Η θέση της Καρδίτσας στη δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση για το νέο πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Το σχέδιο νόμου για την ίδρυση του Νέου Πανεπιστημίου Θεσσαλίας βγήκε στη δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση την Παρασκευή 28 Σεπτεμβρίου.

Τις επόμενες  δέκα ημέρες ακαδημαϊκοί, τοπικοί  φορείς και ιδιώτες, καλούνται να καταθέσουν τις προτάσεις τους στη δημόσια διαβούλευση, ώστε το υπουργείο να καταλήξει στην κατάρτιση  του νομοσχεδίου. Η κριτική και οι αντιδράσεις από την τοπική κοινωνία και κυρίως την αντιπολίτευση αναμενόμενες αλλά κατά βάση αστήρικτες πολιτικά και επισφαλείς ακαδημαϊκά. 

Είναι παράλογη και  προσβλητική και για τους βουλευτές του νομού, και για τον Υπουργό Παιδείας και για το σύνολο της ακαδημαϊκής κοινότητας,  η ιδέα ότι  η λειτουργία των τμημάτων της Καρδίτσας θα εξαρτάται από συσχετισμούς που θα διαμορφώνονται στο Βόλο και τη Λάρισα, καθώς στη Σύγκλητο η Καρδίτσα θα μειοψηφεί, και ότι ενδεχομένως σε βάθος χρόνου να αποφασιστεί  η μεταφορά τμημάτων από το νομό. 

Τα κριτήρια για την ίδρυση του Νέου Πανεπιστημίου Θεσσαλίας είναι αμιγώς ακαδημαϊκά ως προς την οργάνωση και το πρόγραμμα σπουδών. Εξασφαλίζονται πλήρως τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων,  αξιοποιούνται αποτελεσματικά οι διαθέσιμες υποδομές, το Διδακτικό, το Ερευνητικό και το Διοικητικό προσωπικό και,  διασφαλίζεται η σύνδεση της ανώτατης εκπαίδευσης με την αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων του νομού για την τοπική και περιφερειακή οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Το υπουργείο δεσμεύτηκε δημόσια ότι όλα τα τμήματα θα έχουν τουλάχιστον 8 καθηγητές για να λειτουργήσουν, κάτι που δεν ισχύει καθόλου σήμερα. Σε κάθε περίπτωση, δεν έχουν θέση κριτήρια συντεχνιακά, τοπικιστικά, μικροκομματικά ή ευρύτερα ιδιοτελή.

Ανερμάτιστη και κατευθυνόμενη κριτική για το νέο πανεπιστήμιο τελικά διατυπώνεται από αυτούς που δεν είπαν λέξη για το περιβόητο «Σχέδιο Αθηνά» που σε μια νύχτα άλλαξε την τριτοβάθμια εκπαίδευση, και τώρα διαμαρτύρονται γιατί το σημερινό σχέδιο νόμου - που ήδη  προετοιμάζεται εδώ και ένα χρόνο - έχει περιθώριο διαβούλευσης 10 ημερών. Δεν αντέδρασαν επίσης με την κατάργηση του Τμήματος Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος και τη γενικότερη προσπάθεια υποβάθμισης και απαξίωσης της δημόσιας εκπαίδευσης, σε όλα τα επίπεδα. 

Όλοι συμφωνούμε ότι η αναβάθμιση και ο εκσυγχρονισμός της Ανώτατης Εκπαίδευσης είναι αναγκαία, ίσως και καθυστερημένη λόγω κρίσης ή και της αδιαφορίας προηγούμενων κυβερνήσεων. Η κριτική σε κάθε κυβερνητική επιλογή είναι αυτονόητη και θα ήταν καλοδεχούμενη  αν προσανατολιζόταν στη  βελτίωση της πρότασης του υπ. Παιδείας και όχι στη συλλήβδην απαξίωσή της. 

Σε κάθε περίπτωση το Υπουργείο θα αναμένει  προτάσεις από όπου και αν προέρχονται, ως τις 8 Οκτωβρίου. Είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο αλλαγών και ενσωμάτωσης προτάσεων που συνοδεύονται από τα ανάλογα επιχειρήματα και βασίζονται στη λογική των αντικειμενικών αναγκών και δυνατοτήτων του νομού.   

