ΕΣΠΑ-EUROBANK ΣΤΟΝ ΝΕΟ ΑΓΩΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

Οι προκλήσεις και οι ευκαιρίες για τον ελληνικό τουρισμό, τον κλάδο που συνεισφέρει άμεσα ή έμμεσα το 18,5% του ΑΕΠ και αντίστοιχο ποσοστό θέσεων εργασίας στην Ελλάδα, βρέθηκαν στο επίκεντρο του 1^ου συνεδρίου Ελληνικού Τουρισμού, που διοργάνωσε η Τράπεζα Eurobank σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), με μεγάλη συμμετοχή επιχειρηματιών από όλους τους τομείς της τουριστικής βιομηχανίας, καθώς εκπροσώπους φορέων, ακαδημαϊκών κ.α.

Την έναρξη του συνεδρίου κήρυξε ο Διευθύνων Σύμβουλος της Eurobank κ. Φωκίων Καραβίας, ενώ χαιρετισμό εκ μέρους της Κυβέρνησης απηύθυνε η Αναπληρώτρια Υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Ράνια Αντωνοπούλου.  Οι εργασίες του συνεδρίου ολοκληρώθηκαν με τις ομιλίες του Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου της Eurobank κ. Νίκου Καραμούζη και του Προέδρου του ΣΕΤΕ κ. Ανδρέα Ανδρεάδη.
Στο πλαίσιο του Συνεδρίου ο επικεφαλής οικονομολόγος της Eurobank κ. Πλάτων Μονοκρούσος παρουσίασε μελέτη που εκπονήθηκε από τη Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης και Έρευνας Διεθνών Κεφαλαιαγορών της Eurobank για τις Ευκαιρίες, τις Προκλήσεις και τις Προοπτικές του ελληνικού τουριστικού κλάδου. Σύμφωνα με τη μελέτη, το 2016 αναμένεται να είναι μια καλή χρονιά για τον ελληνικό τουρισμό, ωστόσο και παρά τις προσπάθειες που έχουν ήδη γίνει, είναι απαραίτητο όλοι να συμβάλλουν στην διασφάλιση των συνθηκών και των προϋποθέσεων που θα επιτρέψουν όχι μόνο τη διάθεση αλλά και τη διατήρηση ενός ανταγωνιστικού προϊόντος.
ΦΩΤΟ ο κ. Φωκίων Καραβίας, Διευθύνων Σύμβουλος Eurobank και ο κ. Ανδρέας Ανδρεάδης , Πρόεδρος του ΣΕΤΕ.
 (από αριστερά προς τα δεξιά) οι κκ. Φωκίων Καραβίας, Διευθύνων Σύμβουλος Eurobank, Ανδρέας Ανδρεάδης , Πρόεδρος του ΣΕΤΕ και Νικόλαος Καραμούζης, πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Eurobank 

Τις δυνατότητες χρηματοδότησης δράσεων στον Τουρισμό από το νέο ΕΣΠΑ και το νέο επενδυτικό νόμο παρουσίασε ο καθηγητής Αναστάσιος Ζαγοριανός, ενώ ακολούθησε συζήτηση με θέμα «Το τουριστικό αποτύπωμα στην ελληνική οικονομία: βιωσιμότητα, επενδύσεις, ρευστότητα»  στην οποία συμμετείχαν ο Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων κ. Γιάννης Ρέτσος, ο Αντιπρόεδρος της Aegean Airlines κ. Ευτύχης Βασιλάκης, ο Διευθύνων Σύμβουλος του Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών κ. Γιάννης Παράσχης και ο Γενικός Διευθυντής της Eurobank, Επικεφαλής Τραπεζικής Επιχειρήσεων και Επενδυτικής Τραπεζικής κ. Κώστας Βασιλείου. 
Κηρύσσοντας την έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου ο Διευθύνων Σύμβουλος της Eurobank κ. Φωκίων Καραβίας τόνισε μεταξύ άλλων ότι «Με τους επιχειρηματίες του ελληνικού τουρισμού δεν είμαστε απλώς συνεργάτες. Είμαστε στρατηγικοί εταίροι. Η συγκυρία είναι κατάλληλη και στο τραπεζικό σύστημα, αφήνουμε πίσω τη διαχείριση συνεχών κρίσεων και μπορούμε πλέον να στραφούμε στο κύριο αντικείμενό μας, στη χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας. Για την προοπτική της κοινής πορείας του τραπεζικού και του τουριστικού τομέα, επισημαίνω ως στρατηγικά ζητήματα τη χρηματοδότηση υγιών επιχειρηματικών σχεδίων με γερό business plan και τη διαχείριση των κόκκινων δανείων που αποτελεί μεγάλη πρόκληση για τις τράπεζες αλλά όχι μόνον γι΄ αυτές. Χρειάζεται αναδιάρθρωση επιχειρήσεων και κλάδων με αιχμή τη συνένωση δυνάμεων και την προσέλκυση σημαντικών επενδυτικών κεφαλαίων. Στο πεδίο αυτό, οι τράπεζες μπορούν να είναι ο καταλύτης. Για τη Eurobank, ο ελληνικός τουρισμός, οι μεγαλύτεροι συντελεστές του και οι χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις που βάζουν τη δική τους ψηφίδα στο μεγάλο μωσαϊκό της τουριστικής Ελλάδας βρίσκονται συνεχώς στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός της».
Στον χαιρετισμό του ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Eurobank κ. Νίκος Καραμούζης, αναφέρθηκε στο ρόλο που έχει επιλέξει η Eurobank, αυτόν του «διαχρονικού, στρατηγικού, οικονομικού εταίρου του ελληνικού τουρισμού που στήριξε με συνέπεια και κατανόηση τις τουριστικές επιχειρήσεις παρά τις δυσκολίες και τις αβεβαιότητες που αντιμετωπίσαμε τα τελευταία χρόνια. Η επιτυχής αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα για την ελληνική οικονομία. Σε αυτό το νέο τοπίο, έχουμε ακόμα πολλά να κάνουμε: Να αναδείξουμε ένα δυνατό branding της χώρας, να βελτιώσουμε σημαντικά τις υποδομές, να διαμορφώσουμε ισχυρές επιχειρήσεις στον τουριστικό κλάδο, να βελτιώσουμε την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, να επιταχύνουμε με σχέδιο την ανάπτυξη του παραλιακού μετώπου με αιχμή το Ελληνικό και την Ανάβυσσο, να λύσουμε τα θέματα της έντονης εποχικότητας, να αναπτύξουμε δυναμικά το θεματικό τουρισμό, την κρουαζιέρα, την τουριστική κατοικία. Όλα αυτά σε συνδυασμό με ένα ευνοϊκό πλαίσιο για απόκτηση φορολογικής και μόνιμης κατοικίας από μη κατοίκους στην Ελλάδα αλλά και ριζοσπαστικές παρεμβάσεις για την εξυγίανση των επιχειρήσεων και τη διαμόρφωση ίσων όρων ανταγωνισμού».
Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Τουριστικών Επιχειρήσεων κ. Ανδρέας Ανδρεάδης, κεντρικός ομιλητής του Συνεδρίου επεσήμανε: «Με το διαφαινόμενο κλείσιμο της αξιολόγησης, ευελπιστούμε ότι θα κλείσει και ο κύκλος της υπέρμετρης φορολόγησης της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Πρέπει να εκμεταλλευτούμε στο έπακρο την τουριστική περίοδο και να διασφαλίσουμε ότι ο τουρισμός θα συνεχίσει να υποστηρίζει τις τοπικές κοινωνίες με θέσεις απασχόλησης και την οικονομία με έσοδα. Είναι απολύτως αναγκαίο, η Κυβέρνηση να επαναφέρει τα επίπεδα της φορολογίας σε φυσιολογικά και ανταγωνιστικά επίπεδα και να προχωρήσει σε δέσμη αντισταθμιστικών μέτρων, που θα περιλαμβάνουν την πάταξη της φοροδιαφυγής, φοροαποφυγής και εισφοροδιαφυγής, την ταχεία διόρθωση και εφαρμογή του Αναπτυξιακού Νόμου, την άρση κάθε μορφής γραφειοκρατικών εμποδίων για επενδύσεις μικρής ή μεγάλης κλίμακας, την πλήρη επίλυση των προβλημάτων χορήγησης βίζας και την διασφάλιση των συνθηκών σταθερότητας, ώστε να επανεκκινήσει η ομαλή χρηματοδότηση, από το τραπεζικό σύστημα. Ο ελληνικός τουρισμός παραμένει ο εν ενεργεία τομέας επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα, που μπορεί άμεσα να δώσει απτά αποτελέσματα για την ανάταση της ελληνικής οικονομίας, υποστηρίζοντας τους στόχους ανάπτυξης της χώρας».
Ενδιαφέρουσες επισημάνσεις έγιναν, τέλος, από τους συμμετέχοντες στη συζήτηση όσον αφορά στη βιωσιμότητα, την επενδυτική ανάπτυξη αλλά και τη διασφάλιση της αναγκαίας ρευστότητας για τις επιχειρήσεις του κλάδου. Ειδικότερα ο κ. Γ.  Ρέτσος, ανέδειξε το γεγονός ότι η ανταγωνιστικότητα του συνόλου του ελληνικού τουρισμού έχει πληγεί και πώς η συνεχιζόμενη τακτική της υπερφορολόγησης, επιβαρύνει την βιωσιμότητα των επιχειρήσεων. Αναφέρθηκε δε στο γεγονός ότι πλέον πρέπει να καταβληθεί υπερπροσπάθεια από όλους και να αναπτυχθεί ένα πλέγμα ισοδύναμων μέτρων που θα θωρακίσουν την ανταγωνιστικότητα του τομέα. Παράλληλα, ο κ. Ε. Βασιλάκης αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα η Ελλάδα να επιταχύνει τις διαδικασίες και να υλοποιήσει ένα σωστό μείγμα πολιτικών και επιχειρησιακών σχεδίων ώστε να προσελκύσει τον απαραίτητο αριθμό επενδύσεων για την επίτευξη των στόχων, ενώ ο κ. Γ. Παράσχης, αναφερόμενος στις προοπτικές του ελληνικού τουρισμού, τόνισε πως όλες οι μελέτες επιβεβαιώνουν την έντονα αυξητική ζήτηση για τους ελληνικούς προορισμούς και αναφέρθηκε στο γεγονός ότι θα πρέπει άμεσα Πολιτεία και ιδιωτικός τομέας να επωφεληθούν από αυτό αλλά και να προετοιμαστούν για την επόμενη ημέρα. Από πλευράς της Eurobank ο κ. Κ. Βασιλείου, αναφέρθηκε στη σημασία της αποτελεσματικής διαχείρισης των προβληματικών δανείων και στον κλάδο του τουρισμού που θα επιτρέψει την απελευθέρωση πόρων για τη χρηματοδότηση προς τις υγιείς επιχειρήσεις του κλάδου, την ενίσχυση του ανταγωνισμού και την βελτίωση των όρων χρηματοδότησης, με κύριο στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του κλάδου και κυρίως  την επιστροφή της οικονομίας σε αναπτυξιακή τροχιά.-
Ομιλία κ. Φωκίωνα Καραβία
Διευθύνοντος Συμβούλου της Eurobank
στο
1^ο Συνέδριο Ελληνικού Τουρισμού Eurobank

