τη σκέψη ή τον φόβο "μήπως από κάποιο ένστικτο αυτοσυντήρησης, διαπράττουμε κι εμείς το ίδιο λάθος, που πολλές φορές έχουμε δει να διαπράττουν άλλοι στο παρελθόν. Να υπερβάλλουμε σε δικαιολογίες για να μειώσουμε τις ευθύνες".

Ο κ. Τσίπρας υπογράμμισε ότι δεν πρόκειται να ακολουθήσει "την αλυσίδα των χαρακτηρισμών, των εύκολων καταδικαστικών αποφάσεων, της χωρίς όρια και χωρίς τον αυτονόητο σεβασμό στους νεκρούς πολεμικής". Η οποία "κινείται ολοφάνερα από την προσπάθεια εκμετάλλευσης της οδύνης και της συντριβής για την τραγωδία και δεν οδηγεί παρά μόνο στη συσκότιση της αλήθειας, εν ονόματι μιας μακάβριας κομματικής σκοπιμότητας".
 

"Αναλαμβάνω ακέραια την πολιτική ευθύνη για την τραγωδία"

Ο Αλέξης Τσίπρας είπε ότι συγκάλεσε τη σημερινή συνεδρίαση πρώτα από όλα "γιατί θέλω να αναλάβω ακέραια, ενώπιον του υπουργικού συμβουλίου και ενώπιον του ελληνικού λαού, την πολιτική ευθύνη για την τραγωδία". Επισήμανε ότι κάτι τέτοιο είναι αυτονόητο για τον πρωθυπουργό της χώρας, ενώ κάλεσε τους υπουργούς να την αναλάβουν κι εκείνοι, καθότι είναι επίσης αυτονόητο για την κυβέρνηση της χώρας.

"Εμείς δε θα επιχειρήσουμε ποτέ να αποδράσουμε από τις ευθύνες μας"

"Εμείς δεν θα επιχειρήσουμε ποτέ να αποδράσουμε από τις ευθύνες μας", τόνισε, για να προσθέσει: "Όπως δεν το κάναμε, όταν αναλάβαμε τη χώρα χρεοκοπημένη, και φορτωθήκαμε εθελοντικά τα λάθη και τις παραλείψεις δεκαετιών. Όπως δεν το κάναμε όταν αντιμετωπίσαμε το φάσμα μιας τεράστιας οικονομικής, εθνικής, και ανθρωπιστικής καταστροφής, για την οποία άλλοι ήταν υπεύθυνοι".

Τόνισε ότι "οφείλουμε να πάμε βαθιά στην πραγματικότητα, γιατί πιστεύουμε ότι μόνο έτσι μπορούμε να την αλλάξουμε", σχολιάζοντας ότι οι τραγωδίες ξέρετε γίνονται συχνά αφορμή για να έρθουν στην επιφάνεια προβλήματα, καταστάσεις και ολιγωρίες, που σε ομαλές συνθήκες κρύβονται από τον δημόσιο διάλογο. "Σήμερα, λοιπόν, κατανοούμε όλοι με οδυνηρό τρόπο και σε όλο του το βάθος, ότι κυβερνάμε μια χώρα που επί χρόνια κυριάρχησαν στρεβλώσεις", είπε, αναφερόμενος στο γεγονός ότι "ολόκληροι οικισμοί χτίστηκαν αυθαίρετα πάνω σε ρέματα και παραλίες" και στο ότι "με ευθύνη και του πελατειακού κράτους, δημιουργήθηκαν ολόκληρα οικιστικά συμπλέγματα χωρίς καμιά πρόβλεψη για την ασφάλεια των κατοίκων τους".

Όμως, επισήμανε, "αυτό το κράτος σήμερα το διοικούμε εμείς. Και όσο κι αν είναι σωστό ότι δεν μπορούσαμε σε τρία χρόνια να λύσουμε τεράστια προβλήματα δεκαετιών, πρέπει να προβληματιστούμε αν κάναμε ό,τι πρέπει για να το αλλάξουμε". Διερωτήθηκε: "μήπως διστάσαμε, δίνοντας προτεραιότητα στη μάχη για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής καταστροφής που προκάλεσαν οι μνημονιακές πολιτικές, να αντιμετωπίσουμε όσο έπρεπε αποφασιστικά τον κίνδυνο άλλων καταστροφών, από στρεβλώσεις που δημιούργησε το φαύλο παρελθόν;". Σε κάθε περίπτωση υπογράμμισε ότι "έτσι κι αλλιώς, έχουμε την ευθύνη, όσο οι στρεβλώσεις αυτές παραμένουν, όσο τα αυθαίρετα δεν γκρεμίζονται, όσο τα ρέματα δεν ξεμπαζώνονται, όσο η πρόσβαση στην παραλία παραμένει απαγορευμένη από φράχτες και βίλες χτισμένες στην άμμο".

