ΣΠΥΡΟΣ ΛΑΠΠΑΣ ΝΕΟΣ ΕΚΛΟΓΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ: ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ

Η πολιτική επιστήμη έχει ορίσει το εκλογικό σύστημα ως μια μέθοδο υπολογισμού, με την οποία οι ψήφοι μετατρέπονται σε έδρες. Άρα λοιπόν, ό,τι το εμποδίζει, το αλλοιώνει, το μεταβάλλει και δεν εξασφαλίζει την αυθεντική αυτή μετατροπή, είναι κάτι που το προσβάλλει και το αλλοιώνει σαν σύστημα, σύμφωνα με το Σύνταγμα. Ψηφίσαμε το εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής, διότι κάθε εκλογικός νόμος συνιστάται για να αποτυπώνει το πολιτικό στίγμα και την πολιτική πρακτική της εποχής. Ταυτόχρονα αποτελεί και μια συνέπεια ιδεολογικής επεξεργασίας και πολιτικής στόχευσης του κάθε κόμματος που το εισηγείται. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η Ν.Δ., διαχρονικά από καταβολής της ύπαρξης συντηρητικού κόμματος στην Ελλάδα, ήταν υπέρ των συστημάτων ενισχυμένης αναλογικής. Έχουμε μια διαφορετική αντίληψη και η Αριστερά δεν είναι απλά ένα κόμμα, είναι τρόπος σκέψης και πολιτικής σκέψης. Η αριστερή σκέψη, λοιπόν, θέλει αναλογικότερα συστήματα και την απλή αναλογική που προτείναμε και ψηφίσαμε και στην κεντρική πολιτική σκηνή και στην τοπική αυτοδιοίκηση. Η απλή αναλογική αποτύπωνε την πολιτική και ιδεολογική μας στόχευση και πιστεύουμε ότι μόνο με αυτό το σύστημα εξασφαλίζουμε το δημοκρατικό και αντιπροσωπευτικό χαρακτήρα ενός εκλογικού συστήματος, ιδίως στα 10 χρόνια της οικονομικής κρίσης, πολλαπλής κρίσης σε όλα τα επίπεδα και σε όλες τις εκφάνσεις της πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής ζωής.
Σήμερα αυτό που αντιμετωπίζει η χώρα μας και πολλές κοινωνίες των χωρών της δυτικής Ευρώπης, λέγεται κρίση αντιπροσώπευσης. Όταν μιλάμε για κρίση αντιπροσώπευσης, μιλάμε για κρίση δημοκρατίας. Και όταν μιλάμε για κρίση δημοκρατίας, πρέπει να ψάξουμε τι είναι αυτό που την ανορθώνει, που την προασπίζει, την προστατεύει, την εμψυχώνει, της δίνει οξυγόνο. Και το οξυγόνο για μια κοινωνία είναι η συμμετοχή των πολιτών και κυρίως της νεότητας. Αυτό εξασφαλίζεται από συστήματα αναλογικότερα, που της επιτρέπουν τη συμμετοχή. Συζητήσεις, όχι άγονες και εκτός θέματος αντιπαραθέσεις. Επί της ουσίας. Γι' αυτό εξασφαλίζονται συγκλίσεις, συνεργασίες. Οι συζητήσεις πρέπει να είναι ατέρμονες και μακρές, όπως και οι διαβουλεύσεις σε μια κοινωνία σε πολιτικό επίπεδο.
Στις ευρωπαϊκές κοινωνίες δεν έχουν κυβερνήσεις για έξι μήνες και δεν το αντιλαμβάνεται κανείς ως πρόβλημα. Κι αυτό γιατί έχουν μια δημόσια διοίκηση, έχουν υπηρεσίες, έχουν κράτος δικαίου ουδετεροποιημένο, που έγινε και επιβλήθηκε από την εποχή του Μαξ Βέμπερ, το 18ο αιώνα. Εδώ στην Ελλάδα, αν δεν έχουμε Υπουργό για ένα μήνα, η χώρα έχει παραλύσει, οι δομές έχουν καταργηθεί, οι υπηρεσίες δεν δουλεύουν, η κοινωνία δίκαια γκρινιάζει και οργίζεται. Αυτή είναι η διαφορά. Η ΝΔ επικαλείται αυτή την αδυναμία του ελληνικού κράτους, που είναι δικό τους έργο, ως επιχειρηματολογία κατά της απλής αναλογικής.