Ως βουλευτής Καρδίτσας, όλο αυτό το διάστημα εργάστηκα σε αυτή την κατεύθυνση και είχα κοινές αγωνίες και προβληματισμούς με τους περισσότερους από σας. Με επιστολές και συγκεκριμένες προτάσεις στο Υπουργείο Παιδείας διεκδίκησα το καλύτερο για το ακαδημαϊκό μέλλον της ιδιαίτερης πατρίδας μου και των παιδιών μας. 

Μετά από άτυπη διαβούλευση και επικοινωνία με ακαδημαϊκούς από όλες της σχολές της Καρδίτσας και αντιπροσώπους φοιτητών, έχω ήδη προτείνει με γραπτή μου επιστολή στον κ. Κ. Γαβρόγλου, την αναβάθμιση του Κέντρου Βάμβακος και του Κέντρου Γενετικής Βελτίωσης Ζώων σε Ινστιτούτα, την ίδρυση Ινστιτούτου Αγροτικής Παραγωγής και Εκπαίδευσης και την λειτουργία 10  κέντρων επαγγελματικής κατάρτισης [ΚΕΕ], υπό  την αιγίδα και την επίβλεψη των πανεπιστημιακών τμημάτων της Καρδίτσας.  

Ξέρω ότι είναι δύσκολο να προσαρμοστεί ο απλός πολίτης σε αλλαγές τέτοιου μεγέθους και να αποδεχθεί ότι μερικές φορές για να χτίσουμε το νέο και το υγιές πρέπει να γκρεμίσουμε το σαθρό και το καχεκτικό. Όλοι γνωρίζετε ότι τα τμήματα ΤΕΙ της Καρδίτσας δε λειτουργούσαν με τις καλύτερες προϋποθέσεις.

 Υπέφεραν εδώ και χρόνια από υποστελέχωση και υποδομές. Το τμήμα Διαιτολογίας είχε μηδέν καθηγητές και το τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων τρεις. Οι περισσότεροι από τους μισούς φοιτητές δεν έπαιρναν βιβλία. Συγκεκριμένα το 2017, 680 ήταν ενεργοί φοιτητές αλλά μόνο το 46% από αυτούς πήραν βιβλία και παρακολουθούσαν. 

Ως  λύση από τους τωρινούς επικριτές μας στην αντιπολίτευση, θεωρήθηκε το κλείσιμο της Δασοπονίας που φέτος επαναλειτούργησε πρώτη χρονιά μετά από τους αγώνες και τις  δυναμικές πρωτοβουλίες, προσωπικές και των συναδέλφων μου βουλευτών ΣΥΡΙΖΑ Καρδίτσας, που πολλοί μας κατηγορούν αυτή τη στιγμή της κρίσιμης φάσης της διαβούλευσης, για άγνοια και αδιαφορία. 

Η αλήθεια είναι πολύ διαφορετική. Όλοι μας  θέλουμε την παραμονή της σχολής Διατροφής και Διαιτολογίας στο νομό μας ακριβώς γιατί είναι δύσκολο ακόμα και ο βουλευτής, ή κυρίως ο βουλευτής, να λειτουργεί χωρίς τοπικιστικά κριτήρια. Και εμείς χρειαστήκαμε χρόνο, μελέτη, πολλές συναντήσεις με ακαδημαϊκούς και τον Υπουργό, για να συλλάβουμε τη «μεγάλη εικόνα»…την ίδρυση του δεύτερου σε μέγεθος ακαδημαϊκού ιδρύματος στην Ελλάδα. 

