Η Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση, μοχλός για τη δίκαιη ανάπτυξη και την πλήρη απασχόληση

Η ανάγκη της Παραγωγικής Ανασυγκρότησης και η επιδίωξη της δίκαιης ανάπτυξης έρχονται ως απάντηση στη χρεοκοπία, την ύφεση, τη φτώχεια και την ανεργία. Όμως, εάν πρέπει να αντλήσουμε ένα δίδαγμα από το παρελθόν, αυτό είναι ότι η κρίση ήταν αποτέλεσμα ενός στρεβλού μοντέλου ανάπτυξης.

Η εκπαίδευση ήταν και αυτή δέσμια αυτού του μοντέλου, που σκοπό είχε να συντηρήσει τις οικονομικές δομές που διεύρυναν το τεχνολογικό χάσμα ανάμεσα στη χώρα και τους εταίρους της, συρρίκνωναν την παραγωγική βάση, ακύρωναν τα συγκριτικά και τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της Ελλάδας και οδηγούσαν ευρύτερα τμήματα της κοινωνίας – ιδιαίτερα τις νέες γενιές - στο περιθώριο.
Η ουσιαστική απουσία Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΕΕΚ), αποτέλεσε την κυριότερη έκφραση του εκπαιδευτικού συστήματος. Οι όποιοι «εκσυγχρονισμοί» και παρεμβάσεις των παρελθόντων κυβερνήσεων, κινήθηκαν σε δυο κατευθύνσεις: στην κατεύθυνση της απαξίωσης των δημόσιων δομών της επαγγελματικής εκπαίδευσης και στην κατεύθυνση της παράδοσής της σε ιδιωτικά συμφέροντα. Αποκορύφωμα ήταν η κατάργηση σημαντικών τομέων των ΕΠΑ.Λ., η διαθεσιμότητα εκπαιδευτικών και η συρρίκνωση του μαθητικού δυναμικού. Αυτή ακριβώς η πολιτική, ήταν ο πιλότος  της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ – σήμερα Δημοκρατική Συμπαράταξη – που επιχείρησαν να την περάσουν και στους άλλους τομείς της εκπαίδευσης, υπό το πρόσχημα  της ανταγωνιστικότητας και της αποτελεσματικότητας. 
Ο ΣΥΡΙΖΑ και η κυβέρνησή μας αντιπαρατάσσουν μεταρρυθμιστικές τομές σε όλα τα επίπεδα της εκπαίδευσης. Εκείνο που διαπερνά οριζόντια τις παρεμβάσεις μας, είναι η μείωση των ανισοτήτων, η αύξηση των ευκαιριών για εκπαίδευση και κατάρτιση και η αλλαγή του παραγωγικού προτύπου. Ο σκοπός είναι, η ουσιαστική μόρφωση και η εκπαίδευση της νέας γενιάς, να επηρεάσει αποφασιστικά την κοινωνία και την οικονομία. Να επιταχυνθεί η πορεία προς τη βιώσιμη ανάπτυξη, την πλήρη απασχόληση, τη δίκαιη διανομή του εισοδήματος, την προστασία του περιβάλλοντος, και την κοινωνική συνοχή.
Η πολιτική μας για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (ΕΕΚ), έχει την αποδοχή των νέων, καθώς για το  σχολικό έτος 2017 – 18, έχουν, πανελλαδικά, εγγραφεί στα σχολεία επαγγελματικής εκπαίδευσης πάνω από 24.000 μαθητές.
Η νέα πολιτική συναρτάται άμεσα με τη λειτουργία του Μηχανισμού Διάγνωσης Αναγκών Αγοράς Εργασίας, καθώς είναι το εργαλείο με το οποίο θα καταγράφονται και θα αναλύονται τα δεδομένα της οικονομίας,  οι  παράγοντες που ενισχύουν την επιχειρηματική βιωσιμότητα  και οι  ανάγκες της αγοράς εργασίας.  Η ορθή αξιοποίηση του μηχανισμού αυτού, μπορεί να οδηγήσει σε ένα κατάλληλα  καταρτισμένο δυναμικό, μέσα από τον εμπλουτισμό των προγραμμάτων σπουδών, την προσθήκη νέων ειδικοτήτων και τον εκσυγχρονισμό των επαγγελματικών περιγραμμάτων.
