Οικονομία - Αγροτικά - 11 ώρες 5 λεπτά πιο πριν
ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΗΜΕΡΑ ΤΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ - ΣΤΟΧΟΣ Η ΑΥΤΟΔΥΝΑΜΙΑ ΚΑΙ Η ΠΡΟΕΔΡΙΚΗ ΕΚΛΟΓΗ
Υποβλήθηκε στις Σάβ, 17/01/2015 - 11:54.
Εκτυπώσιμη μορφή
Οι πρόωρες εκλογές έχουν ήδη αφήσει τα σημάδια τους στα δημόσια έσοδα, αποτελώντας έναν από τους παράγοντες που ώθησαν τις τέσσερις συστημικές τράπεζες να ζητήσουν την ένταξή τους, για προληπτικούς λόγους, στη χρηματοδοτική γραμμή του ELA (Έκτακτος Μηχανισμός Ρευστότητας) της ΤτΕ. Αρκετοί είναι εκείνοι που ανησυχούν για τις επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία από ενδεχόμενες διπλές κάλπες, από τη στιγμή μάλιστα που το κύριο μέρος του προγράμματος δημοσιονομικής εξυγίανσης δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα, καθώς η αξιολόγηση από την τρόικα έχει παγώσει.
Τόσο το Σύνταγμα όσο και ο Κανονισμός της Βουλής προβλέπουν πως οι διαδικασίες αυτές ξεκινούν μία ημέρα μετά τις εκλογές. Εφόσον οι κάλπες βγάλουν αυτοδύναμη κυβέρνηση, τότε οι καταστάσεις απλουστεύονται σε μεγάλο βαθμό. Ειδικότερα, τη Δευτέρα 26 Ιανουαρίου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διορίζει πρωθυπουργό τον αρχηγό του πρώτου κόμματος, εφόσον αυτό έχει συγκεντρώσει 150+1 έδρες, και του δίνει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης. Στις 5 Φεβρουαρίου συγκροτείται σε Σώμα η νέα Βουλή, η οποία την επόμενη μέρα θα εκλέξει τον Πρόεδρο της Βουλής και το Προεδρείο της. Στη συνέχεια μπορεί να κινηθεί η διαδικασία εκλογής νέου Προέδρου της Δημοκρατίας.
Η περίπτωση της μη αυτοδυναμίας
Τα προβλήματα πολλαπλασιάζονται σε περίπτωση που κανένα κόμμα δεν εξασφαλίσει την πλειοψηφία.
Τη Δευτέρα 26 Ιανουαρίου και αν δεν αναδειχθεί αυτοδύναμη κυβέρνηση ο Κάρολος Παπούλιας ξεκινά τηδιαδικασία των διερευνητικών εντολών. «Ποδαρικό» στο Προεδρικό Μέγαρο κάνει ο αρχηγός του κόμματος που πήρε τις περισσότερους ψήφους (άρθρο 37 του Συντάγματος). Εφόσον δεν καταφέρει να βρει έδαφος συνεννόησης με τις υπόλοιπες παρατάξεις που έπιασαν τουλάχιστον το πολυπόθητο 3%, σειρά παίρνει ο επικεφαλής του κόμματος που ήρθε δεύτερο στις προτιμήσεις των ψηφοφόρων. Εάν δεν τελεσφορήσει ούτε αυτή η προσπάθεια, τότε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του τρίτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος.
Κάθε διερευνητική εντολή ισχύει για 3 ημέρες. Για να μετατραπεί αυτή σε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, θα πρέπει να προκύψει ότι ο εντολοδόχος πρωθυπουργός διαθέτει την εμπιστοσύνη της Βουλής προτού η κυβέρνηση πάει στη Βουλή. Αυτό σημαίνει ότι ο κύκλος των διερευνητικών εντολών μπορεί να ολοκληρωθεί το αργότερο έως τις 3 Φεβρουαρίου 2015.
Σε περίπτωση που οι διερευνητικές εντολές δεν τελεσφορήσουν, τότε ο Κάρολος Παπούλιας, στο πλαίσιο του ρυθμιστικού του ρόλου, προχωρεί διαδοχικά στις παρακάτω ενέργειες.