Πολύς λόγος έγινε και για το γεγονός ότι η Καρδίτσα δεν θα έχει Έδρα Σχολής. Θα έπρεπε να λειτουργούν στο νομό  τρία ομοειδή τμήματα ώστε να ιδρυθεί και η αντίστοιχη Έδρα Σχολής.  Τα σημερινά δεδομένα δεν επαρκούν, αλλά η ίδρυση Έδρας Σχολής αποτελεί προοπτική για το μέλλον με την  ανάπτυξη του πανεπιστημίου. Κάποιοι αγνοούν ότι στην έδρα μιας Σχολής, το μόνο που συμβαίνει είναι να συνεδριάζουν εκεί τα συλλογικά ακαδημαϊκά όργανα και ότι οι φοιτητές εισάγονται απευθείας σε Τμήματα και όχι σε Σχολές. Σημασία ακαδημαϊκά έχουν τα τμήματα. Και μάλιστα τα καλά στελεχωμένα τμήματα, που κρατάνε στην πόλη τους φοιτητές και τους βοηθάνε να μην εγκαταλείψουν τις σπουδές τους. Τους βοηθάνε να πάρουν πτυχία.

Είναι έξω από την εμπειρία μας το σχήμα : ένα πανεπιστήμιο – πέντε νομοί – συνέργεια – αλληλεπίδραση – ίδρυση και εμπλοκή Ινστιτούτων στην ακαδημαϊκή κοινότητα – ίδρυση κέντρων επαγγελματικής κατάρτισης διετούς φοίτησης μέσα στις σχολές… Πολλές καινοτομίες σε ένα νόμο. Μεγάλο εγχείρημα που έχουμε το πολιτικό σθένος να αναλάβουμε και να φέρουμε εις πέρας. 

 Το Σχέδιο Νόμου για την ένωση του ΤΕΙ και του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας αποτελεί μία τομή και μία χρυσή ευκαιρία ισχυροποίησης του ακαδημαϊκού προφίλ της πόλης μας:

1.    Δημιουργούνται τρία νέα Πανεπιστημιακά Τμήματα: Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων, Τμήμα Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου και Σχεδιασμού, Τμήμα Δημόσιας Υγείας -   εκ των οποίων τα δύο πρώτα είναι πενταετή με 20% αναμενόμενη αύξηση των προπτυχιακών, μεταπτυχιακών φοιτητών, υποψήφιων διδακτόρων που θα σπουδάζουν και θα μένουν στην πόλη μας και   διπλασιασμό αντίστοιχα του εκπαιδευτικού και ερευνητικού προσωπικού!  Ικανοποιείται το πάγιο αίτημα των ΤΕΙ, για διάδοχα πανεπιστημιακά Τμήματα πενταετούς φοίτησης. Τα δύο αυτά νέα πενταετή Τμήματα μαζί με το πενταετές τμήμα της Κτηνιατρικής, θα απονέμουν κατά το πέμπτο έτος σπουδών ενιαίο και αδιάσπαστο τίτλο σπουδών μεταπτυχιακού επιπέδου (Integrated Master).

2.    Εντάσσεται διοικητικά το πενταετές Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων στη Σχολή Γεωπονίας και όχι στη Σχολή Τεχνολογίας, όπως αρχικά είχε σχεδιαστεί, κάτι που αποτελούσε πάγιο αίτημα του Τμήματος Τεχνολογίας Τροφίμων και μεγάλη επιτυχία για το νομό με πολλές προοπτικές .

3.    Διαφυλάσσεται ο ακαδημαϊκός χαρακτήρας του «Σχεδιασμού» στο πενταετές πλέον Τμήμα Δασολογίας που θα λέγεται μετά από  πρόταση των καθηγητών τους, Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου και Σχεδιασμού.

4.    Ιδρύεται νέο Τμήμα Δημόσιας και Ενιαίας Υγείας και εντάσσεται διοικητικά στη Σχολή Υγείας. Το Τμήμα αυτό ως υψηλόβαθμο Τμήμα Ιατρικής, μπορεί να συμβάλει, ακαδημαϊκά και ερευνητικά, α) στην αποτελεσματικότερη λειτουργία του Γενικού Νοσοκομείου Καρδίτσας, β) στη διασύνδεση με την Κτηνιατρική για την αντιμετώπιση των ζωονόσων, γ) στη διασύνδεση με το Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων σε θέματα δημόσιας υγιεινής και ασφάλειας τροφίμων.

