Ολοκληρώθηκε η αναθεώρηση της Διαχείρισης Υδάτων Απελευθερώνονται Ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις για έργα ύδρευσης, άρδευσης και αποχέτευσης

Δημοσιεύτηκαν σε ΦΕΚ (Β 4680, Β 4679, Β 4672, Β 4673, Β 4675, Β 4682, Β 4664, Β 4674, Β 4665, Β 4678, Β 4681, Β 4676, Β 4666, Β 4677)τα Αναθεωρημένα Σχέδια Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) για τα 14 Υδατικά Διαμερίσματα της χώρας, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της Οδηγίας Πλαίσιο για τα Ύδατα (2000/60/ΕΚ) και της εθνικής νομοθεσίας. Τα Αναθεωρημένα ΣΔΛΑΠ αφορούν στον 2ο Κύκλο Διαχείρισης (2015-2021) της Οδηγίας Πλαίσιο και αποτελούν μέρος της διαδικασίας αναθεώρησης, η οποία προβλέπεται κάθε έξι έτη.

Με την κύρωση των αναθεωρημένων Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών η χώρα μας αποκτά ένα σημαντικό στρατηγικό εργαλείο για την αειφόρο διαχείριση των υδατικών πόρων. Ταυτόχρονα, με επιστημονικά και περιβαλλοντικά ορθό τρόπο, πλήρη και τεκμηριωμένο, καλύπτεται η αιρεσιμότητα που είχε επιβληθεί  στην Ελλάδα για την κύρωσή τους, εντός του 2017.

Σημειώνεται ότι, η ποινή της αιρεσιμότητας που είχε επιβληθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήταν αποτέλεσμα της μεγάλης καθυστέρησης για την ολοκλήρωση των πρώτων Σχεδίων, τα οποία ενώ θα έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί το 2009, ολοκληρώθηκαν τελικά στο σύνολό τους το 2015 (με καθυστέρηση 6 χρόνων !).  Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέβαλε την ποινή της αιρεσιμότητας, ζητώντας την ολοκλήρωση της αναθεώρησης.

Η Ελληνική Κυβέρνηση με πολιτική διαπραγμάτευση, αλλά και με μεθοδική και αποτελεσματική εργασία έκλεισε όλες τις εκκρεμότητες, που καθυστερούσαν τα προηγούμενα χρόνια, και εξασφάλισε αυστηρή παράταση ολοκλήρωσης της αναθεώρησης των Σχεδίων, έως το τέλος του 2017.

Η αποτυχία ολοκλήρωσης των Σχεδίων θα προκαλούσε εφαρμογή της ποινής της αιρεσιμότητας, με αποτέλεσμα την απώλεια πόρων του ΕΣΠΑ, ύψους περίπου 2,5 δις ευρώ στους τομείς της ύδρευσης, της άρδευσης και της αποχέτευσης.  Με την ανάρτηση των Σχεδίων εκπληρώνεται η δέσμευση της Ελληνικής Πολιτείας απέναντι στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ταυτόχρονα επικαιροποιείται το θεσμικό στρατηγικό εργαλείο για την αειφόρο διαχείριση των υδάτων.

Η Οδηγία για τα ύδατα 2000/60/ΕΚ αποτελεί το βασικό εργαλείο διαχείρισης των υδατικών πόρων, συνδυάζει ποιοτικούς, οικολογικούς και ποσοτικούς στόχους για την προστασία και την καλή κατάσταση όλων των υδάτινων πόρων, θέτοντας ως βάση την ολοκληρωμένη και αειφόρο διαχείριση τους σε επίπεδο Λεκανών Απορροής Ποταμών.  Επίσης, αναγνωρίζει τις ανθρώπινες ανάγκες καθώς και τη αξία του νερού για τη λειτουργία των οικοσυστημάτων. Πρόκειται για μια Οδηγία που η εφαρμογή της διασφαλίζει το δικαίωμα των μελλοντικών γενεών στην πρόσβαση στο νερό, με όρους  βιώσιμης ανάπτυξης.

Τα αναθεωρημένα σχέδια διαχείρισης (ΣΔΛΑΠ) περιλαμβάνουν :

α) Επικαιροποίηση του προσδιορισμού και του χαρακτηρισμού των επιφανειακών (ποτάμιων, λιμναίων, μεταβατικών και παράκτιων) και υπόγειων υδατικών συστημάτων.

β) Επανεξέταση και ενημέρωση των συνθηκών αναφοράς και της αξιολόγησης και ταξινόμησης των επιφανειακών, συμπεριλαμβανομένων των ιδιαιτέρως τροποποιημένων και τεχνητών, και των υπόγειων υδατικών συστημάτων, με βάση τα νέα δεδομένα που είναι διαθέσιμα από τη λειτουργία του Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης της κατάστασης των υδάτων.

γ) Αξιολόγηση εκ νέου των επιφανειακών συστημάτων που εμφανίζουν σημαντικές υδρομορφολογικές τροποποιήσεις (ιδιαιτέρως τροποποιημένα (ΙΤΥΣ) και τεχνητά (ΤΥΣ) υδατικά συστήματα).

δ) Επικαιροποίηση του καταλόγου των σημαντικών πιέσεων στους υδάτινους πόρους, καθώς και των επιπτώσεών τους.