Σε περίπτωση που αποτύχει η επίτευξη συμφωνίας για την ανάδειξη κυβέρνησης που θα έχει έργο τη διενέργεια εκλογών, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναθέτει τον σχηματισμό υπηρεσιακής κυβέρνησης στον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας ή του Αρείου Πάγου ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου, για να διενεργήσει εκλογές, και διαλύει τη Βουλή. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι το Σύνταγμα στην περίπτωση αυτή δεν θέτει προθεσμία για τη διάλυση της Βουλής.
Εναρκτήρια συνεδρίαση στις 5 Φεβρουαρίου
Σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα και τον Κανονισμό της Βουλής (άρθρο 1 Κανονισμού), στις 5 Φεβρουαρίου θα γίνει η εναρκτήρια συνεδρίαση της βουλευτικής περιόδου και οι βουλευτές θα δώσουν τον οριζόμενο από το Σύνταγμα όρκο.
Τη συνεδρίαση της 5ης Φεβρουαρίου διευθύνει, έως την εκλογή νέου Προέδρου της Βουλής, προσωρινός Πρόεδρος που επικουρείται από τέσσερις Γραμματείς. Τα καθήκοντα του προσωρινού Προέδρου τα ασκεί ένας από τους Αντιπροέδρους της Βουλής της προηγούμενης βουλευτικής περιόδου, κατά την τάξη της εκλογής τους. Αν κανείς από τους Αντιπροέδρους δεν έχει εκλεγεί βουλευτής ή αυτοί που έχουν εκλεγεί κωλύονται, τα καθήκοντα του προσωρινού Προέδρου τα ασκεί ο βουλευτής του πρώτου σε αριθμό εδρών κόμματος που έχει τη μακρότερη κοινοβουλευτική θητεία, και μεταξύ περισσοτέρων προηγείται ο πρεσβύτερος στην ηλικία.
Μία ημέρα μετά, την Παρασκευή 6 Φεβρουαρίου, οι βουλευτές θα εκλέξουν τον Πρόεδρο της Βουλής. Ο Κανονισμός ρητά ορίζει ότι «μετά την ορκωμοσία των βουλευτών, ο προσωρινός Πρόεδρος καλεί για την επόμενη μέρα τους βουλευτές να εκλέξουν τον Πρόεδρο της Βουλής» (άρθρο 7). Ο Πρόεδρος της Βουλής εκλέγεται με μυστική ψηφοφορία και με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών. Αν κανείς δεν συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται μεταξύ των δύο πρώτων σε ψήφους.
Η Βουλή, υπό τον νέο Πρόεδρό της, κατά την αμέσως επόμενη συνεδρίαση εκλέγει με διαδοχικές, χωριστές ψηφοφορίες τους Αντιπροέδρους, τους Κοσμήτορες και τους Γραμματείς. Το άρθρο 8 του Κανονισμού μιλάει για την αμέσως επόμενη συνεδρίαση και όχι την επόμενη μέρα, συνεπώς δεν αποκλείεται η εκλογή του Προεδρείου να ολοκληρωθεί αυθημερόν, δηλαδή στις 6 Φεβρουαρίου.
Η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας
Η κρίσιμη προτεραιότητα της νέας Βουλής είναι η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Σύμφωνα με το άρθρο 32 του Συντάγματος, η Βουλή που αναδεικνύεται από τις νέες εκλογές, αμέσως μόλις συγκροτηθεί σε σώμα, εκλέγει με ονομαστική φανερή ψηφοφορία Πρόεδρο της Δημοκρατίας με την πλειοψηφία των 3/5 του όλου αριθμού των βουλευτών (180 βουλευτές).
Αν δεν επιτευχθεί η πλειοψηφία αυτή, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται μέσα σε πέντε ημέρες και εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκείνος που συγκέντρωσε την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών (151 βουλευτές). Αν δεν επιτευχθεί ούτε αυτή η πλειοψηφία, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται ακόμη μια φορά, ύστερα από πέντε ημέρες, μεταξύ των δύο προσώπων που πλειοψήφησαν και θεωρείται ότι έχει εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκείνος που συγκέντρωσε τη σχετική πλειοψηφία.