Τι είναι τελικά το εκλογικό σύστημα; Είναι μια μέθοδος υπολογισμού ψήφων και εδρών. Μάλιστα σύμφωνα με το Σύνταγμα πρέπει να υπάρχει πλήρης αντιστοίχηση ψήφων και εδρών κατά πως λένε οι Συνταγματολόγοι όλων των πολιτικών και επιστημονικών αποχρώσεων. Κάθε εκλογικό σύστημα αποτυπώνει το πολιτικό στίγμα και την πολιτική πρακτική της εποχής ενώ ταυτόχρονα αποτελεί και συνέπεια ιδεολογικής επεξεργασίας και στόχευσης. Μετά το β’ παγκόσμιο πόλεμο, μετά το σφαγείο των λαών και των ιδεών, όλα τα εκλογικά συστήματα στη χώρα μας τουλάχιστον, διατρέχουν και εν πολλοίς καθορίζουν την πολιτική κατάσταση αλλά και την κοινοβουλευτική σύνθεση. Και εδώ είναι οι αντιρρήσεις μας, ως αποτέλεσμα συστημάτων σαν αυτό της ενισχυμένης αναλογικής. Ένα κλασικό εκλογικό σύστημα ενισχυμένης αναλογικής που στον πυρήνα της αιτιολόγησής του είναι πλειοψηφικό. Δηλαδή δεν αντιστοιχεί με τρόπο ακριβοδίκαιο και δημοκρατικό τις έδρες στην ψήφο, στην πολιτική επιλογή του Έλληνα πολίτη και της Ελληνικής κοινωνίας. Με το εκλογικό αυτό σύστημα το αποτέλεσμα όλο το χρεώνεται και το καρπούται μόνο ένας, αυτός που ψηφίζει ένα τέτοιο ανάλογο πολιτικό σύστημα. Αφού με 35% μπορείς να κυβερνάς έναν ολόκληρο λαό, μπορείς να είσαι αυτοδύναμος στην κυβέρνηση και μπορείς να ρυθμίσεις την τύχη της χώρας εσαεί και μόνος σου. Χωρίς διαβούλευση, χωρίς συγκρότηση και σύγκληση προγραμματικών συγκλήσεων και συνεργασιών.
 Ποια συστήματα οδήγησαν τη χώρα στη χρεοκοπία; Δεν ήταν πανίσχυρες αυτοδύναμες κυβερνήσεις και πανίσχυροι Πρωθυπουργοί που απολάμβαναν ιλιγγιώδεις πλειοψηφίες στο κοινοβούλιο; Και που καταλήξαμε; Να αισθανόμαστε ότι εμείς είμαστε η αρχή του παντός, το κράτος είναι λάφυρο ως αποτέλεσμα ενός τέτοιου απλοϊκού συστήματος. Ευρωπαϊκοί λαοί μετά το 1950 γιατί προόδευσαν; Γιατί ευημερούν επί 70 χρόνια οι ευρωπαϊκές κοινωνίες, με τι εκλογικά συστήματα; Εάν εξαιρέσουμε την  Γαλλία που έχει Προεδρικό σύστημα και τις χώρες που τις διέπει το Αγγλοσαξονικό δίκαιο όλες οι άλλες χώρες έχουν εισάγει ως σταθερό και μόνιμο την απλή αναλογική και στην κεντρική πολιτική σκηνή αλλά κυρίως στους Δήμους και τις Περιφέρειες. Δεν υπάρχει κράτος Περιφέρειας και  Δήμος στην Ευρώπη που να μην έχει την απλή αναλογική. Αυτό είναι το βασικό όπλο ευημερίας. Ποιος φέρνει το χάος από άποψη ιστορικού συγκυριακού αποτελέσματος; Το αφήγημα της ΝΔ, οι πανίσχυρα αυτοδύναμες κυβερνήσεις. Αυτό είναι πολιτική αντίληψη, δεν είναι απλώς μια πρόταση πολιτική. Αποτυπώνει τη σκέψη που έχουν απέναντι στο κράτος, στους θεσμούς, στα δικαιώματα, στη Δημοκρατία.
Γιατί απέτυχαν ο «Καλλικράτης» και ο «Καποδίστριας»; Διότι, ήθελαν ορθά να εκσυγχρονίσουν, αλλά τι εξοβέλισαν από την φιλοσοφία τους και από την πρακτική τους; Το στοιχείο της Δημοκρατίας. Ήθελαν, ένας να παίρνει 20% ψήφους και να έχει το 65% των εδρών. Δεν επικαλούμαι ότι η μία αντίληψη είναι απολύτως λάθος και η άλλη είναι απολύτως ορθή. Αν θέλουμε πράγματι να ανθίσει η Δημοκρατία σε αυτή τη χώρα, με τέτοιο εκλογικό σύστημα όχι μόνο, δεν γίνεται, υπονομεύεται κιόλας.