"Ας μην πυροβολούν οι διάφοροι πολέμαρχοι του καναπέ"

Απαντώντας εμμέσως πλην σαφώς στο αίτημα της αντιπολίτευσης για παραιτήσεις, ο πρωθυπουργός σχολίασε ότι "από πολλές πλευρές έχει μπει ένα ζήτημα αποκεφαλισμών υπευθύνων, ή δήθεν υπευθύνων", για να υποστηρίξει ότι "οι αποκεφαλισμοί, την ώρα της μάχης, που είχαν γίνει κανόνας σε προηγούμενες τραγωδίες, δεν αποτελούν πράξη πολιτικής γενναιότητας, αλλά πολιτικής δειλίας". Πολύ περισσότερο, τόνισε, "η εύκολη καταδίκη και οι αποκεφαλισμοί των ανθρώπων εκείνων -πυροσβεστών, αστυνομικών, λιμενικών, στρατιωτικών- και της ηγεσίας τους, που έδωσαν και δίνουν τη μάχη με αίσθημα καθήκοντος, και με ηρωισμό, με κίνδυνο της ζωής τους". 

Κάλεσε τους "διάφορους κριτές και πολέμαρχους του καναπέ" να μην "πυροβολούν" εκείνους που με κίνδυνο της ζωής τους στα μέτωπα της φωτιάς έδωσαν τη μάχη και έσωσαν χιλιάδες συνανθρώπους μας": "Τους πυροσβέστες και την ηγεσία τους, που έσπευσαν ηρωικά στον υπέρ πάντων αγώνα. Κοντά και στον τελευταίο πολίτη. Τους αστυνομικούς, που αν δεν βρίσκονταν στο πεδίο της μάχης, σήμερα θα θρηνούσαμε πολύ περισσότερους νεκρούς. Τους λιμενικούς, που στη θάλασσα γλίτωσαν από τον θάνατο εκατοντάδες συνανθρώπους μας.

Τους υπαλλήλους που έσπευσαν να συνδράμουν το έργο της μάχης με τη φωτιά".

"Αφού η μάχη τελειώσει, θα υπάρξει η ψύχραιμη αποτίμηση και πιθανή απόδοση ευθυνών"

"Ας πυροβολούν εμάς, εν πάση περιπτώσει, όχι εκείνους. Εδώ είμαστε. Και δεν έχουμε σκοπό να αποδράσουμε", τόνισε ο κ. Τσίπρας, προαναγγέλλοντας ότι "αφού η μάχη αυτή τελειώσει, αφού και η τελευταία εστία κινδύνου εκλείψει, τότε θα υπάρξει η ψύχραιμη αποτίμηση, και πιθανή απόδοση ευθυνών". Σχολίασε ότι "διαφορετικά ξεπέφτουμε σε κυνήγι μαγισσών και προσπάθεια ανεύρεσης αποδιοπομπαίων τράγων" και πως ο ίδιος δεν θα το κάνει αυτό και ότι το αφήνει "σε όσους το έκαναν στο παρελθόν και το επικαλούνται και σήμερα εναντίον μας".

Είπε ότι η αυτοκριτική δεν αφορά σε επιχειρησιακές πλευρές "της κολοσσιαίας αυτής προσπάθειας διάσωσης απέναντι σε μια πρωτοφανή καταστροφή που βιώσαμε το βράδυ της Δευτέρας" και πως αυτή η συζήτηση θα γίνει, όταν έρθει η ώρα, από τους αρμόδιους, τους ανθρώπους της πρώτης γραμμής, που και ξέρουν, και μπορούν, και θέλουν να αποτιμήσουν το έργο των μηχανισμών διάσωσης, και να επισημάνουν πιθανά λάθη και παραλείψεις.

