ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΤΟ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΣ ΡΩΣΙΑΣ ΑΠΟ ΑΥΤΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

Στο τέλος του περασμένου έτους ο διάσημος ηθοποιός Ζεράρ Ντεπαρντιέ, δυσαρεστημένος από τους υψηλούς φόρους στην πατρίδα του, τη Γαλλία, αποφάσισε να μεταναστεύσει στη Ρωσία, αλλάζοντας ακόμη και την υπηκοότητά του. «Πατρίδα είναι εκεί όπου ο φόρος εισοδήματος είναι 13%», είπε. Πραγματικά, το φορολογικό σύστημα στη Ρωσία είναι πολύ πιο φιλικό από ότι στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Και αυτό δεν αφορά μόνο τα φυσικά, αλλά και τα νομικά πρόσωπα. Ωστόσο, παρά την ελκυστικότητα των συντελεστών, η φήμη του στο εξωτερικό δεν είναι πολύ καλή. Για αυτό ευθύνεται πρωτίστως η προκατάληψη που έχουν καλλιεργήσει τα Δυτικά ΜΜΕ, θεωρεί ο γενικός διευθυντής της εταιρίας Russia Consulting, Ουλφ Σνάιντερ.

ΙδιαιτερότητεςΟι ξένοι που έχουν ζήσει στη Ρωσία υποστηρίζουν ότι η πραγματική εικόνα απέχει πολύ από τους μύθους που έχουν εξαπλωθεί. Σύμφωνα με τον Σνάιντερ, «όσον αφορά το γράμμα του νόμου, το φορολογικό σύστημα της Ρωσίας είναι καλό. Πλέον, οι δημόσιες αρχές επιδεικνύουν όλο και πιο μεγάλη κατανόηση απέναντι στην επιχειρηματική δραστηριότητα, ενώ πριν από μόλις δέκα χρόνια η κατάσταση ήταν εντελώς διαφορετική». Σήμερα, ο φόρος επί των κερδών μιας εταιρίας στη Ρωσία είναι 20%, ενώ στις περισσότερες χώρες της Δυτικής Ευρώπης είναι άνω του 30%. Ο φόρος συνολικού εισοδήματος για τα φυσικά πρόσωπα είναι στη Ρωσία 13%, ενώ στη Γερμανία φτάνει μέχρι και το 50%, και στη Γαλλία υπήρχε η πρόθεση να οριστεί ακόμη μεγαλύτερος φόρος επί των κερδών, Νομοσχέδιο όμως, που απορρίφθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας.

Παρόλα αυτά, αναφέρει ο ειδικός, εκείνος που πληρώνει φόρους στη Ρωσία πρέπει να είναι προσεκτικός, διότι το σύστημα περιλαμβάνει ορισμένες ιδιαιτερότητες και γι’ αυτό, πριν ακόμη λάβουν την απόφαση εισόδου στη ρωσική αγορά, οι ξένες εταιρίες θα πρέπει να δίνουν μεγάλη σημασία στον φορολογικό σχεδιασμό τους. Εφόσον επιλέξουν ένα συγκεκριμένο φορολογικό καθεστώς, στη συνέχεια θα είναι ουσιαστικά αδύνατο να το αλλάξουν. Για έναν οργανισμό, πολύ ευνοϊκό είναι το απλοποιημένο σύστημα φορολόγησης, καθώς σε αυτή την περίπτωση δεν πληρώνει για παράδειγμα ΦΠΑ. Το συγκεκριμένο σύστημα ισχύει μόνο για επιχειρήσεις με έσοδα που δεν υπερβαίνουν κάποιο συγκεκριμένο ποσό.

Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και οι πιο προοδευτικοί φορολογικοί επιθεωρητές μπορεί μερικές φορές να λαμβάνουν αποφάσεις που έρχονται σε σύγκρουση με την κοινή λογική ενός ευρωπαίου επιχειρηματία, απαιτώντας για παράδειγμα να αφαιρούνται από τη φορολογική βάση μόνο τα έξοδα για την πτήση σε οικονομική θέση, όχι όμως και εκείνα για τη business class. Ακόμα όμως και στην περίπτωση αυτή, δεν θα πρέπει να αποθαρρύνονται, καθώς τα ρωσικά δικαστήρια είναι σε θέση να επιλύουν σε πολύ σύντομο χρόνο ανάλογες διαφορές. Όπως αναφέρει ο Σνάιντερ, «στις χώρες της Δύσης αυτό παίρνει συνήθως πολύ χρόνο, στη Ρωσία όμως, όταν αναφερόμαστε συγκεκριμένα για διαμάχες φορολογικού χαρακτήρα, όλα γίνονται γρήγορα. Υπάρχουν όλες κι όλες τρεις βαθμίδες, από τις οποίες η υπόθεση περνά μέσα σε λιγότερο από ένα χρόνο. Και όπως φανερώνει η στατιστική, το 70% των δικαστικών αποφάσεων είναι υπέρ του φορολογούμενου. Γι’ αυτό, η φήμη της Ρωσίας στο εξωτερικό για δυσλειτουργία του τοπικού δικαστικού συστήματος, δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα».