 
 
Αγαπητοί μας προσκεκλημένοι,
Σας ευχαριστώ που ανταποκριθήκατε στην πρόσκληση της Eurobank και είσαστε μαζί μας στο 1^ο συνέδριο για τον ελληνικό τουρισμό, που συνδιοργανώνουμε με τον Σύνδεσμο Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων.
Δεν αποτελεί έκπληξη που η Eurobank και ο ΣΕΤΕ είναι μαζί σε αυτή την πρωτοβουλία. Με τους επιχειρηματίες του ελληνικού τουρισμού και με το θεσμικό τους φορέα δεν είμαστε απλώς συνεργάτες. Είμαστε στρατηγικοί εταίροι. Έχουμε πίσω μας πολλά χρόνια αλληλοϋποστήριξης και κοινών δράσεων. Συμφωνούμε κατεξοχήν σε μια βασική αντίληψη: ότι ο ελληνικός τουρισμός είναι οι άνθρωποί του, στους οποίους ως τράπεζα δίνουμε προτεραιότητα.
Για να αναπτύξουν, όμως, οι άνθρωποι και οι κλάδοι το δημιουργικό δυναμικό τους χρειάζονται το κατάλληλο οικονομικό περιβάλλον. Πιστεύω πως η πρόσφατη συμφωνία στο Eurogroup και η ολοκλήρωση της αξιολόγησης, παρά τις ενστάσεις που έχουν διατυπωθεί για το μίγμα της οικονομικής πολιτικής, αίρει μια σοβαρή αβεβαιότητα και δικαιολογεί θετικές προσδοκίες  για την τόσο αναγκαία σταθερότητα στη χώρα. Η πιστή εφαρμογή των συμφωνηθέντων τους επόμενους μήνες θα ενισχύσει την εμπιστοσύνη των αγορών και των διεθνών επενδυτών. Αν συνδυαστεί με ουσιαστικά βήματα προς τη σταδιακή άρση των capital controls, επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων και μια δέσμη πρωτοβουλιών φιλικών προς τις επενδύσεις, η Ελλάδα έχει τις δυνατότητες και παρέχει τις ευκαιρίες για να προσελκύσει σημαντικά ξένα κεφάλαια, που τα έχει ανάγκη, και να επιστρέψει σε τροχιά διατηρήσιμης ανάπτυξης.
Η συγκυρία είναι, λοιπόν, η πιο κατάλληλη για να μιλήσουμε με ειλικρίνεια, τόλμη και αποφασιστικότητα για τις προοπτικές αυτού του κλάδου που στήριξε όσο κανείς άλλος την ελληνική οικονομία στα χρόνια της κρίσης.
Είναι βέβαιον, ότι το 2016, ο τουρισμός αντιμετωπίζει τις δικές του προκλήσεις: το προσφυγικό που έχει επηρεάσει σημαντικά συγκεκριμένους προορισμούς, τα πρόσφατα τρομοκρατικά χτυπήματα στην Ευρώπη ή ο κίνδυνος Brexit που επιτείνουν ένα κλίμα ανασφάλειας και φόβου, νέες σημαντικές φορολογικές επιβαρύνσεις, τη διατήρηση του καθεστώτος των capital controls, κλπ. Τις προκλήσεις αυτές θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε σήμερα.
Στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, αφήνουμε πίσω τη διαχείριση συνεχών κρίσεων και μπορούμε να στραφούμε στο κύριο αντικείμενό μας, τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας. Θα ήθελα επομένως να επισημάνω ορισμένα στρατηγικά ζητήματα για την προοπτική της κοινής πορείας του τραπεζικού και του τουριστικού τομέα.
Πρώτον, αντίθετα με όσα συχνά λέγονται, σε όλη τη διάρκεια της κρίσης, ακόμη και στις ακραίες συνθήκες έλλειψης ρευστότητας, ποτέ δεν σταματήσαμε τις χρηματοδοτήσεις υγιών επιχειρηματικών σχεδίων, με γερό business plan, σοβαρούς επιχειρηματίες και καλές προοπτικές. Τα καλά projects πάντοτε έβρισκαν χρηματοδότηση, με όρους βέβαια λιγότερο ελκυστικούς από ό,τι σε άλλες χώρες του ευρωπαϊκού νότου, λόγω των ιδιαιτεροτήτων της οικονομίας, αλλά χρηματοδότηση υπήρξε. Αυτό ισχύει κατά μείζονα λόγο από εδώ και πέρα.
Συγχρόνως, η κρίση αφήνει πίσω της ένα ογκώδες απόθεμα μη εξυπηρετούμενων δανείων, συνολικού ύψους πάνω από 100 δις ευρώ. Η διαχείρισή τους είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για τις τράπεζες, αλλά όχι μόνον για αυτές. Εκτός αυτού, όμως, η διαχείριση των NPLs είναι και μια σημαντική ευκαιρία για την αναδιάρθρωση του παραγωγικού ιστού της χώρας, ώστε να γίνει πιο δυναμικός, πιο ανταγωνιστικός στις ανοιχτές διεθνείς αγορές. Η Ελλάδα χρειάζεται μαζική εισροή κεφαλαίων, που προφανώς, με τα δεδομένα που γνωρίζουμε, δεν μπορεί παρά να είναι ιδιωτικά κεφάλαια που θα προέλθουν κυρίως από το εξωτερικό. Χρειάζεται, επίσης, αναδιάρθρωση επιχειρήσεων και κλάδων σε μεγάλη κλίμακα, με αιχμή τη συνένωση δυνάμεων, την αύξηση του μέσου μεγέθους της ελληνικής επιχείρησης. Μεγαλύτερες επιχειρήσεις σημαίνουν οικονομίες κλίμακας, αλλά και δυνατότητα να προσελκύσουν κεφάλαια καλύτερης ποιότητας και να αναπτύξουν δραστηριότητες (έρευνας, ανάπτυξης, μάρκετινγκ, διείσδυσης στις διεθνείς αλυσίδες πωλήσεων προϊόντων και υπηρεσιών) που δεν είναι δυνατές για μικρότερες επιχειρήσεις, με πιο αδύναμους ισολογισμούς και με ασθενή χρηματοοικονομική διάρθρωση.
Στο πεδίο αυτό, οι τράπεζες μπορούν να είναι ο καταλύτης. Η Eurobank έκανε ένα βήμα μπροστά σε αυτή την κατεύθυνση που, παρά τις δυσκολίες, είναι μονόδρομος ως συνολική αντίληψη και τάση. Ανακοινώσαμε πριν από λίγες μέρες μια συμφωνία με ένα κορυφαίο ξένο εταίρο, το fund KKR, την EBRD και σε συνεργασία με την Alpha Bank. Η πολυμερής αυτή συνεργασία εξασφαλίζει κεφάλαια, αλλά επίσης μοναδική διεθνή τεχνογνωσία και εξειδικευμένη εμπειρία στην αναδιάρθρωση επιχειρήσεων.
Αν αυτό ισχύει συνολικά για την ελληνική επιχειρηματικότητα, ασφαλώς ισχύει κατά μείζονα λόγο για ένα κλάδο που συνεισφέρει, άμεσα ή έμμεσα, το 18,5% του ΑΕΠ και ένα αντίστοιχο ποσοστό των θέσεων εργασίας στη χώρα. Κάποιες αποφάσεις θα χρειαστούν τόλμη και αποφασιστικότητα, και θα έχουν κόστος και για τους επιχειρηματίες αλλά και για τις τράπεζες. Κάθε εναλλακτική όμως είναι πολύ χειρότερη - ακόμη και η απλή καθυστέρηση των αποφάσεων.
Τα δεδομένα και οι προκλήσεις καταγράφονται σε μια εντυπωσιακή, νομίζω, μελέτη που εκπόνησε ειδικά για αυτό το συνέδριο το τμήμα οικονομικών αναλύσεων της Eurobank, με επικεφαλής τον δρα Πλάτωνα Μονοκρούσσο. Δεν θέλω να προκαταλάβω την παρουσίασή της, αλλά η μελέτη συμπεραίνει ότι η δημοσιονομική σταθερότητα και οι μεταρρυθμίσεις αποτελούν αναγκαίες αλλά όχι ικανές συνθήκες  για την βελτίωση των προοπτικών του τουριστικού τομέα. Εναπόκειται στους φορείς του κλάδου η δημιουργία εκείνων των συνθηκών που θα βελτιώσουν περαιτέρω τις παρεχόμενες υπηρεσίες μεσοπρόθεσμα. Σημειώνει επίσης ότι οι αυξημένες τουριστικές ροές των τελευταίων ετών μπορούν να αποδοθούν και στις γεωπολιτικές αναταράξεις στην ευρύτερη περιοχή. Αργά ή γρήγορα όμως ο ανταγωνισμός θα ενταθεί εκ νέου. Χρειάζεται να δημιουργήσουμε τώρα προϋποθέσεις μακροπρόθεσμης ανθεκτικότητας στον ανταγωνισμό, κάνοντας επενδύσεις, βελτιώνοντας το προϊόν και το brand name μας, εξυγιαίνοντας τους ισολογισμούς των τουριστικών επιχειρήσεων.
Πριν από λίγες μέρες, είχα την ευκαιρία να απευθυνθώ σε αρκετούς από εσάς στο ετήσιο συνέδριο του ΣΕΤΕ. Ξέρετε λοιπόν ότι για τη Eurobank, ο τουριστικός κλάδος είναι στρατηγικής σημασίας στο επιχειρηματικό μας μοντέλο.
Η στρατηγική μας θα συνεχίσει να κινείται στους ακόλουθους βασικούς άξονες:
·         Αναδιαρθρώσεις δανειακών συμβάσεων προβληματικών αλλά αναστρέψιμων τουριστικών επιχειρήσεων
·         Χρηματοδότηση νέων βιώσιμων projects που αφορούν επενδύσεις σε υφιστάμενες ή νέες μονάδες.
·         Συνεχή, υψηλής ποιότητας εξυπηρέτηση όλων των αναγκών των πελατών της Τράπεζας, καθώς και παροχή συμβoυλευτικών και τραπεζικών υπηρεσιών.
Ο ελληνικός τουρισμός, όμως, δεν είναι μόνον οι μεγαλύτεροι και οι πιο ορατοί επιχειρηματικά συντελεστές του. Είναι εξίσου οι χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις που βάζουν τη δική τους ψηφίδα σε αυτό το μεγάλο μωσαϊκό της τουριστικής Ελλάδας. Και οι μικρότερες επιχειρήσεις βρίσκονται διαρκώς στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός μας. Για έκτη συνεχή χρονιά προσφέρουμε μια δέσμη υπηρεσιών και λύσεων για τη διαχείριση της καθημερινής λειτουργίας τους, προσφέρουμε χρηματοδότηση και ειδικά σχεδιασμένα πακέτα υπηρεσιών που πιστεύω αποτελούν μέτρο σύγκρισης για τον ανταγωνισμό στην Ελλάδα.
Κλείνοντας, θα ήθελα να επαναλάβω ότι καθώς οι επιχειρηματικές ευκαιρίες στην αποδρομή της κρίσης, που πιστεύω πως ήδη άρχισε, θα γίνονται πιο ορατές, όλοι εσείς οι επιχειρηματίες του τουρισμού ξέρετε πως στη Eurobank και στους ανθρώπους της θα βρείτε τη γνώση, την εμπειρία, την κατανόηση των δεδομένων, των προκλήσεων και των ευκαιριών, το συνεργάτη που θέλετε και τιμάτε με την εμπιστοσύνη σας. 
Ομιλία κ. Ν. Καραμούζη
Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου  της Eurobank
στο
1^ο Συνέδριο Ελληνικού Τουρισμού Eurobank

 
 
Κύριοι Περιφερειάρχες,
Κύριε Γενικέ Γραμματέα του ΕΟΤ,
Κύριε Πρόεδρε του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος,
Κύριοι Πρόεδροι των Εξαγωγικών Φορέων και των Εμπορικών Επιμελητηρίων,
Κύριε Πρόεδρε του ΣΕΤΕ,
Κυρίες και Κύριοι,
 
 
Με ιδιαίτερη χαρά και ικανοποίηση χαιρετίζω το πρώτο Συνέδριο Τουρισμού που διοργανώνει η Eurobank σε συνεργασία με το στρατηγικό της εταίρο στον τουριστικό κλάδο, τον ΣΕΤΕ.
 
Θέλω από το βήμα αυτό, να ευχαριστήσω προσωπικά τόσο τον σημερινό Πρόεδρο κ. Ανδρέα Ανδρεάδη, όσο και τον προκάτοχό του κύριο Νίκο Αγγελόπουλο, για τον καθοριστικό ρόλου που έχουν διαδραματίσει και τη σημαντική συμβολή τους στη διαμόρφωση της στενής και άριστης σχέσης ανάμεσα στους δύο οργανισμούς, σχέση αμοιβαιότητας, κοινού προσανατολισμού και δέσμευσης για τη στήριξη του τουρισμού και της οικονομίας.
 