ε) Επικαιροποίηση του Μητρώου Προστατευόμενων Περιοχών.

στ) Επανεξέταση των περιβαλλοντικών στόχων για όλα τα υδατικά συστήματα.

ζ) Εκτίμηση της προόδου εφαρμογής των αρχικών  Σχεδίων Διαχείρισης  Λεκανών Απορροής Ποταμών της χώρας.

η) Αναθεώρηση των Προγραμμάτων Βασικών και Συμπληρωματικών Μέτρων.

θ) Επικαιροποίηση της οικονομικής ανάλυσης των χρήσεων νερού.

ι) Καταγραφή των μέχρι σήμερα διακρατικών συμφωνιών στις διακρατικές λεκάνες απορροής.

Το πρόγραμμα μέτρων των ΣΔΛΑΠ περιλαμβάνει διοικητικές και νομοθετικές πρωτοβουλίες, καθώς και υλοποίηση υδραυλικών έργων. Η υλοποίηση και η  επιτυχής εφαρμογή του αφορά το ΥΠΕΝ, τα συναρμόδια Υπουργεία (Εσωτερικών, Αγροτικής Ανάπτυξης, Υποδομών) αλλά και άλλων φορέων, όπως οι Περιφέρειες, οι Δήμοι, οι ΔΕΥΑ, οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, Ερευνητικά Ινστιτούτα, κ.α.

Τα διαχειριστικά Σχέδια προέκυψαν μετά από ευρεία διαβούλευση με τους εμπλεκόμενους φορείς και υπηρεσίες, την επιστημονική κοινότητα και τους πολίτες, ενώ η αδειοδότησή τους περιείχε και την εκπόνηση και έγκριση Στρατηγικών Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για κάθε υδατικό διαμέρισμα.

Με την δημοσίευση σε ΦΕΚ των Σχεδίων Διαχείρισης των Υδάτων ο Αν. ΥΠΕΝ, Σωκράτης Φάμελλος, δήλωσε:

«Καταφέραμε να κλείσουμε ένα κρίσιμο κεφάλαιο για το περιβάλλον της χώρας μας και ειδικά για την ολοκληρωμένη διαχείριση των υδάτων, αποκτώντας έτσι ένα στρατηγικό εργαλείο σχεδιασμού. Ταυτόχρονα ικανοποιούμε και τη δέσμευση μας απέναντι στη ΕΕ για ανάρτηση των Διαχειριστικών Σχεδίων, εντός του 2017, ώστε να αρθεί η ποινή της αιρεσιμότητας. Η συγκεκριμένη ποινή είχε επιβληθεί στη χώρα για καθυστερήσεις και υποτίμηση των περιβαλλοντικών υποχρεώσεων και αναγκών της χώρας μας.

Με βάση τα διαχειριστικά σχέδια μπορούμε να προχωρήσουμε στην υλοποίηση έργων υδρευτικών, αρδευτικών και αποχέτευσης, που θα αναβαθμίσουν περιβαλλοντικά πολλές περιοχές και θα δώσουν στις τοπικές κοινωνίες αναπτυξιακά εργαλεία για την απασχόληση, ιδιαίτερα στον πρωτογενή τομέα, με όρους βιωσιμότητας.

Η έγκαιρη ολοκλήρωση των Σχεδίων δεν ήταν μια εύκολη υπόθεση και σε καμία περίπτωση δεδομένη, απαιτούσε σκληρή δουλειά και συγχρονισμό. Για το λόγο αυτό θέλω να ευχαριστήσω τα στελέχη της Ειδικής Γραμματείας Υδάτων και τις άλλες συναρμόδιες υπηρεσίες διαχείρισης υδάτων και περιβαλλοντικής αδειοδότησης για την αποτελεσματικότητα και τη συνέπεια που επέδειξαν, αλλά και τους μελετητές των Σχεδίων για το επιστημονικό και περιβαλλοντικό τους έργο.

Τα Σχέδια Διαχείρισης δεν αποτυπώνουν απλά την ποιοτική και ποσοτική κατάσταση των υδάτων και θεωρητικές προτάσεις μέτρων για το πώς θα μπορέσουμε να έχουμε νερά σε καλή κατάσταση. Είναι το θεσμικό και στρατηγικό εργαλείο της αειφόρου διαχείρισης των υδατικών πόρων, της περιφερειακής και τοπικής ανάπτυξης, ώστε και οι επόμενες γενεές να διαθέτουν τον συγκεκριμένο πόρο σε καλή κατάσταση.

Στόχος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μέσω της αναβάθμισης της Ειδικής Γραμματείας Υδάτων και των αντίστοιχων υπηρεσιών των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, είναι να υλοποιηθεί το πρόγραμμα μέτρων που προτείνεται στα Σχέδια Διαχείρισης, ώστε να διασφαλιστεί η ποιοτικά και ποσοτικά καλή κατάσταση των υδάτων της χώρας και να ανατροφοδοτηθεί η ανάπτυξη στην Περιφέρεια της Ελλάδας.

Η επιτυχής εφαρμογή των Σχεδίων και η καλή κατάσταση των υδάτων της χώρας μας αποτελεί ευθύνη όλων μας».