"Όχι γενικά και αόριστα αυτοκριτική, αλλά έμπρακτη έκφραση αυτοκριτικής"

Ο πρωθυπουργός σημειώσει την πολιτική σημασία της αυτοκριτικής, όχι όμως γενικά και αόριστα, αλλά "μια έμπρακτη έκφραση αυτοκριτικής", "πέρα και έξω από τις εμφανείς προσπάθειες εκμετάλλευσης της τραγωδίας". Είπε ότι δεν έχει πρόβλημα να το επωμιστεί αυτό, όχι όμως στα εύκολα λόγια, "αλλά στην δύσκολη πράξη: Στη δέσμευση ότι δεν πρόκειται μετά από αυτό να μείνουμε μόνο στα μέτρα ανακούφισης των θυμάτων της τραγωδίας, που ήδη εξαγγείλαμε. Όσο σημαντικά και γενναία κι αν είναι αυτά".

Κατάρτιση εθνικού σχεδίου, ταχύτατα και αποφασιστικά

Σε αυτό το πλαίσιο ανακοίνωσε ότι "θα προχωρήσουμε με ταχύτητα και αποφασιστικότητα στην κατάρτιση ενός εθνικού σχεδίου, που θα αντιμετωπίζει τις οικιστικές στρεβλώσεις δεκαετιών". Θα συμμετέχουν επιστημονικοί φορείς, πανεπιστήμια και ειδικοί. Κάλεσε στην προσπάθεια αυτή να συμμετάσχουν οι πάντες και τα κόμματα της αντιπολίτευσης, "γιατί είναι μια προσπάθεια εθνική, και ένα καθήκον που απορρέει για όλους από την σημερινή τραγωδία".

"Κι αν χρειαστεί να «σπάσουμε αβγά», να δουλέψουν μπουλντόζες, να υπάρξει σύγκρουση, ας γίνει", τόνισε, υπογραμμίζοντας ότι "δεν μπορούμε και δεν πρόκειται, σε κάθε περίπτωση, να περιμένουμε άβουλοι, με σταυρωμένα χέρια, και με μέτρα-ασπιρίνες και μεγάλα λόγια, την επόμενη τραγωδία.

Αναμόρφωση και αναβάθμιση του μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας

Ανακοίνωσε επίσης ταυτόχρονα με ταχύτατους ρυθμούς την αναμόρφωση και αναβάθμιση του μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας "με βάση τις νέες ανάγκες, τους νέους κινδύνους, και την ευρωπαϊκή εμπειρία". "Να εγγυηθούμε, έτσι το απλό, και αυτονόητο για κάθε πολιτισμένη κοινωνία: Ότι δεν θα υπάρξουν άλλες τραγωδίες", σημείωσε. 

"Το καλοκαίρι δεν τελείωσε, δεν μπορούμε να εφησυχάζουμε"

Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στο γεγονός ότι οι ενδείξεις οδηγούν στο συμπέρασμα ότι πίσω από τις φονικές πυρκαγιές είχαμε εμπρησμούς, προσθέτοντας ότι δεν είναι γνωστός ο στόχος τους και πως όμως "δεν πρόκειται να μπούμε σε παιχνίδι σεναρίων", "ούτε πρόκειται εμείς να κάνουμε αυτά που έκαναν άλλοι να κρυφτούμε πίσω από θεωρίες συνωμοσίας για να δώσουμε εύκολες απαντήσεις".
Σημείωσε ότι ωστόσο "οφείλουμε εδώ και τώρα να οργανώσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την άμυνα της πολιτείας και της κοινωνίας απέναντι σε τέτοιου είδους εγκληματικές πράξεις", επισημαίνοντας ότι "το καλοκαίρι δεν τελείωσε, και αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούμε να εφησυχάζουμε". "Αν στόχος των δραστών είναι να πλήξουν την κοινωνική συνοχή, να δημιουργήσουν αίσθημα ανασφάλειας στους πολίτες, τότε ίσως προσπαθήσουν ξανά", είπε, καλώντας σε εγρήγορση και ετοιμότητα, οργάνωση με τον καλύτερο δυνατό τρόπο της άμυνας της πολιτείας και της κοινωνίας. "Να εγγυηθούμε την προστασία και την ασφάλεια του κάθε πολίτη, αλλά και να οργανώσουμε την εθελοντική κινητοποίηση όλων για την αντιμετώπιση παρόμοιων προκλήσεων", πρόσθεσε, επισημαίνοντας ότι η δράση των εθελοντών στην αντιμετώπιση της τελευταίες καταστροφής "δείχνουν ότι αυτό είναι εφικτό".