Γραφειοκρατία

Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Σνάιντερ, «ο γενικός λογιστής στη Ρωσία είναι ένα πολύ σημαντικό πρόσωπο στην εταιρία, και σε αντίθεση από ό,τι συμβαίνει στην ΕΕ, ο γενικός διευθυντής είναι υποχρεωμένος να συνεργάζεται τον διπλάσιο χρόνο μαζί του. Ωστόσο, οι λογιστές ορισμένες φορές δεν σκέπτονται όσο προοδευτικά θα έπρεπε στα θέματα της φορολόγησης, γι’ αυτό, τη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στη χρήση των εγχώριων νόμων επιδεικνύουν εξωτερικοί οικονομικοί σύμβουλοι». Αυτοί ακριβώς οι ειδικοί είναι σε θέση να πληροφορήσουν με εγκυρότητα πώς να αποφύγει κανείς τους περισσότερους φόρους κατά το άνοιγμα μιας εταιρίας, πώς να μειώσει το ποσοστό φορολόγησης των μερισμάτων ή πώς να ελαττωθεί η φορολογική βάση διαμέσου της επίσπευσης της απόσβεσης των πάγιων περιουσιακών στοιχείων.Από την άλλη, μια από τις αρνητικές ιδιαιτερότητες του τοπικού φορολογικού συστήματος θεωρεί τη γραφειοκρατία. Ειδικότερα, οι φορολογικές υποχρεώσεις στη Ρωσία επιδρούν σημαντικά στο πώς διεξάγεται το σύστημα λογιστικού ελέγχου, το οποίο περιλαμβάνει τη σύνταξη μεγάλου όγκου εγγράφων. Για παράδειγμα, στη Δύση ο κόσμος έχει συνηθίσει ότι ένα τιμολόγιο είναι από μόνο του αρκετό σαν έγγραφο, ενώ στη Ρωσία, αποτελεί ένα χαρτί χωρίς ιδιαίτερη αξία, το οποίο αντιπροσωπεύει απλώς ότι μια πρόταση εξόφλησης και τίποτα περισσότερο. Με το τιμολόγιο δεν θα μπορέσετε να κάνετε καμία σημείωση στον ισολογισμό, και να αφαιρέσετε συγκεκριμένες δαπάνες από τη φορολογική βάση. Χρειάζονται πάντα επιπρόσθετα έγγραφα, όπως η πράξη ανάληψης και παράδοσης, δελτίο αποστολής, αναλυτικό τιμολόγιο των εργασιών, εμπορευμάτων ή υπηρεσιών. Στη Δύση αυτό δεν υπάρχει. Γι’ αυτό και οι επιχειρηματίες από Δυτικές χώρες θα πρέπει πρώτα να μελετήσουν το σύνολο των εγγράφων που απαιτούνται για την πραγματοποίηση φορολογικών εκπτώσεων, επισημαίνει ο ειδικός, συμβουλεύοντας τους ξένους επιχειρηματίες να μην περιορίζονται μόνο στις υπηρεσίες του τοπικού λογιστή, αλλά να προσφεύγουν και στις συμβουλές των εταιριών consulting.

Υπέρ της Ρωσίας

Συγκρίνοντας τα φορολογικά συστήματα Ρωσίας και Γαλλίας, ο κ. Σνάιντερ κλίνει προς την επιλογή του ρωσικού, και ο λόγος δεν είναι μόνο οι χαμηλοί συντελεστές και η ταχύτητα της διαδικασίας σε όλες τις δικαστικές βαθμίδες. Σύμφωνα με τον ίδιο, «υπάρχει ακόμη μια παράμετρος, στην οποία η Ρωσία βρίσκεται πολύ πιο μπροστά από πολλές χώρες της ΕΕ. Πρόκειται για το καλά οργανωμένο σύστημα ηλεκτρονικής ανταλλαγής εγγράφων μεταξύ φορολογούμενων και αρχών. Τα έγγραφα για όλα τα είδη επιστροφής φόρου, είτε πρόκειται για ΦΠΑ, είτε για φόρο επί των κερδών, τα τελευταία πέντε χρόνια στη Ρωσία δεν αποστέλλονται στις εφοριακές αρχές ταχυδρομικώς ή με κούριερ, αλλά μέσω του ίντερνετ. Το σύστημα αυτό είναι πολύ αποτελεσματικό. Από αυτή την άποψη, τη Ρωσία πραγματικά μπορεί να την αποκαλέσει κανείς χώρα υψηλών τεχνολογιών. Πολύ περισσότερο, που στη Ρωσία πρόσφατα τέθηκε σε ισχύ νόμος σύμφωνα με τον οποίο η ανταλλαγή εγγράφων με τις φορολογούμενες εταιρίες, περνάει και αυτή σε ηλεκτρονικό επίπεδο. Πρόκειται για πολύ θετικές αλλαγές».