Η διεύρυνση και εμβάθυνση της συνεργασίας του Υπουργείου Παιδείας με το Εθνικό Ινστιτούτο Εργασίας και Ανθρώπινου Δυναμικού (ΕΙΕΑΔ),  θα δημιουργήσει τη βάση πάνω στην οποία θα στηριχτεί ο σχεδιασμός νέων ειδικοτήτων και ο προσδιορισμός των αναγκαίων σύγχρονων δεξιοτήτων, τις οποίες πρέπει να αποκτήσουν όσοι επιλέγουν την ΕΕΚ, σε συνδυασμό με τους δυναμικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας.
Το πρόγραμμα μαθητείας, το γνωστό ως «Μεταλυκειακό  Έτος- Τάξη Μαθητείας», αποτελεί μια καινοτόμο εκπαιδευτική παρέμβαση, με την οποία θα προετοιμάζονται οι απόφοιτοι των ΕΠΑ.Λ. για την ομαλή είσοδό τους στην αγορά εργασίας. Θα αποκτούν εργασιακή προοπτική, εργασιακή κουλτούρα και  εμπειρία. Ήδη, σε αυτό το πλαίσιο, τα ΕΠΑΛ συνεργάζονται με δημόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσεις, τον ΟΑΕΔ, τα Βιοτεχνικά, τα Επαγγελματικά και τα Βιομηχανικά Επιμελητήρια. Πολλοί απόφοιτοι των Λυκείων αυτών, πάνω από 1.200 πέρυσι, έχουν χτίσει μια γέφυρα εκπαίδευσης, επαγγελματικής κατάρτισης και απασχόλησης. Επιτυγχάνεται, δηλαδή, η ενεργός εμπλοκή όλων στην παραγωγική διαδικασία, η εξάσκηση των μαθητευομένων σε πραγματικές συνθήκες εργασίας και η διασύνδεση της σχολικής γνώσης με τις κοινότητες εργασίας και παραγωγής, δημιουργώντας ένα συνδετικό κρίκο ανάμεσα στην σχολική μονάδα και τις ανάγκες και απαιτήσεις της τοπικής κοινωνίας. Η εργασιακή αυτή εμπειρία και η υψηλού επιπέδου κατάρτιση στο χώρο της εργασίας και του σχολείου, ολοκληρώνεται με τη δυνατότητα απόκτησης πιστοποιημένου τίτλου σπουδών επιπέδου 5, σύμφωνα με  το Εθνικό και Ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων. Το γεγονός αυτό, μπορεί να επιδράσει  θετικά στη μελλοντική επαγγελματική και προσωπική ανάπτυξη των νέων και να βελτιώσει τους δείκτες της τοπικής και της περιφερειακής ανάπτυξης.  Ο στόχος για τα επόμενα δυο χρόνια, είναι η δημιουργία  8.000 θέσεων μαθητείας και απασχόλησης, με την κινητοποίηση εργοδοτών τόσο σε κεντρικό, όσο και σε τοπικό επίπεδο, οι οποίοι θα προσφέρουν στους νέους και τις νέες ποιοτικές θέσεις μαθητείας που συντελούν στην ανάπτυξη των ελληνικών επιχειρήσεων.
Ωστόσο, είναι αναγκαίο να επισημανθεί, ότι εκτός από την πολιτική βούληση η οποία εκφράστηκε, με την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, η προσπάθεια αναβάθμισης της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και η διασύνδεσή της με την ελληνική επιχειρηματικότητα, απαιτεί την αλλαγή νοοτροπίας όλων των οικονομικών παραγόντων,  προκειμένου να στηριχτεί δυναμικά η αλλαγή του παραγωγικού προτύπου, η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και η πλήρης απασχόληση. 

Χρυσούλα Κατσαβριά - Σιωροπούλου
Βουλευτής Καρδίτσας του ΣΥΡΙΖΑ