Είναι απαράδεκτη και αντιδημοκρατική η διάταξη με την οποία μπορεί ένας συνδυασμός κομμάτων με ποσοστό ψήφων 61% του ελληνικού λαού να παίρνει λιγότερες ψήφους από ένα κόμμα που παίρνει 32% και 33%. Και θα το αποδεχθεί αυτό το ελληνικό πολιτικό σύστημα, η ελληνική κοινωνία, το κράτος δικαίου; Ο συνασπισμός των κομμάτων είναι αυτό που τους τρομοκρατεί. Φαίνεται πως όταν νομοθετούν, δεν κοιτάνε προς δυσμάς, αλλά προς ανατολάς, σε εκείνα τα καταφρονημένα και απαξιωμένα πολιτικά συστήματα, που το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι η κυρίαρχη πολιτική και ο αποκλεισμός με κάθε τρόπο, νόμιμο και μη, άλλων πολιτικών δυνάμεων να καταλάβουν τους κυβερνητικούς θώκους. Αυτή η ρύθμιση πρέπει να μας θυμίζει τους χειρότερους εφιάλτες του πολιτικού συστήματος από το 1950 μέχρι σήμερα. Προσβάλλει ευθέως το Σύνταγμα, αλλά και τη βασική δημοκρατική αρχή.
Μία τέτοια διαμόρφωση του εκλογικού αποτελέσματος αποτελεί αλλοίωση και νόθευση της λαϊκής ετυμηγορίας και παραβίαση του άρθρου 52 του Συντάγματος, που προστατεύει την ελεύθερη και ανόθευτη εκδήλωση της εκλογικής θέλησης ως έκφραση της λαϊκής κυριαρχίας, η οποία αποτελεί το θεμέλιο του πολιτεύματος. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα αντέτεινε όχι μόνο προς την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας, αλλά και προς την αρχή της ισοδυναμίας της ψήφου, προς την αρχή της ίσης μεταχείρισης και ίσης ευκαιρίας των πολιτικών κομμάτων και προς το δικαίωμά τους να καθορίζουν την εκλογική και εν γένει πολιτική τους τακτική. Στην πραγματικότητα μία τέτοια ρύθμιση δεν αφήνει σχεδόν κανένα περιθώριο να διαμορφωθούν πολιτικές προϋποθέσεις που θα επιτρέπουν τη νομική ισοδυναμία της ψήφου τόσο σε σχέση με τον καθορισμό των εκλογικών περιφερειών, όσο και σε σχέση με την κατανομή των εδρών. Είναι μία ακόμα ντροπή του πολιτικού συστήματος.
Η ανάδειξη του εθνικού Κοινοβουλίου μέσω του εκλογικού συστήματος είναι ασφαλώς μια κορυφαία δημοκρατική διαδικασία και μια διαδικασία ύψιστης πολιτειακής λειτουργίας. Αυτή, όμως, η κορυφαία διαδικασία έχει διασκεδαστεί από την επιλογή της ΝΔ να κάνει διαβούλευση μόνο δύο ημερών, να μην εκφραστεί η κοινωνία και οι φορείς. Από πλευρά της Κυβέρνησης αντιμετωπίζουν τον εκλογικό νόμο σαν κάτι το πάρεργο, το γρήγορο, το σύνηθες, το ανάξιο ιδιαίτερου λόγου. Στην πραγματικότητα, αυτή η ελλειμματική διαδικασία αποδεικνύει μια δυσανεξία σε οτιδήποτε έχει σχέση και ακουμπάει στη δημοκρατική αρχή. Δαιμονοποιούν το εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής έτσι άκριτα. Η απλή αναλογική είναι το πιο δημοκρατικό και το πιο αντιπροσωπευτικό εκλογικό σύστημα, διότι εκφράζεται γνήσια και η βούληση του ελληνικού λαού, αλλά και κατανέμονται αντίστοιχα οι έδρες, σύμφωνα με την ψήφο του ελληνικού λαού. Δεν είναι τυχαίο ότι οι συντηρητικές κυβερνήσεις διαχρονικά υποστήριζαν το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής. Ο Αϊνστάιν έλεγε ότι όταν κάνεις τα ίδια ξανά και ξανά και περιμένεις διαφορετικά αποτελέσματα, το έχεις χάσει το παιχνίδι.