Ρόμπερτ Μενέντεζ: Η Ελλάδα έτοιμη να παίξει ηγετικό ρόλο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη

Η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική Φ.Μογκερίνι καλεί την Τουρκία να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου, να επιδείξει αυτοσυγκράτηση και να απόσχει από οποιαδήποτε τέτοια παράνομη δράση στη ΑΟΖ. Η κ. Μογκερίνι μέσω της γραπτής δήλωσης που εξέδωσε νωρίτερα σήμερα, προειδοποίησε με αντίδραση της Ένωσης “σε πλήρη αλληλεγγύη με την Κύπρο”, σχετικά με την πρόθεση της Τουρκίας να ξεκινήσει γεωτρήσεις στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της Κύπρου. Συγκεκριμένα η Ύπατη Εκπρόσωπος αναφέρει στη δήλωσή της ότι: “εκφράζουμε σοβαρή ανησυχία για την εξαγγελθείσα πρόθεση της Τουρκίας να πραγματοποιήσει δραστηριότητες γεώτρησης στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της Κύπρου”. Η Ύπατη Εκπρόσωπος υπενθυμίζει ότι “το Μάρτιο του 2018, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδίκασε έντονα τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο” και ξεκαθαρίζει ότι “σε αυτό το πλαίσιο, καλούμε επειγόντως την Τουρκία να επιδείξει αυτοσυγκράτηση, να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου στην αποκλειστική οικονομική της ζώνη και να απόσχει από οποιαδήποτε τέτοια παράνομη δράση στην οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση θα ανταποκριθεί κατάλληλα και με πλήρη αλληλεγγύη προς την Κύπρο”.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών της Κύπρου: Η προκλητική ενέργεια της Τουρκίας συνιστά σοβαρότατη, κατά το Διεθνές και Ενωσιακό Δίκαιο, παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ταυτόχρονα, αποκαλύπτει τις πραγματικές προθέσεις της Τουρκίας σε σχέση με το κυπριακό, αλλά και εξηγεί γιατί η Άγκυρα απέρριψε την πρόταση για άτυπη συνάντηση σε σχήμα Κρανς Μοντανά για συζήτηση του κυπριακού. Ήταν ακριβώς σε αυτό το πλαίσιο που το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ τόνισε πρόσφατα την ανάγκη να αποφευχθούν ενέργειες που επηρεάζουν αρνητικά την προσπάθεια επανέναρξης των συνομιλιών. Η Κυπριακή Δημοκρατία έχοντας επίγνωση των προθέσεων της Τουρκίας, προέβηκε και προβαίνει σε όλες τις ενδεδειγμένες ενέργειες για αντιμετώπιση της κατάστασης, ως Κράτος Μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Εθνών και ως Κράτος που διαδραματίζει ενεργό ρόλο στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Ήταν σε αυτό το πλαίσιο που το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στα Συμπεράσματα του Μαρτίου 2018, είχε καλέσει την Τουρκία «να σταματήσει τις παράνομες ενέργειες και να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου να ερευνά και να εκμεταλλεύεται τους φυσικούς της πόρους σύμφωνα με το ενωσιακό και το διεθνές δίκαιο», υπενθυμίζοντας παράλληλα «την υποχρέωση της Τουρκίας να σέβεται το διεθνές δίκαιο και τις σχέσεις καλής γειτονίας και να εξομαλύνει τις σχέσεις με όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Κυπριακής Δημοκρατίας». Περαιτέρω, στο πλαίσιο του Συμβουλίου Σύνδεσης ΕΕ-Τουρκίας το Μάρτιο 2019, η ΕΕ και τα 28 Κράτη Μέλη κάλεσαν την Τουρκία να «αποφεύγει τις όποιες παράνομες ενέργειες στις οποίες η ΕΕ θα αντιδράσει κατάλληλα, σε πλήρη αλληλεγγύη με την Κύπρο». Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, έχουν ήδη τροχοδρομηθεί ενέργειες σε νομικό, πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο, αξιοποιώντας όλες τις δυνατότητες και ειδικότερα μέσα στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ανακοίνωση Υπουργείου Εξωτερικών σχετικά με την παράνομη γεώτρηση της Τουρκίας στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας Καταδικάζουμε την απόφαση της Τουρκίας να προβεί σε παράνομη γεώτρηση στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας, αναφέρει ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδας. Συνεχίζει: Καλούμε την Τουρκία να σταματήσει άμεσα τις παράνομες δραστηριότητές της, να σεβαστεί τα αναφαίρετα δικαιώματα της κυρίαρχης Κυπριακής Δημοκρατίας που ασκεί προς όφελος του συνόλου του Κυπριακού λαού και να αποστεί από περαιτέρω ενέργειες που υπονομεύουν τη σταθερότητα στην περιοχή, καθώς και την επανέναρξη συνομιλιών για δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού. Χαιρετίζουμε την ψύχραιμη και νηφάλια στάση της Κυπριακής Δημοκρατίας, που επιβεβαιώνει τον ρόλο της ως πυλώνα σταθερότητας και αξιόπιστου εταίρου στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Ελλάδα υπενθυμίζει το περιεχόμενο των Συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Μαρτίου 2018 και τις μετέπειτα σχετικές τοποθετήσεις της ΕΕ και παραμένει σε διαρκή επικοινωνία και συντονισμό με την Κυπριακή Δημοκρατία, καθώς και με τους κοινοτικούς της εταίρους και συμμάχους, για τις επόμενες ενδεδειγμένες ενέργειες. ΕΞΑΛΛΟΥ: Με αγορασμένα από την Νορβηγία σκάφη θα γίνει η τουρκική γεώτρηση στην κυπριακή ΑΟΖ, αποκαλύπτει ο συνάδελφος Νίκος Μελέτης. Συγκεκριμένα: Αποφασισμένη να προχωρήσει στην γεώτρηση εντός της Κυπριακής ΑΟΖ και επί της κυπριακής υφαλοκρηπίδας είναι η Τουρκία καθώς, παρά τις παραπλανητικές κινήσεις, φαίνεται ότι ξεπέρασε το βασικό εμπόδιο που αντιμετώπιζε, την απροθυμία δηλαδή ξένων εταιριών να προμηθεύσουν τον αναγκαίο εξοπλισμό και τα απαραίτητα συνοδευτικά σκάφη. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα τρία συνοδευτικά σκάφη του γεωτρύπανου FATIH αγοράσθηκαν μυστικά από την Άκυρα το τελευταίο διάστημα από Νορβηγική εταιρία ώστε να ξεπερασθούν τα εμπόδια που είχε ορθώσει σε ξένες πολυεθνικές εταιρίες η Λευκωσία ώστε να μην εμπλακούν σε παράνομες δραστηριότητες στην Κυπριακή ΑΟΖ. Καθώς το γεωτρύπανο FATIH έχει φθάσει ήδη από τα ξημερώματα στον «στόχο» που σύμφωνα με την παράνομη τουρκική NAVTEX θα αρχίσει την γεώτρηση του, η Λευκωσία ετοιμάζεται να εφαρμόσει ένα συνολικό σχέδιο αντιδράσεων σε νομικό και διπλωματικό επίπεδο ,αλλά και σε επίπεδο Ε.Ε. και ευρωτουρκικών σχέσεων, καθώς πρόκειται για μια πρωτοφανή «επίθεση» παραβίασης των κυριαρχικών δικαιωμάτων μιας Ευρωπαϊκής Χώρας, του Διεθνούς Δικαίου και της Νομιμότητας. Και βεβαίως τα μέτρα που ήδη λαμβάνει η Λευκωσία αφορούν και όσους ξένους υπηκόους ενδέχεται είτε ως τεχνικό είτε ως επιστημονικό προσωπικό να συμμετάσχει σε αυτή την παράνομη επιχείρηση της Τουρκίας.