 Η δημόσια υγεία σε μία περιοχή καθαρά αγροτική όπως η Καρδίτσα, με βεβαρημένο περιβάλλον (φυτοφάρμακα, αγροχημικά) και με ένα Νοσοκομείο που μπορεί να αναβαθμιστεί ερευνητικά σε θέματα δημόσιας υγείας, αποτελεί επιστημονικό πεδίο αιχμής και ανάπτυξης και δώρο για την πόλη μας. Στην Ελλάδα υπάρχει και λειτουργεί μέχρι σήμερα μόνο ένα αντίστοιχο  Τμήμα στην Αθήνα, με υψηλή βάση εισαγωγής (16,330 μόρια,  έναντι 13.865 μορίων του Τμήματος Διατροφής και Διαιτολογίας για το 2018) και πλήρη επαγγελματική αποκατάσταση των αποφοίτων του.

5.    Με την ψήφιση του Σχεδίου Νόμου δημιουργείται στην Καρδίτσα ένας πυρήνας τεσσάρων Πανεπιστημιακών Τμημάτων με ισχυρό πλαίσιο συνεργειών μεταξύ τους, κάτι που δημιουργεί τη βάση για τη μετέπειτα διοικητική τους υπαγωγή σε ενιαία Σχολή στην Καρδίτσα. Το αίτημα αυτό θα ενισχυθεί περαιτέρω με τη δημιουργία των Ινστιτούτων και των διετών Τμημάτων Κατάρτισης, που αναμένεται σε μελλοντική νομοθετική ρύθμιση.

6.    Οι φοιτητές των υπαρχόντων Τμημάτων ΤΕΙ στην Καρδίτσα, αφού εξεταστούν επιτυχώς στα μαθήματά τους, πριν από τη λήψη πτυχίου ΤΕΙ, μπορούν να δώσουν εξετάσεις σε ορισμένο αριθμό μαθημάτων και να παρακολουθήσουν ένα από τα Πανεπιστημιακά Τμήματα όπως ορίζεται στο Σχέδιο Νόμου. Μάλιστα αν σε περίοδο δοκιμής 6 μηνών δεν μπορέσουν να συνεχίσουν στο Πανεπιστημιακό Τμήμα, τότε μπορούν να επιστρέψουν και να πάρουν το πτυχίο ΤΕΙ. Έτσι θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο ο αριθμός των φοιτητών στην πόλη.

Η Καρδίτσα συμμετέχει και συμβάλλει στην ίδρυση και λειτουργία του Νέου Πανεπιστημίου Θεσσαλίας ισότιμα και δυναμικά. Τα  τέσσερα πανεπιστημιακά τμήματα με τα Ινστιτούτα και τα ΚΕΕ, αλλάζουν τους συσχετισμούς και την ποιότητα της ακαδημαϊκής της εκπαίδευσης. Η πόλη μας έχει πολλούς λόγους να αισθάνεται ότι εκπληρώνονται σε μεγάλο βαθμό οι προσδοκίες της σε αυτή τη φάση. Παίρνει το μερίδιο που της αναλογεί και αναλαμβάνει το βάρος που μπορεί να σηκώσει. 

Οι οραματισμοί και οι προσδοκίες μας για αυτό τον τόπο που όλοι αγαπάμε και στηρίζουμε, δεν θα σταματήσουν ποτέ. Από σήμερα μπορούμε να σχεδιάζουμε την ακαδημαϊκή της εξέλιξη, ακριβώς επειδή το σχέδιο νόμου που συζητάμε, δημιουργεί στέρεες βάσεις και ένα φιλικό περιβάλλον στην περιοχή μας, για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ας απεκδυθούμε το σύνδρομο του φτωχού συγγενή της Θεσσαλίας, που δε μας ταιριάζει, στρεβλώνει την πραγματική μας εικόνα και τελικά μειώνει εκ του πονηρού την αυτοεκτίμησή  μας. Η Καρδίτσα δεν είναι ουραγός κανενός, αντίθετα τολμά και διεκδικεί το καλύτερο για τους πολίτες της «με λογισμό και με όνειρο».