Η Eurobank, όπως ανέφερε και στην ομιλία του νωρίτερα ο Διευθύνων Σύμβουλος της Τράπεζας κ. Φωκίων Καραβίας, από την έναρξη της διεθνούς κρίσης το 2008, ανέδειξε την ανάγκη ν’ αλλάξει η χώρα το αδιέξοδο καταναλωτικό και εσωστρεφές αναπτυξιακό πρότυπο που ακολούθησε για χρόνια. 
 
Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης πρότεινε να προσανατολιστεί η χώρα στρατηγικά, με βάση ένα εθνικό σχέδιο στην παραγωγική της ανασυγκρότηση, με βασικούς πυλώνες τις ιδιωτικές επενδύσεις, την οικονομική εξωστρέφεια, τα διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά και υπηρεσίες, και την ανοικτή ανταγωνιστική οικονομία, εκμεταλλευόμενη τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας.
 
Προτείναμε την ανάγκη παραγωγικής ανασυγκρότησης, μεταφέροντας παραγωγικούς πόρους από το Δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα, από τους μη εμπορεύσιμους κλάδους, στους διεθνώς εμπορεύσιμους, από την κατανάλωση στις επενδύσεις, τις υποδομές και τις εξαγωγές, από τις εγχώριες υπηρεσίες και το εμπόριο στη βιομηχανία, την αγροτική παραγωγή και τις καινοτόμες επιχειρηματικές δραστηριότητες, από τις δραστηριότητες χαμηλής προστιθέμενης αξίας, στις δραστηριότητες υψηλής προστιθέμενης αξίας.
 
Η πρότασή μας παραμένει και σήμερα επίκαιρη.
 
Σε αυτό το πλαίσιο, η Τράπεζά μας,
 

• επέλεξε έγκαιρα και όχι ευκαιριακά το ρόλο του διαχρονικού, στρατηγικού, οικονομικού εταίρου του ελληνικού τουρισμού,
• διαμόρφωσε δε μια στενή σχέση συνεργασίας με τον ΣΕΤΕ και
• στήριξε ολόπλευρα τις τουριστικές επιχειρήσεις με συνέπεια και κατανόηση,
• παρά τις δυσκολίες και τις αβεβαιότητες που αντιμετωπίσαμε τα τελευταία χρόνια.

 
Η αξιόλογη και ενδιαφέρουσα μελέτη που προετοίμασε η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της Eurobank και παρουσίασε νωρίτερα ο κ. Πλάτωνας Μονοκρούσος, επιβεβαιώνει την καθοριστική συνεισφορά  του τουρισμού στην παραγωγική προοπτική της χώρας.
Ο ελληνικός τουριστικός κλάδος ευνοήθηκε τα τελευταία χρόνια από τις γεωπολιτικές εξελίξεις στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή της χώρας, αντιμετώπισε, όμως, και σοβαρά προβλήματα από τις αβεβαιότητες, τους κινδύνους και την πτώση του εγχώριου τζίρου που δημιούργησε η ελληνική κρίση.
Κατά μέσο όρο, όμως, εκτιμώ ότι το τελικό αποτέλεσμα ήταν θετικό.                          Ο τουριστικός κλάδος στήριξε την οικονομία και την Ελλάδα σε δύσκολες εποχές, όπως αποτυπώνεται :

• από την αύξηση κατά € 9εκ περίπου των ταξιδιωτών μη κατοίκων Ελλάδος την τελευταία εξαετία,
• την αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων κατά € 3.5δις περίπου την ίδια περίοδο, και
• τη σαφή βελτίωση των χρηματοοικονομικών δεικτών των τουριστικών επιχειρήσεων.

 
Κυρίες & Κύριοι,
Η χώρα, η οικονομία, η ανάπτυξη, η προοπτική απαιτούν συλλογική προσπάθεια.
Σε μια χώρα σαν την Ελλάδα, ο τουρισμός είναι εθνικό κεφάλαιο, ελπίδα για την έξοδο από την κρίση, μακροχρόνια επένδυση του οικονομικού μας μέλλοντος.
Έχουμε πολλά να κάνουμε μπροστά μας.

• Να αναδείξουμε ένα δυνατό branding της χώρας,
• να βελτιώσουμε σημαντικά τις υποδομές, αεροδρόμια, λιμάνια, οδικά δίκτυα, μαρίνες, νοσοκομεία, επικοινωνίες και internet, ψηφιακή τεχνολογία,
• να αναδείξουμε τη μεγάλη πολιτιστική κληρονομιά και ιστορία της χώρας,
• να διαμορφώσουμε σημαντικές και ανταγωνιστικές επιχειρήσεις στον κλάδο,
• να αναβαθμίσουμε το προσφερόμενο προϊόν και την ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών,
• να επιταχύνουμε με σχέδιο την ανάπτυξη του παραλιακού μετώπου της Αττικής με αιχμή το Ελληνικό και  την Ανάβυσσο,
• να λύσουμε τα θέματα έντονης εποχικότητας και ν’ αναπτύξουμε δυναμικά το θεματικό τουρισμό (π.χ. ιατρικό, συνεδριακό, θρησκευτικό), την κρουαζιέρα και τον τουρισμό πόλεων,
• να αναπτύξουμε την τουριστική κατοικία για μη κατοίκους, σε συνδυασμό μ’ ένα ευνοϊκό πλαίσιο για απόκτηση φορολογικής και μόνιμης κατοικίας από τους τελευταίους στην Ελλάδα.

 
Αλλά υπάρχουν και προβλήματα.
 
Η χρηματοοικονομική κατάσταση του κλάδου, παρά τη βελτίωση, είναι επιβεβαρυμμένη και επιπλέον, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στον τουριστικό κλάδο είναι υψηλότερα του μέσου όρου της αγοράς.
 
Χρειάζονται και εκ μέρους μας πιο ριζοσπαστικές παρεμβάσεις και πρωτοβουλίες, σε συνεργασία με τον κλάδο και τους επιχειρηματίες, ώστε, να επιταχυνθεί η εξυγίανση των προβληματικών επιχειρήσεων, να δημιουργηθεί ισχυρή προοπτική και να διαμορφωθούν οι όροι ανταγωνισμού στον κλάδο.
 
Είναι κρίσιμο, ιδιαίτερα αυτήν την περίοδο της υψηλής ανεργίας στη χώρα και της δοκιμασίας που υφίσταται η μεσαία ελληνική επιχείρηση, ο τουριστικός κλάδος να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια με ανταγωνιστικούς όρους, να στηρίξει την απασχόληση και τις ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας, προβάλλοντας και προωθώντας το ελληνικό προϊόν στην πελατεία τους.
 
Κυρίες & Κύριοι,
 
Η επιτυχής αξιολόγηση του Ελληνικού προγράμματος αίρει ένα μεγάλο βαθμό αβεβαιότητας για την προοπτική της χώρας και της οικονομίας.  Υπό προϋποθέσεις, η παραπάνω συμφωνία, παρά το δυσβάστακτο οικονομικό και κοινωνικό κόστος, αλλάζει ριζικά τα δεδομένα, αποτελεί ουσιαστικό game changer, turning point για την ελληνική οικονομία και το μέλλον της κυρίως διότι, περιορίζει σημαντικά τους κινδύνους, βελτιώνει την εμπιστοσύνη των αγορών, απομακρύνει το κίνδυνο Grexit και εισάγει μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν τη δημοσιονομική σταθερότητα, την αποτελεσματικότητα και ανταγωνιστικότητα των αγορών και το θεσμικό εκσυγχρονισμό.
 
Απαιτούνται, όμως, περαιτέρω σημαντικές πρωτοβουλίες, για την επιστροφή στην ομαλότητα, την ανάκτηση της εμπιστοσύνης και της αξιοπιστίας, την επανεκκίνηση και ανάπτυξη της οικονομίας, το άνοιγμα των αγορών χρήματος και κεφαλαίου, και τη μείωση της ανεργίας.
 