Το μήνυμα πως οι προοπτικές για την περαιτέρω εμβάθυνση των σχέσεων Ελλάδας-ΗΠΑ είναι πολύ καλές, στέλνει μέσω του ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Αμερικανός γερουσιαστής Ρόμπερτ Μενέντεζ, επικεφαλής των Δημοκρατικών στην επιτροπή εξωτερικών υποθέσεων της Γερουσίας των ΗΠΑ.

Σε συνέντευξή του στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων μετά την επίσκεψή του στη χώρα μας, ο Αμερικανός γερουσιαστής τόνισε πως η Ελλάδα στέκει ξανά οικονομικά στα πόδια της και είναι έτοιμη να παίξει ένα νέο ηγετικό ρόλο στην περιοχή. «Η χώρα βγήκε από την οικονομική κρίση με τα δημοκρατικά θεσμικά της όργανα ακέραια, πράγμα καθόλου ασήμαντο λαμβάνοντας υπόψη τις προκλήσεις» επισήμανε περαιτέρω.

Εξέφρασε μάλιστα την πεποίθηση πως πρέπει να ενθαρρυνθούν οι επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα των ΗΠΑ στην Ελλάδα, ενισχύοντας τη συνεχιζόμενη οικονομική ανάκαμψή της.

Εστιάζοντας στον ρόλο της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο, ο Ρόμπερτ Μενέντεζ επισήμανε πως οι δυνατότητες της χώρας μας στην ευρύτερη περιοχή δεν ήταν ποτέ πιο λαμπρές. Ειδικότερα, αναφέρθηκε στους τομείς της ενέργειας, της ασφάλειας και της οικονομικής ανάπτυξης

Επίσης, δήλωσε υπερήφανος που εισηγήθηκε, με τον γερουσιαστή Μάρκο Ρούμπιο, τη Συμφωνία εταιρικής σχέσης και ασφάλειας της Ανατολικής Μεσογείου. «Αυτή είναι η σωστή στιγμή να ανανεώσουν οι ΗΠΑ το ενδιαφέρον τους για την περιοχή και ελπίζω ότι η νομοθετική πρωτοβουλία μου να βοηθήσει να ξεκινήσει αυτή η συζήτηση» σημείωσε.

Επίσης, διαμήνυσε πως η Κύπρος έχει το αδιαμφισβήτητο κυριαρχικό δικαίωμα να εξερευνήσει τη δική της Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, χωρίς καμία εξωτερική παρέμβαση, και υπογράμμισε πως η συμμετοχή των αμερικανικών εταιρειών αποτελεί ένδειξη της δέσμευσης των ΗΠΑ για την ενεργειακή ανεξαρτησία της περιοχής. Ο Αμερικανός γερουσιαστής είπε ότι ελπίζει πως τα ενεργειακά ευρήματα στην ΑΟΖ της Κύπρου θα αποδειχθούν αρκετά σημαντικά ώστε να οδηγήσουν στην ανάπτυξη εμπορικά βιώσιμων ενεργειακών υποδομών σε ολόκληρη την περιοχή και τόνισε πως υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο.

Στη συνέντευξή του στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, έστειλε εκ νέου σαφές μήνυμα στην Τουρκία για την αγορά των S-400 από τη Ρωσία, πως αν τους παραλάβει θα της επιβληθούν κυρώσεις. Εξέφρασε δε την ελπίδα πως η Άγκυρα «θα επιλέξει μια διαφορετική πορεία, διότι οι κυρώσεις αυτές θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο στον αμυντικό τομέα της Τουρκίας και στην ικανότητά της να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ».

Τέλός, σε ό,τι αφορά το Κυπριακό είπε πως προσβλέπει στην ημέρα που η Κύπρος θα είναι ενιαία, μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία και διαμήνυσε πως υποστηρίζει μια ειρηνευτική διαδικασία με τους όρους που τέθηκαν και από τις δύο κοινότητες, και δεν καθορίζεται ούτε διαμορφώνεται από οποιαδήποτε εξωτερική δύναμη.

Ακολουθεί η συνέντευξη του Αμερικανού γερουσιαστή Ρόμπερτ Μενέντεζ στον Δημήτρη Μάνωλη για το Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων

Πρόσφατα επισκεφτήκατε την περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Πώς βλέπετε να διαμορφώνεται το γεωπολιτικό τοπίο σε αυτή την περιοχή και ποιος ο ρόλος της Ελλάδας;

Πιστεύω ότι αυτή είναι μια πολύ συναρπαστική εποχή για την περιοχή. Με τις πολλά υποσχόμενες δυνατότητες, καθώς και με τους αυξανόμενους αμυντικούς δεσμούς, η στρατηγικά σημαντική περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου που ήταν ανέκαθεν σημαντική, έχει αποκτήσει μεγαλύτερη σημασία. Η Ελλάδα στέκει ξανά οικονομικά στα πόδια της και είναι έτοιμη να παίξει ένα νέο ηγετικό ρόλο στην περιοχή. Η χώρα βγήκε από την οικονομική κρίση με τα δημοκρατικά θεσμικά της όργανα ακέραια, πράγμα καθόλου ασήμαντο λαμβάνοντας υπόψη τις προκλήσεις.

Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ένιωσα υπερήφανος που εισηγήθηκα τη Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης και Ασφάλειας της Ανατολικής Μεσογείου με τον γερουσιαστή Μάρκο Ρούμπιο. Το νομοσχέδιο αίρει το εμπάργκο όπλων στην Κύπρο, αυξάνει τη στρατιωτική εκπαίδευση και βοήθεια στην Ελλάδα και υποστηρίζει την ενεργειακή διαφοροποίηση στην Ανατολική Μεσόγειο. Αυτή είναι η σωστή στιγμή να ανανεώσουν οι ΗΠΑ το ενδιαφέρον τους για την περιοχή και ελπίζω ότι η νομοθετική μου πρωτοβουλία θα βοηθήσει να ξεκινήσει αυτή η συζήτηση.

Ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Ελλάδα Τζέφρι Πάιατ έχει τονίσει πως οι σχέσεις της Ελλάδας και των ΗΠΑ είναι ιστορικά στο καλύτερο σημείο τους. Τι συνέβαλε τα τελευταία χρόνια στην αναβάθμιση του ρόλου της Ελλάδας και της Κύπρου στον στρατηγικό σχεδιασμό των ΗΠΑ στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου;

Οι δυνατότητες για ενέργεια, συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας και ευημερία δεν ήταν ποτέ πιο λαμπρές στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι ευκαιρίες για την εμβάθυνση των σχέσεων στον τομέα της ασφάλειας που φέρνουν ειρήνη, ασφάλεια και ευημερία δεν ήταν ποτέ πιο ελπιδοφόρες. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ προέβη σε σημαντικά βήματα μέσω του Στρατηγικού Διαλόγου με την Ελλάδα, της Δήλωσης Προθέσεων με την Κύπρο και της συμμετοχής στο τριμερές σχήμα συνεργασίας Ελλάδας, Ισραήλ και Κύπρου. Η Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης και Ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο βοηθά να μπει η σφραγίδα του Κογκρέσου στην εξωτερική πολιτική των Η.Π.Α., με τρόπο που να δείχνει την υπερκομματική υποστήριξη για μια ισχυρή στρατηγική στην Ανατολική Μεσόγειο.

Πώς αξιολογείτε την πορεία του Στρατηγικού Διαλόγου Ελλάδας-ΗΠΑ που εγκαινιάστηκε τον περασμένο Δεκέμβριο και πώς μπορεί να αξιοποιηθεί η δυναμική που αναπτύχθηκε στις σχέσεις των δύο χωρών; Ποιες είναι οι προοπτικές περαιτέρω εμβάθυνσης των διμερών σχέσεων;

Νομίζω ότι οι προοπτικές για βαθύτερες σχέσεις είναι πολύ καλές, διότι η σχέση μας βασίζεται σε κοινές αξίες, συμπεριλαμβανομένου του σεβασμού της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου. Υπάρχουν μέτρα που θα μπορούσαν να εμβαθύνουν περισσότερο τη διμερή συνεργασία μας, ιδίως όσον αφορά την ασφάλεια και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Για παράδειγμα, νομίζω ότι πρέπει να διευρύνουμε τις ευκαιρίες κοινής εκπαίδευσης των ενόπλων δυνάμεων - σκοπεύουμε να αυξήσουμε τη χρηματοδότηση γι' αυτά τα προγράμματα μέσω του νομοσχεδίου μας.

Πιστεύω ότι πρέπει επίσης να εξετάσουμε πώς μπορούμε να ενθαρρύνουμε τις επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα των ΗΠΑ στην Ελλάδα, ενισχύοντας τη συνεχιζόμενη οικονομική ανάκαμψή της. Με ανησυχεί το γεγονός ότι, ενώ οι κινεζικές επενδύσεις στην Ελλάδα μπορεί να φαίνονται βραχυπρόθεσμα θετικές, υπάρχουν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις όσον αφορά τις κινεζικές επενδύσεις σε υποδομές ή τεχνολογίες πληροφορικής που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ασφάλεια και τα προσωπικά δεδομένα των Ελλήνων πολιτών.