Με αυτά τα δεδομένα, οι διαδικασίες για τον σχηματισμό κυβέρνησης θα έχουν περατωθεί πιθανόν έως τις 6 Φεβρουαρίου, και αμέσως μετά την εκλογή Προέδρου και Προεδρείου της Βουλής ξεκινά η διαδικασία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας, όχι πριν από τις 7 Φεβρουαρίου.
Ψήφος εμπιστοσύνης
Στην περίπτωση που επιτευχθεί ο σχηματισμός κυβέρνησης, σύμφωνα με το Σύνταγμα (84Σ), η κυβέρνηση οφείλει να έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής.
Μέσα σε 15 ημέρες από την ορκωμοσία του Πρωθυπουργού η κυβέρνηση υποχρεούται να ζητήσει την ψήφο εμπιστοσύνης της Βουλής. Όπως ορίζει το άρθρο 84 του Συντάγματος και το άρθρο 141 του Κανονισμού, η κυβέρνηση απολαύει της εμπιστοσύνης της Βουλής εφόσον η σχετική πρόταση εγκριθεί από την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων βουλευτών (151 βουλευτές αν είναι παρόντες και οι 300 βουλευτές), η οποία δεν επιτρέπεται να είναι μικρότερη από τα 2/5 του όλου αριθμού των βουλευτών (120 βουλευτές).
Σύμφωνα με όσα ορίζει συνεπώς το Σύνταγμα και ο Κανονισμός, για να λάβει μια κυβέρνηση ψήφο εμπιστοσύνης δεν είναι πάντοτε απαραίτητες 151 ψήφοι. Αν οι παρόντες είναι για παράδειγμα 260, η απαιτούμενη πλειοψηφία είναι 131, ενώ αν οι παρόντες βουλευτές είναι 230 η απαιτούμενη πλειοψηφία δεν είναι 116, αλλά 120 βουλευτές, καθώς η πλειοψηφία δεν επιτρέπεται να είναι μικρότερη από τα 2/5 του συνόλου των βουλευτών.
Με βάση τα παραπάνω, ένα κόμμα μπορεί, αντί να δώσει ψήφο εμπιστοσύνης προς μια κυβέρνηση, να επιλέξει την ψήφο ανοχής, να ανακοινώσει δηλαδή εκ των προτέρων ότι οι βουλευτές του θα απόσχουν από την ψηφοφορία για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης. Μια τέτοια δήλωση περί αποχής σημαίνει ότι η κυβέρνηση του πρώτου κόμματος θα λάβει ψήφο εμπιστοσύνης και στην περίπτωση αυτή ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας οφείλει να δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης.
Νέα Δημοκρατία και ΣΥΡΙΖΑ επιθυμούν η κάλπη της πρώτης Κυριακής να δώσει «καθαρή λύση» έτσι ώστε να μην προκύψει αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης και ανάγκη για νέες εκλογέςΤο τι τελικά θα προκύψει από την κάλπη της 25ης Ιανουαρίου αποτελεί γρίφο επί του παρόντος, είναι ωστόσο δεδομένο ότι τα μετεκλογικά βήματα για τον σχηματισμό κυβέρνησης και την ανάδειξη Προέδρου της Δημοκρατίας θα πραγματοποιηθούν σε ασφυκτικό χρονικό πλαίσιο. Στόχος τόσο της Νέας Δημοκρατίας όσο και του ΣΥΡΙΖΑ είναι το αποτέλεσμα της πρώτης Κυριακής να δώσει την «καθαρή λύση» που απαιτούν οι καταστάσεις, έτσι ώστε να μην υπάρξει αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης και ανάγκη για νέες εκλογές, λιγότερο από έναν μήνα μετά.