 
Καθοριστικό ρόλο θα διαδραματίσουν :
 

1. Η πιστή εφαρμογή των συμφωνηθέντων τις επόμενους μήνες,
2. Η ανάληψη σοβαρών πρωτοβουλιών διαμόρφωσης φιλικού περιβάλλοντος για την επιχειρηματικότητα, τις επενδύσεις, την οικονομική δραστηριότητα και την προσέλκυση ξένων κεφαλαίων,
3. η υλοποίηση μεγάλων μεταρρυθμίσεων, κυρίως στους τομείς της φοροδιαφυγής, της δικαιοσύνης, της απελευθέρωσης των αγορών προϊόντων και υπηρεσιών, των ιδιωτικοποιήσεων και του εκσυγχρονισμού του Δημοσίου Τομέα.
4. η σταδιακή μείωση των φορολογικών συντελεστών και η γενναία φορολογική μεταρρύθμιση με αναπτυξιακό προσανατολισμό,
5. η πλήρης άρση των capital controls,
6. η διαμόρφωση πειστικού πλαισίου αναδιάρθρωσης του Δημοσίου χρέους,
7. η σημαντική μείωση των NPEs που απορροφούν σημαντική τραπεζική ρευστότητα και πολύτιμους πόρους και νοθεύουν σ’ ορισμένες περιπτώσεις τον ανταγωνισμό.

 
Μετά από επτά χρόνια κρίσης, έξι χρόνια σε καθεστώς μνημονίου, και μεγάλου κοινωνικού και οικονομικού κόστους, εκτιμώ ότι, η Ελλάδα έχει το κόστος πίσω της και τις ευκαιρίες μπροστά της.
Θα τις αξιοποιήσει ;
 
Αυτό είναι το πολιτικό ζητούμενο και η πρόκληση για το αύριο. Χρειάζεται να πνεύσει ένας ούριος άνεμος οικονομικής ελευθερίας, μεταρρυθμίσεων και επιχειρηματικότητας, που θ’ απελευθερώνει τις δημιουργικές και παραγωγικές δυνάμεις της χώρας και θα αξιοποιήσει το άριστο ανθρώπινο δυναμικό της, που θα συνδυάζει την ανάπτυξη με την κοινωνική συνοχή και προστασία, τις ιδιωτικοποιήσεις με τις παραγωγικές επενδύσεις, και την απασχόληση, τη θεσμική και δημοσιονομική σταθερότητα, με τον εκσυγχρονισμό, το μικρότερο κράτος με την κοινωνική και οικονομική αποτελεσματικότητα, τις ιδιωτικές επενδύσεις με την εξωστρέφεια και την καινοτομία, και τις  ευκαιρίες για απασχόληση και δημιουργικότητα με μέρισμα επιτυχίας σ’ όλους.
 
Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας.
 
Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να παρακαλέσω τον φίλο και Πρόεδρο του ΣΕΤΕ κ. Ανδρέα Ανδρεάδη, έναν άνθρωπο που έχει συμβάλει καθοριστικά στην αναβάθμιση του ρόλου του ΣΕΤΕ και έχει αναδείξει το σημαντικό ρόλο του τουριστικού κλάδου στην ελληνική οικονομία και κοινωνία, να έρθει στο βήμα.
 Ομιλία Προέδρου ΣΕΤΕ,
Κ. Ανδρέα Α. Ανδρεάδη
στο 1o Συνέδριο Τουρισμού Eurobank
02.06.2016
 