Πόσο επηρεάζει τον ρόλο της Ελλάδας και της Κύπρου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη η εξεύρεση μεγάλων αποθεμάτων φυσικού αερίου στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου;

Οι ανακαλύψεις ενεργειακών πόρων θα μπορούσαν να έχουν πολύ θετικό αντίκτυπο στην ενεργειακή ασφάλεια στην περιοχή και δυνητικά στην ενεργειακή διαφοροποίηση στην Ευρώπη. Το Φόρουμ για το Φυσικό Αέριο στην Ανατολική Μεσόγειο είναι μια σημαντική πλατφόρμα γι' αυτές τις συνομιλίες σε ολόκληρη την περιοχή και θα μπορούσε ενδεχομένως να συμβάλει σε εποικοδομητικό διάλογο μεταξύ των χωρών και για άλλα θέματα. Ελπίζω ότι τα ενεργειακά ευρήματα θα αποδειχθούν αρκετά σημαντικά ώστε να οδηγήσουν στην ανάπτυξη εμπορικά βιώσιμων ενεργειακών υποδομών σε ολόκληρη την περιοχή. Ο Διαδριατικός αγωγός (TAP) ήταν μια σημαντική ιδέα και χαίρομαι που βλέπω ότι θα τεθεί σε λειτουργία σύντομα. Πιστεύω επίσης ότι υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο και ελπίζουμε ότι και οι δύο χώρες θα διπλασιάσουν τις προσπάθειές τους για να εκπληρώσουν τις περιβαλλοντικές δεσμεύσεις τους ως μέλη της ΕΕ.

Μπορούν οι τουρκικές απειλές να θέσουν σε κίνδυνο την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων της Κύπρου; Ποιες είναι οι προσδοκίες από τη συμμετοχή της Exxon/Mobil και πώς βλέπουν οι ΗΠΑ τις τουρκικές απειλές;

Η Κύπρος έχει το αδιαμφισβήτητο κυριαρχικό δικαίωμα να εξερευνήσει τη δική της Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, χωρίς καμία εξωτερική παρέμβαση. Χαίρομαι που οι αμερικανικές εταιρείες συμμετέχουν στην εξερεύνηση, καθώς αποτελεί ένδειξη της δέσμευσης των ΗΠΑ για την ενεργειακή ανεξαρτησία της περιοχής.

Η Τουρκία επιμένει στην αγορά των οπλικών συστημάτων S-400 από τη Ρωσία. Οι ΗΠΑ έχουν στείλει το μήνυμα πως σε τέτοια περίπτωση, θα προχωρήσουν στην επιβολή κυρώσεων στην Άγκυρα. Σε τι αφορούν αυτές οι κυρώσεις;

Σύμφωνα με τον Νόμο περί Αντιμετώπισης των Αντιπάλων της Αμερικής μέσω Κυρώσεων (CAATSA), στου οποίου τη σύνταξη συνέβαλα, οποιοσδήποτε διεξάγει μια σημαντική συναλλαγή με τους τομείς άμυνας ή πληροφοριών της Ρωσικής Ομοσπονδίας θα υπόκειται σε υποχρεωτικές κυρώσεις. Η διάταξη αυτή γράφτηκε ως απάντηση στον ρόλο των τομέων άμυνας και πληροφοριών της Ρωσίας στις επιθέσεις κατά τις εκλογές του 2016 στις ΗΠΑ. Εάν η Τουρκία παραλάβει τους S400, πρέπει να της επιβληθούν κυρώσεις. Ελπίζω ότι η Τουρκία θα επιλέξει μια διαφορετική πορεία, διότι οι κυρώσεις αυτές θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο στον αμυντικό τομέα της Τουρκίας και στην ικανότητά της να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ.

Είναι εφικτή σύντομα η επανεκκίνηση του διαλόγου για την επίλυση του Κυπριακού; Ποιοι θεωρείτε ότι πρέπει να είναι οι βασικοί όροι για την επανεκκίνηση;

Προσβλέπω πραγματικά στην ημέρα που η Κύπρος θα είναι ενιαία, μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία όπου όλες οι κοινότητες και οι θρησκείες μπορούν να ζουν μαζί εν ειρήνη. Υποστηρίζω μια ειρηνευτική διαδικασία με τους όρους που τέθηκαν και από τις δύο κοινότητες. Και ούτε καθορίζεται ούτε διαμορφώνεται από οποιαδήποτε εξωτερική δύναμη. Ο λαός της Κύπρου, και στις δύο πλευρές της πράσινης γραμμής, θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να καθορίζει το δικό του μέλλον. Χωρίς αδικαιολόγητη επιρροή από την Άγκυρα, θα μπορούσε να επιτευχθεί συμφωνία.