Τόσο το Σύνταγμα όσο και ο Κανονισμός της Βουλής προβλέπουν πως οι διαδικασίες αυτές ξεκινούν μία ημέρα μετά τις εκλογές. Εφόσον οι κάλπες βγάλουν αυτοδύναμη κυβέρνηση, τότε οι καταστάσεις απλουστεύονται σε μεγάλο βαθμό. Ειδικότερα, τη Δευτέρα 26 Ιανουαρίου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διορίζει πρωθυπουργό τον αρχηγό του πρώτου κόμματος, εφόσον αυτό έχει συγκεντρώσει 150+1 έδρες, και του δίνει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης. Στις 5 Φεβρουαρίου συγκροτείται σε Σώμα η νέα Βουλή, η οποία την επόμενη μέρα θα εκλέξει τον Πρόεδρο της Βουλής και το Προεδρείο της. Στη συνέχεια μπορεί να κινηθεί η διαδικασία εκλογής νέου Προέδρου της Δημοκρατίας.
Η περίπτωση της μη αυτοδυναμίας
Τα προβλήματα πολλαπλασιάζονται σε περίπτωση που κανένα κόμμα δεν εξασφαλίσει την πλειοψηφία.
Τη Δευτέρα 26 Ιανουαρίου και αν δεν αναδειχθεί αυτοδύναμη κυβέρνηση ο Κάρολος Παπούλιας ξεκινά τηδιαδικασία των διερευνητικών εντολών. «Ποδαρικό» στο Προεδρικό Μέγαρο κάνει ο αρχηγός του κόμματος που πήρε τις περισσότερους ψήφους (άρθρο 37 του Συντάγματος). Εφόσον δεν καταφέρει να βρει έδαφος συνεννόησης με τις υπόλοιπες παρατάξεις που έπιασαν τουλάχιστον το πολυπόθητο 3%, σειρά παίρνει ο επικεφαλής του κόμματος που ήρθε δεύτερο στις προτιμήσεις των ψηφοφόρων. Εάν δεν τελεσφορήσει ούτε αυτή η προσπάθεια, τότε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του τρίτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος.
Κάθε διερευνητική εντολή ισχύει για 3 ημέρες. Για να μετατραπεί αυτή σε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, θα πρέπει να προκύψει ότι ο εντολοδόχος πρωθυπουργός διαθέτει την εμπιστοσύνη της Βουλής προτού η κυβέρνηση πάει στη Βουλή. Αυτό σημαίνει ότι ο κύκλος των διερευνητικών εντολών μπορεί να ολοκληρωθεί το αργότερο έως τις 3 Φεβρουαρίου 2015.
Σε περίπτωση που οι διερευνητικές εντολές δεν τελεσφορήσουν, τότε ο Κάρολος Παπούλιας, στο πλαίσιο του ρυθμιστικού του ρόλου, προχωρεί διαδοχικά στις παρακάτω ενέργειες.
Μπορεί το αποτέλεσμα των εκλογών της 25ης Ιανουαρίου να αποτελεί γρίφο επί του παρόντος, ωστόσο τα βήματα που θα γίνουν μετά την εκλογή είναι πολύ συγκεκριμέναΚαλεί, πιθανότατα στις 4 Φεβρουαρίου, τους αρχηγούς των κομμάτων που εκπροσωπούνται στη Βουλή να σχηματίσουν κυβέρνηση η οποία να έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής ή διαφορετικά κυβέρνηση απ' όλα τα κόμματα για τη διενέργεια εκλογών. Αν τα κόμματα συμφωνήσουν στη συγκρότηση κυβέρνησης για τη διενέργεια εκλογών, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δέχεται την παραίτηση της κυβέρνησης, διορίζει την κυβέρνηση που θα έχουν υποδείξει τα κόμματα και διαλύει τη Βουλή (σ.σ.: η Βουλή συγκαλείται, με βάση το Προεδρικό Διάταγμα που έχει υπογραφεί, στις 5 Φεβρουαρίου).
Σε περίπτωση που αποτύχει η επίτευξη συμφωνίας για την ανάδειξη κυβέρνησης που θα έχει έργο τη διενέργεια εκλογών, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναθέτει τον σχηματισμό υπηρεσιακής κυβέρνησης στον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας ή του Αρείου Πάγου ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου, για να διενεργήσει εκλογές, και διαλύει τη Βουλή. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι το Σύνταγμα στην περίπτωση αυτή δεν θέτει προθεσμία για τη διάλυση της Βουλής.