Κυρίες & Κύριοι,
Παρακολουθήσαμε με μεγάλη προσοχή τις εργασίες του 1^ου Συνεδρίου Τουρισμού Eurobank. Επιβεβαιώνεται για ακόμα μια φορά το γεγονός ότι η Eurobank στέκεται αρωγός  στον τομέα του τουρισμού, δημιουργώντας προστιθέμενη αξία στις προσπάθειες μας για συνεχή ανάπτυξη. Τα πολύ χρήσιμα αποτελέσματα της μελέτης «Ελληνικός Τουρισμός: Προκλήσεις και Προοπτικές» και πολύ περισσότερο η αξιοποίηση τους, συμβάλλουν καθοριστικά στη χαρτογράφηση της επόμενης ημέρας του ελληνικού τουρισμού. Ελπίζω και εύχομαι το συνέδριο αυτό να εξελιχθεί σε ένα σημαντικό ετήσιο forum για την χώρα και τον τουρισμό της.
Η ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας ξεκίνησε το ταξίδι της νέας τουριστικής περιόδου. Όλοι μας ξέρουμε πόσο ρευστή είναι η εικόνα του τουρισμού μας αυτή τη στιγμή. Το περιβάλλον αλλάζει καθημερινά. Είχαμε δηλώσει από τις αρχές του έτους ότι αυτή η χρονιά, είναι χρονιά last minute, με έντονες διακυμάνσεις του ρυθμού των κρατήσεων. Και αυτή η ρευστή κατάσταση επιβεβαιώνεται στις αφίξεις έως αυτή τη στιγμή. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία Ιανουαρίου – Απριλίου 2016,  οι διεθνείς αεροπορικές αφίξεις, έχουν καταγράψει άνοδο 7,6%, ενώ στο ίδιο διάστημα, οι οδικές αφίξεις καταγράφουν μείωση 6,5%.  Αν και οι αριθμοί, αυτή τη στιγμή, δεν δίνουν τη σιγουριά που θέλουμε, η στρατηγική μας στόχευση και η συστηματική δουλειά, σε συνδυασμό με το διαφαινόμενο κλείσιμο της αξιολόγησης και τις γεωπολιτικές εξελίξεις, μας κάνουν συγκρατημένα αισιόδοξους ότι και αυτή η χρονιά θα κλείσει θετικά.
Δεν θα κλείσει όμως θετικά για όλους. Εδώ πρέπει να εξηγήσω ότι η τουριστική ανάπτυξη στην χώρα μας, αν και εντυπωσιακή, δεν υπήρξε ισόρροπη, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της κρίσης. Σε αυτό έχει παίξει σημαντικό ρόλο η κατάρρευση του εσωτερικού τουρισμού - από τα 3,2 δισ. Ευρώ το 2008 στο 1,4 δισ. Ευρώ το 2014. Συγκεκριμένες περιοχές και επιχειρήσεις οι οποίες δεν διαθέτουν πύλες εισόδου, κατάλληλες υποδομές, προϊόν και marketing, δεν μπόρεσαν να μετατρέψουν το τουριστικό προϊόν τους σε εξαγώγιμο, σε επαρκή βαθμό. Αν και αντιπροσωπεύουν σχετικά μικρό ποσοστό της τάξης του 15% - 20% στο συνολικό τουριστικό προϊόν, δεν παύουν να επηρεάζουν σημαντικό μέρος των τοπικών κοινωνιών και της περιφερειακής ανάπτυξης. Εκεί, τόσο η Πολιτεία όσο και ο ΣΕΤΕ έχουν ακόμη να κάνουν πολλά.
Όλοι μας λοιπόν καταλαβαίνουμε πόσο σημαντική είναι αυτή η χρονιά για την επόμενη ημέρα του ελληνικού τουρισμού. Από την πλευρά του, ο ΣΕΤΕ επέδειξε αυτοσυγκράτηση και επαγγελματισμό στη στάση του τόσο απέναντι στη Πολιτεία όσο και στις τουριστικές επιχειρήσεις και κατ’ επέκταση στην ελληνική κοινωνία, όλα τα χρόνια της κρίσης. Δεν θα επαναλάβω τα ρεκόρ και τη συμβολή μας στο ΑΕΠ. Αυτά είναι ευρέως γνωστά και δεν χωράνε αμφισβήτηση. Θα επαναλάβω όμως ότι επιβάλλεται μια άνευ προηγουμένου υπερφορολόγηση, σε όλο το φάσμα του τουρισμού, οριζόντια, χωρίς διακρίσεις, με το επιχείρημα - από όλες τις Κυβερνήσεις - ότι είμαστε ο μόνος τομέας που αποδίδει – άρα θα υπερφορολογηθεί – και έχουμε πάρει δύσκολες αποφάσεις, ώστε να υποστηρίξουμε την Κυβέρνηση για να κλείσει επιτέλους η αξιολόγηση. Το κάναμε γιατί γνωρίζουμε ότι μόνο μέσα από την πολυπόθητη «κανονικότητα» μπορούμε να φέρουμε τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.
Κυρίες και Κύριοι,
Δεν χωράει αμφιβολία ότι με το δύσκολο πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον των τελευταίων ετών, κρίνεται πλέον η βιωσιμότητα των ελληνικών επιχειρήσεων. Ιδιαίτερα της ραχοκοκαλιάς του τουρισμού, των χιλιάδων μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Η κρίσιμη ερώτηση λοιπόν αυτή τη στιγμή είναι μια. Ποιες είναι οι άμεσες ενέργειες που πρέπει γίνουν από όλες τις πλευρές προκειμένου να θωρακιστεί ο μοναδικός τομέας που όλα τα χρόνια της κρίσης συνέχισε ακατάπαυστα να λειτουργεί, παράγοντας αξία και υποστηρίζοντας το ΑΕΠ; Τι κάνουμε για να διαφυλάξουμε την ανταγωνιστικότητα του τουριστικού μας προϊόντος – για το οποίο συμφωνώ με τις τοποθετήσεις του Προέδρου και του Διευθύνοντα Συμβούλου της Eurobank ότι είναι το εθνικό μας προϊόν;
Κατ αρχάς, οι φορολογικοί συντελεστές πρέπει να επιστρέψουν το ταχύτερο σε ανταγωνιστικά επίπεδα.
Μόνο με αυτό τον τρόπο θα δημιουργηθούν οι συνθήκες ώστε ο τομέας να δώσει άμεσα περαιτέρω ενίσχυση στα έσοδα του κράτους. Η αύξηση του κανονικού συντελεστή ΦΠΑ από το 23% στο 24%, η κατάργηση των μειωμένων συντελεστών στα νησιά του Αιγαίου, η προβλεπόμενη για το 2018 επιβολή φόρου διαμονής στην οργανωμένη αγορά των ελληνικών καταλυμάτων, οι επιβαρύνσεις όλων των επιμέρους κλάδων του τουρισμού με νέα τέλη και φόρους, πλήττουν, ασταμάτητα, την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουριστικού προϊόντος διεθνώς.
Οι πρόσφατες φορολογικές επιβαρύνσεις του τελευταίου έτους, έχουν επιβαρύνει το «καλάθι του τουρίστα» περισσότερο από 10%, εξανεμίζοντας ουσιαστικά το 50% της ανάκτησης της ανταγωνιστικότητας της χώρας, που επιτεύχθηκε από την αρχή της εφαρμογής των μνημονίων με την επίπονη, κοινωνικά και οικονομικά, εσωτερική υποτίμηση.
Επιπρόσθετα, πέραν των επιβαρύνσεων στο προϊόν και στον πελάτη, πρέπει να σταματήσει και η φόρο-επιδρομή στην επιχείρηση. Εκτός από τις αυξήσεις στους φορολογικούς συντελεστές και στις ασφαλιστικές εισφορές, η κατάργηση της εξαίρεσης από τον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ στα ιδιοχρησιμοποιούμενα ακίνητα των ξενοδοχείων – δηλαδή στα εργαλεία δουλειάς τους – είναι ένα ολέθριο μέτρο για μεγάλο αριθμό μονάδων.
Ταυτόχρονα, την ώρα που το Κράτος σφίγγει ασταμάτητα τη θηλειά στις νόμιμες και συνεπείς επιχειρήσεις της χώρας, δεν κάνει τίποτα για να πατάξει την παραοικονομία, η οποία έχει αρχίσει να λαμβάνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις σε όλους τους τομείς της ελληνικής οικονομίας. Και εικάζουμε ότι δεν έχει γίνει, γιατί προφανώς είναι πιο εύκολο να φορολογηθεί αυτό που μπορεί να μετρηθεί και όχι αυτό που φοροαποφεύγει - φοροδιαφεύγει. Ξέρουμε όλοι ότι εδώ υπάρχει διαχρονικά μια σοβαρή αδυναμία. Όμως κάτι πρέπει να γίνει επιτέλους. Μέχρι και φωνές από τη πλευρά των δανειστών ακούμε ότι το μείγμα αυτό της διαρκούς αύξησης των συντελεστών, χωρίς ελεγκτικό μηχανισμό, είναι ανόητο και δεν βγάζει πουθενά.
Δεν γίνεται για παράδειγμα, να έχουν περάσει τουλάχιστον επτά μήνες από την πλήρη απελευθέρωση των αστικών μισθώσεων και ακόμα να μην έχει σχεδιαστεί και εφαρμοστεί ένα πλαίσιο λειτουργίας για αυτού του είδους τις μισθώσεις σε τουρίστες. Σύμφωνα με μελέτες, το κράτος χάνει τουλάχιστον 300 εκατ. Ευρώ από αυτή την αγορά. Έχουμε αναφερθεί στο ζήτημα πολλές φορές, όμως και συνθήκες στρέβλωσης της αγοράς συνεχίζουν να υπάρχουν και η ποιότητα του προϊόντος μας υπονομεύεται.