"Να μην επιτρέψουμε σε κανέναν, σε όποιο σκοτεινό κέντρο κι αν αναφέρεται, να μας απομακρύνει από τον εθνικό στόχο"

Ο πρωθυπουργός ολοκλήρωσε την ομιλία του επισημαίνοντας ότι "η Ελλάδα βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή", καθώς "ανακτά μετά από οκτώ ολόκληρα χρόνια την κυριαρχία της, και διεκδικεί με αξιώσεις τον ηγετικό της ρόλο σε μια ευαίσθητη περιοχή". Τόνισε ότι το θέμα της ασφάλειας αποκτά πρωταρχική σημασία, αποφασιστική και κρίσιμη, για να υπογραμμίσει ότι "έχουμε, συνεπώς, ιστορική ευθύνη, να μην επιτρέψουμε σε κανέναν, σε όποιο σκοτεινό κέντρο και αν αναφέρεται, να ανακόψει την πορεία μας, και να μας απομακρύνει από αυτόν τον εθνικό στόχο".

Κάλεσε τους υπουργούς να εργαστούν άμεσα και αποτελεσματικά προς αυτή τη κατεύθυνση και να σταθούν όλοι, η Πολιτεία, "με αποτελεσματικό τρόπο κοντά στους ανθρώπους που πλήρωσαν βαρύ φόρο, ζωής και περιουσίας, στη φωτιά. Ώστε κανένας να μη μείνει αβοήθητος". "Κανένας και τίποτε από αυτή την τραγωδία να μην ξεχαστεί", σημείωσε.

Κυβερνητικές πηγές: Σε πέντε σημεία δράσης κατέληξε το υπουργικό συμβούλιο

Σε εφαρμογή μπαίνουν άμεσα τα πέντε σημεία δράσης στα οποία κατέληξε το υπουργικό συμβούλιο μετά την πολύωρη συνεδρίαση του, υπό τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα στο Μέγαρο Μαξίμου.

Επί τάπητος τέθηκαν οι αδυναμίες και οι παθογένειες από την πλευρά της Πολιτείας - όλα τα προηγούμενα χρόνια - και οι στρεβλώσεις που δημιουργήθηκαν στον οικιστικό ιστό.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, υπό το πρίσμα αυτό «με ευθύνη του υπουργείου Περιβάλλοντος δημιουργείται εθνικό σχέδιο αντιμετώπισης οικιστικών στρεβλώσεων». Αρχικά θα καταγραφούν όλα τα προβλήματα και οι ιδιαιτερότητες των περιοχών, και ακολούθως θα σχεδιαστεί ακόμα και από την αρχή - όπου κριθεί αναγκαίο - ο τρόπος δόμησης, ώστε να μην ξαναβιώσει η χώρα ανάλογες τραγωδίες όπως αυτή στο Μάτι, εξηγούσαν.

Στο επίκεντρο της συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, βρέθηκε και ο τρόπος λειτουργίας της γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, με τη συζήτηση να επικεντρώνεται στον εκσυγχρονισμό της, αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες αλλά και την ευρωπαϊκή εμπειρία, ώστε τα σχέδια αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών να ανταποκρίνονται στις νέες συνθήκες, όπως αυτές διαμορφώνονται και επηρεάζονται από την κλιματική αλλαγή.

Το υπουργικό συμβούλιο αποφάσισε να επεκταθούν άμεσα και για το υπόλοιπο καλοκαίρι, οι μεικτές περιπολίες (αστυνομία, πυροσβεστική, στρατός) οι οποίες λειτουργούν ήδη στο Μάτι και φαίνεται να αποδίδουν.

Επίσης, αποφασίστηκε «η τάχιστη υλοποίηση των μέτρων ανακούφισης τα οποία ανακοινώθηκαν τις προηγούμενες ημέρες από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Δημήτρη Τζανακόπουλο, ώστε να ωφεληθούν άμεσα οι συμπολίτες μας που επλήγησαν από τις καταστροφικές πυρκαγιές, χωρίς να απαιτούνται δεκάδες δικαιολογητικά για τους δικαιούχους».

Τέλος, αποφασίστηκε να υπάρξει σαφές σχέδιο αναφορικά με τον ειδικό λογαριασμό που σύστησε η κυβέρνηση στην ΤτΕ. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η κυβέρνηση προσανατολίζεται και στην εκπόνηση σχεδίου, ώστε μέρος των χρημάτων που θα συγκεντρωθούν να αξιοποιηθούν και στις οικιστικές παρεμβάσεις που θα γίνουν στην περιοχή.

«Τίποτα δεν θα χτιστεί όπως ήταν, είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε σύγκρουση» σημείωναν χαρακτηριστικά οι ίδιες κυβερνητικές πηγές.