Εναρκτήρια συνεδρίαση στις 5 Φεβρουαρίου
Σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα και τον Κανονισμό της Βουλής (άρθρο 1 Κανονισμού), στις 5 Φεβρουαρίου θα γίνει η εναρκτήρια συνεδρίαση της βουλευτικής περιόδου και οι βουλευτές θα δώσουν τον οριζόμενο από το Σύνταγμα όρκο.
Μία ημέρα μετά, την Παρασκευή 6 Φεβρουαρίου, οι βουλευτές θα εκλέξουν τον Πρόεδρο της Βουλής. Ο Κανονισμός ρητά ορίζει ότι «μετά την ορκωμοσία των βουλευτών, ο προσωρινός Πρόεδρος καλεί για την επόμενη μέρα τους βουλευτές να εκλέξουν τον Πρόεδρο της Βουλής» (άρθρο 7). Ο Πρόεδρος της Βουλής εκλέγεται με μυστική ψηφοφορία και με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών. Αν κανείς δεν συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται μεταξύ των δύο πρώτων σε ψήφους.
Η Βουλή, υπό τον νέο Πρόεδρό της, κατά την αμέσως επόμενη συνεδρίαση εκλέγει με διαδοχικές, χωριστές ψηφοφορίες τους Αντιπροέδρους, τους Κοσμήτορες και τους Γραμματείς. Το άρθρο 8 του Κανονισμού μιλάει για την αμέσως επόμενη συνεδρίαση και όχι την επόμενη μέρα, συνεπώς δεν αποκλείεται η εκλογή του Προεδρείου να ολοκληρωθεί αυθημερόν, δηλαδή στις 6 Φεβρουαρίου.
Η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας
Η κρίσιμη προτεραιότητα της νέας Βουλής είναι η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Σύμφωνα με το άρθρο 32 του Συντάγματος, η Βουλή που αναδεικνύεται από τις νέες εκλογές, αμέσως μόλις συγκροτηθεί σε σώμα, εκλέγει με ονομαστική φανερή ψηφοφορία Πρόεδρο της Δημοκρατίας με την πλειοψηφία των 3/5 του όλου αριθμού των βουλευτών (180 βουλευτές).
Με αυτά τα δεδομένα, οι διαδικασίες για τον σχηματισμό κυβέρνησης θα έχουν περατωθεί πιθανόν έως τις 6 Φεβρουαρίου, και αμέσως μετά την εκλογή Προέδρου και Προεδρείου της Βουλής ξεκινά η διαδικασία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας, όχι πριν από τις 7 Φεβρουαρίου.
Ψήφος εμπιστοσύνης
Στην περίπτωση που επιτευχθεί ο σχηματισμός κυβέρνησης, σύμφωνα με το Σύνταγμα (84Σ), η κυβέρνηση οφείλει να έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής.
Μέσα σε 15 ημέρες από την ορκωμοσία του Πρωθυπουργού η κυβέρνηση υποχρεούται να ζητήσει την ψήφο εμπιστοσύνης της Βουλής. Όπως ορίζει το άρθρο 84 του Συντάγματος και το άρθρο 141 του Κανονισμού, η κυβέρνηση απολαύει της εμπιστοσύνης της Βουλής εφόσον η σχετική πρόταση εγκριθεί από την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων βουλευτών (151 βουλευτές αν είναι παρόντες και οι 300 βουλευτές), η οποία δεν επιτρέπεται να είναι μικρότερη από τα 2/5 του όλου αριθμού των βουλευτών (120 βουλευτές).
Με βάση τα παραπάνω, ένα κόμμα μπορεί, αντί να δώσει ψήφο εμπιστοσύνης προς μια κυβέρνηση, να επιλέξει την ψήφο ανοχής, να ανακοινώσει δηλαδή εκ των προτέρων ότι οι βουλευτές του θα απόσχουν από την ψηφοφορία για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης. Μια τέτοια δήλωση περί αποχής σημαίνει ότι η κυβέρνηση του πρώτου κόμματος θα λάβει ψήφο εμπιστοσύνης και στην περίπτωση αυτή ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας οφείλει να δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης.
Βαθμολογήστε το άρθρο:
- Εισέλθετε στο σύστημα ή εγγραφείτε για να υποβάλετε σχόλια
Μεγέθυνση Κειμένου
Current Size: 100%