Κυρίες Και Κύριοι, παράλληλα,
δεν πρέπει να εφησυχάζουμε από τις ευνοϊκές για την Ελλάδα γεωπολιτικές συγκυρίες.
Αυτές σύντομα θα σταματήσουν να υφίστανται. Οι αγορές της Τουρκίας και της Αιγύπτου, για παράδειγμα, κάποια στιγμή θα λειτουργήσουν υπό φυσιολογικές συνθήκες και τότε θα ακολουθήσουν επιθετική στρατηγική για να ανακτήσουν τα χαμένα τους μερίδια.
Υπό αυτό το πρίσμα, ο Οδικός Χάρτης 2021, που καταθέσαμε στη διάθεση της Πολιτείας το 2013, εμπλουτίζεται και αναθεωρείται. Προχωράμε στην επικαιροποίηση των στόχων και στην εξειδίκευση της μελέτης, υπό το φως των σημαντικών αλλαγών, θετικών και αρνητικών, τα χρόνια που μεσολάβησαν και των νέων δεδομένων που διαμορφώνονται. Η επιτυχία της μελέτης του ΣΕΤΕ συνίσταται κυρίως στο ότι αποτέλεσε τη βάση για τη δημόσια συζήτηση και συστηματοποίησε τον διάλογο όλων των εμπλεκόμενων πλευρών.
Η νέα μελέτη, που θα παρουσιαστεί πολύ σύντομα, βρίσκεται σε σύμπνοια με τα ευρήματα της μελέτης της Eurobank. Πέρα από την απαιτούμενη αναθεώρηση των στόχων και των μεγεθών του ελληνικού τουρισμού, εστιάζει στην περαιτέρω εξειδίκευση των έξι βασικών προϊόντων που διέκρινε η προηγούμενη, ενώ αναδεικνύει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει πλέον ο οδικός τουρισμός. Η μελέτη παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον, διότι  και οι προβλέψεις χτίζονται με λεπτομερή ανάλυση των δεδομένων της διεθνούς ζήτησης για τα προϊόντα του ελληνικού τουρισμού και στη συνέχεια προσδιορίζονται τα σχετικά οφέλη αλλά και οι αναγκαίες επενδύσεις.
Όσον αφορά στα βασικά μεγέθη, επαναπροσδιορίζονται οι στόχοι των συνολικών αφίξεων κατά +30%, (από 26 σε περίπου 35 εκατ.) για το 2021, αύξηση η οποία στοχεύει στην ενίσχυση των συνολικών εσόδων κατά 40% με στόχο τα 20 δισ. Ευρώ και της μέσης καθαρής δαπάνης ανά διανυκτέρευση κατά 5%. Τονίζω ότι η αύξηση των αφίξεων σε μεγαλύτερο ποσοστό από τα έσοδα που προβλεπόταν στον αρχικό στόχο, έχει να κάνει με την αλλαγή μίγματος, δηλαδή εθνικοτήτων και διάρκειας διαμονής και όχι με την ποιότητα.
Κυρίες και κύριοι,
Εφόσον όλοι συμφωνούμε, πως ο μόνος τρόπος να αναστραφούν οι υφεσιακές τάσεις που προκαλούνται από την εφαρμογή της δανειακής συμφωνίας, είναι η εισροή νέων κεφαλαίων, η ανάταση της επιχειρηματικότητας μέσω αναπτυξιακών εργαλείων και η προσέλκυση ξένων άμεσων επενδύσεων, τότε θα έπρεπε, ήδη, να μιλάμε πάνω σε αυτές τις συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Σε αυτές τις ανάγκες της πραγματικής οικονομίας.
Να καταγράψουμε δηλαδή, σε ποιες κατηγορίες θα πρέπει να υλοποιηθούν οι επενδύσεις, πόσα κεφάλαια χρειάζονται, πως θα βρεθεί η χρηματοδότηση και ποια εργαλεία θα υποστηρίξουν αυτή τη στρατηγική ανάπτυξης.
Για να επιτευχθούν οι αναπτυξιακοί στόχοι 2016-2018 που έχει θέσει η κυβέρνηση, η δυνατότητα των τουριστικών επενδυτικών πλάνων να αποδώσουν στην εθνική οικονομία, καθώς και η ύπαρξη pipeline ώριμων επενδυτικών σχεδίων, καθιστούν αναγκαία την εμπροσθοβαρή ενίσχυση του τουρισμού, χωρίς να αμφισβητείται η ανάγκη βιομηχανικής και αγροτικής ανασυγκρότησης της χώρας. Η θεώρηση πως ο τουρισμός αποδίδει στην εθνική οικονομία - σε κάθε περίπτωση - και δεν έχει ανάγκη ειδικής στήριξης σε κρατικές ενισχύσεις είναι εσφαλμένη, δεδομένου πως έχει επέλθει κορεσμός στην ποιοτική ξενοδοχειακή υποδομή και οι προβλέψεις για τη δυνατότητα για επιπλέον ζήτηση, όπως δείχνουν σχετικές μελέτες είναι πολύ μεγάλη. Συνεπώς, η ενίσχυση σημαντικών τουριστικών επενδυτικών πλάνων για την μεγάλης κλίμακας ποιοτική αναβάθμιση υφιστάμενων μονάδων ή τη δημιουργία νέων μπορεί να συμβάλει άμεσα στη δημιουργία νέου ΑΕΠ και τη στήριξη της απασχόλησης.
Για να επιτύχουμε τους στόχους του 2021, θα πρέπει να υλοποιούνται ετήσιες συνολικές επενδύσεις ύψους 2 δισ. Ευρώ, αρχής γενομένης το 2016, με συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα κατά 80% και του δημόσιου κατά 20%.
Ο νέος αναπτυξιακός νόμος, το σχέδιο του οποίου υπεβλήθη με σημαντική καθυστέρηση, χρειάζεται σημαντικές βελτιώσεις. Ορθώς, έχει προσανατολισμό παροχής κινήτρων στη μικρή και μεσαία επιχειρηματικότητα, καθώς και σε ειδικές κατηγορίες επιχειρήσεων και επενδυτικών σχεδίων. Θα πρέπει όμως να αξιοποιηθούν πλήρως και οι προβλέψεις και οι δυνατότητες που παρέχονται για κάθε μέγεθος επιλέξιμης επένδυσης, μικρής η μεγάλης. Παράλληλα, ο νόμος πρέπει να αποκτήσει μεγαλύτερη απλότητα και σαφήνεια προς τους επενδυτές, με ξεκάθαρες οδηγίες και σαφείς χρονικές προθεσμίες, ενώ προβληματική είναι η ανάγκη έκδοσης άνω των 25 Υπουργικών αποφάσεων για την ουσιαστική έναρξη εφαρμογής του.
Η κυβέρνηση θα πρέπει να αξιοποιήσει τις δυνατότητες που υπάρχουν και να έρθει σε συμφωνία με την Ε.Ε. σχετικά με την επανακατάταξη των Περιφερειών σε Νέο Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων που θα αντικατοπτρίζει την νέα πραγματικότητα που έχει δημιουργηθεί μετά από 6 χρόνια ύφεσης.  Σύμφωνα με τα στοιχεία μας, στον νέο αυτό χάρτη, όλες οι Περιφέρειες, με εξαίρεση την Αττική, μετατάσσονται σε ‘φτωχότερη’ κατηγορία που επιτρέπει την παροχή μεγαλύτερων κινήτρων σε σχέση με αυτά που ισχύουν σήμερα.
Τα κίνητρα αυτά είναι απαραίτητα για να αντισταθμιστούν τα φορολογικά αντικίνητρα και το υψηλότερο χρηματοοικονομικό κόστος που αντιμετωπίζουν οι επενδυτές στην Ελλάδα σε σχέση με άλλες ανταγωνίστριες χώρες.
Ταυτόχρονα, με βάση τα νέα δεδομένα, η κυβέρνηση θα πρέπει να διεκδικήσει περισσότερους πόρους για το ΕΣΠΑ και να φροντίσει να κατευθυνθούν στην μακροχρόνια και βιώσιμη αντιμετώπιση της ανεργίας, αλλά και του υπαρκτού προσφυγικού προβλήματος, μέσω δημιουργίας δημόσιων και ιδιωτικών υποδομών που θα επιτρέψουν την αντιμετώπισή τους με ουσιαστικό και παραγωγικό τρόπο. Θα πρέπει δε,  να διεκδικήσει τροποποίηση του Κανονισμού 651 ώστε να διευκολυνθούν τα επιχειρηματικά σχέδια μεγαλύτερων επιχειρήσεων, στο πλαίσιο μιας ενιαίας αναπτυξιακής στρατηγικής για την χώρα.
Παράλληλα, η τροπολογία, σχετικά με την κατάργηση του κεφαλαίου Β του νόμου 4269/14 για την οριοθέτηση χρήσεων γης για μεγάλες επενδύσεις αποτελεί αρνητική εξέλιξη που δημιουργεί μεταξύ άλλων αβεβαιότητα στους ενδιαφερόμενους επενδυτές. Πρόκειται για μια ουσιαστική οπισθοδρόμηση στο επενδυτικό πλαίσιο, που σε συνδυασμό με την ακύρωση από το Συμβούλιο της Επικρατείας του Ειδικού χωροταξικού για τον τουρισμό, δημιουργεί ακόμα μεγαλύτερη σύγχυση. Είναι ένα καίριο ζήτημα το οποίο πρέπει άμεσα να λυθεί.
Ταυτόχρονα όμως, θεωρούμε ότι αρχίζουν να δημιουργούνται οι συνθήκες εκείνες που θα επιτρέψουν στο τραπεζικό σύστημα να επανεκκινήσει την ομαλή χρηματοδότηση των τουριστικών επιχειρήσεων με όρους αγοράς. Το πλέον αναγκαίο συστατικό για να μπορέσουν οι επιχειρήσεις να κρατηθούν βιώσιμες, να λειτουργήσουν και να αναπτυχθούν περαιτέρω.
Και το μεγάλο στοίχημα για την επόμενη ημέρα είναι να βρεθεί η σωστή ισορροπία στη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Κατά τη διάρκεια της κρίσης (2009 – 2013),  περισσότερες τουριστικές επιχειρήσεις βελτίωσαν την χρηματοοικονομική τους θέση από αυτές που την χειροτέρευσαν, δείχνοντας την ανθεκτικότητα του τομέα. Το οξύμωρο όμως είναι ότι περίπου το 40% των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων έχουν σοβαρότατα ζητήματα βιωσιμότητας. Κάποιες από αυτές τις επιχειρήσεις, ας μην κρυβόμαστε, δύσκολα μπορούν να σωθούν. Υπάρχει όμως ένα μεγάλο ποσοστό επιχειρήσεων που υπάγονται στην κατηγορία των μη εξυπηρετούμενων δανείων, οι οποίες μπορούν να επιστρέψουν σε λειτουργική κερδοφορία, εφόσον επιτραπεί στις τράπεζες να αναδιαρθρώσουν με πολύ υψηλότερα ποσοστά τα δάνεια των καθ’ όλα βιώσιμων επιχειρήσεων, με πιθανή είσοδο νέων κεφαλαίων ή στρατηγικών επενδυτών, ώστε να εξυγιανθούν και να συνεχίσουν τη λειτουργία τους.
Είναι παράδοξο μια χώρα που έχει ως βασικό της στόχο το «κούρεμα» και την αναδιάρθρωση του δημοσίου χρέους της -και πολύ ορθά- να αρνείται την ίδια δυνατότητα στις επιχειρήσεις που αποτελούν και τον βασικό κορμό της οικονομίας της, με όρους απολύτως συμβατούς με τα διεθνή χρηματοοικονομικά πρότυπα.
Κυρίες & Κύριοι,
Ο ελληνικός τουρισμός, παραμένει ο εν ενεργεία τομέας επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα, που μπορεί άμεσα να δώσει απτά αποτελέσματα για την ανάταση της ελληνικής οικονομίας, υποστηρίζοντας τους στόχους ανάπτυξης που θέτει η Κυβέρνηση.
Από τη πλευρά μας γνωρίζουμε ότι μέσα από κατάλληλες συνέργειες και διασυνδέσεις με τους υπόλοιπους τομείς, ο τουρισμός μπορεί να λειτουργήσει ως παράδειγμα και ως ελατήριο ανάτασης της πραγματικής οικονομίας της χώρας. Μπορεί δηλαδή να γίνει ο βασικός πυλώνας μιας ολοκληρωμένης αναπτυξιακής πολιτικής.
Το μεγάλο στοίχημα για εμάς είναι μέσα από τη διαδικασία αυτορρύθμισης που σταθερά προωθούμε στην εξυγίανση, εκπαίδευση, προώθηση και ποιότητα, προσφερόμενων υπηρεσιών, να οδηγήσουμε την ελληνική κοινωνία στην συνειδητοποίηση ότι ο τουρισμός είναι το μέλλον της χώρας.
Χρησιμοποιώντας, παράλληλα, την εξειδίκευση της Marketing Greece και την επιστημονική κατάρτιση του Ινστιτούτου του ΣΕΤΕ, αναπτύσσουμε στις επιχειρήσεις μας, στους εργαζόμενους μας, στις νέες γενεές, τουριστική συνείδηση ευελπιστώντας ότι θα συμπαρασύρουμε και τους υπόλοιπους τομείς της ελληνικής οικονομίας προς την έξοδο από την κρίση.
Και αυτή η τακτική αποδίδει καρπούς. Η Marketing Greece και το ΙΝΣΕΤΕ έχουν ήδη ολοκληρώσει τα στρατηγικά marketing plans τουριστικού προϊόντος για πέντε περιφέρειες της χώρας, σε στενή συνεργασία με τις περιφερειακές και τοπικές αρχές καθώς και τους τοπικούς φορείς. Παράλληλα, αγγίξαμε το πολύ σημαντικό θέμα του ελληνικού τουρισμού, την ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών, ξεκινώντας τον σχεδιασμό ενός νέου ολοκληρωμένου συστήματος πιστοποίησης ποιότητας υπηρεσιών και προσόντων βασισμένο στη διεθνή εμπειρία. Μέσω του ΙΝΣΕΤΕ ολοκληρώσαμε ακόμα ένα κύκλο στοχευμένων εκπαιδευτικών σεμιναρίων υψηλού επιπέδου σε συγκεκριμένες κατηγορίες δεξιοτήτων για τους επαγγελματίες του κλάδου και προχωρήσαμε και στην υλοποίηση του δεύτερου προγράμματος εκπαίδευσης ανέργων νέων. Τη χρονιά που διανύσαμε μπήκαμε στην εις βάθος ανάλυση των μεγεθών των τουριστικών αγορών και προϊόντων προκειμένου να κατανοήσουμε τα χαρακτηριστικά τους και τις προοπτικές τους και μοιραστήκαμε με τον κλάδο τα αποτελέσματα, ενώ μέσω της Marketing Greece συμβάλλουμε στρατηγικά και αποφασιστικά στην προώθηση των ελληνικών τουριστικών προϊόντων, σε βασικές αγορές στόχους.
Κυρίες και Κύριοι,
Κεντρικό ρόλο σε κάθε μας απόφαση, παίρνει ο κάθε ένας επιχειρηματίας που προσπαθεί να επιβιώσει και να αναπτυχθεί. Που προσφέρει θέσεις εργασίας στην τοπική κοινωνία. Που επιθυμεί όσο κανένας άλλος να αναδείξει με υπερηφάνεια τον προορισμό του, να βελτιώσει την ποιότητα ζωής της περιοχής του και να συμβάλλει στην περαιτέρω ανάδειξη του ελληνικού τουρισμού. 
Ο ΣΕΤΕ, ως κοινωνικός εταίρος, θα συνεχίσει βήμα – βήμα και απερίσπαστα, να αναπτύσσει τη στρατηγική του, με αιχμή του δόρατος την δυναμική και την ομοφωνία που προκύπτει από την εκπροσώπηση όλων των επιμέρους κρίκων της αλυσίδας που λέγεται ελληνικός τουρισμός.
Με όραμα, σχέδιο και στρατηγικές συμμαχίες, στηρίζουμε γερά τον τομέα του τουρισμού και συνεχίζουμε.
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.   
Ανδρέας Α. Ανδρεάδης
Η Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης και Έρευνας Διεθνών Κεφαλαιαγορών της Eurobank εκπόνησε μελέτη για τις Ευκαιρίες, τις Προκλήσεις και τις Προοπτικές του ελληνικού τουριστικού κλάδου, η οποία παρουσιάστηκε στο 1^ο Συνέδριο Ελληνικού Τουρισμού που διοργανώθηκε υπό την αιγίδα της Eurobank και του ΣΕΤΕ στις 2 Ιουνίου 2016. Συγγραφείς της μελέτης είναι οι: Δρ. Πλάτων Μονοκρούσος, Group Chief Economist, Δρ. Θεόδωρος Σταματίου, Senior Economist και Άννα Δημητριάδου, Economic Analyst.
Ειδικότερα, στο οικονομετρικό σκέλος της ανάλυσης μελετήθηκε η σχέση των τουριστικών εισπράξεων και αφίξεων στην Ελλάδα σε σχέση με μία σειρά παραγόντων που επηρεάζουν τη ζήτηση, όπως το κατά κεφαλήν εισόδημα και το ποσοστό ανεργίας στις χώρες προέλευσης, το σχετικό επίπεδο τιμών, η πραγματική συναλλαγματική ισοτιμία, το μεταφορικό κόστος, ο δείκτης οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα και η σύγκριση του γενικού επιπέδου τιμών ανάμεσα στην Ελλάδα και σε ανταγωνίστριες χώρες. Προς το σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκαν τριμηνιαία στοιχεία για την περίοδο 2005 έως 2015 από δεκατέσσερις χώρες προέλευσης που καλύπτουν το 68% των συνολικών εισπράξεων και το 47% των συνολικών αφίξεων. Ένα από τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης είναι ότι υποθέτοντας όλους τους άλλους παράγοντες σταθερούς, η επιδείνωση ενός από τους προσδιοριστικούς παράγοντες της διεθνούς ζήτησης των τουριστικών υπηρεσιών της Ελλάδας οδηγεί όχι μόνο σε πτώση των συνολικών εισπράξεων και αφίξεων αλλά και σε πτώση της μέσης δαπάνης ανά τουρίστα (και αντίστροφα).
Συνολικά, τα βασικά σημεία της ανάλυσης παρουσιάζονται συνοπτικά παρακάτω:

1. Το 2016 θα είναι ακόμη μια καλή χρονιά για τον ελληνικό τουρισμό. Αν και τα στοιχεία του 1^ου τριμήνου δημιουργούν κάποιες επιφυλάξεις ως προς την επίτευξη των αρχικών στόχων για μικρή αύξηση των εισπράξεων και των αφίξεων το 2016 σε σχέση με το προηγούμενο έτος, υπάρχουν σημαντικά περιθώρια για αισιοδοξία.
2. Η συνολική συνεισφορά του τουρισμού στην ελληνική οικονομία ανέρχεται σε 18,5% του ΑΕΠ σύμφωνα με το World Travel & Tourism Council, ενώ σύμφωνα με το ΣΕΤΕ εκτιμάται στο 20-25% του ΑΕΠ. 
3. Αντίστοιχα, σύμφωνα με το World Travel & Tourism Council, η συνολική συνεισφορά του τουρισμού στην απασχόληση ανήλθε σε 23,1% το 2015 και εκτιμάται ότι θα φτάσει το 28% το 2026.
4. Το παραδοσιακό τουριστικό προϊόν που βασίζεται στο τρίπτυχο «Ήλιος, Άμμος και Θάλασσα» είναι απαραίτητο να διαφυλαχθεί και να αναβαθμιστεί. Αποτελεί άλλωστε, τον κύριο λόγο προσέλκυσης επισκεπτών στην Ελλάδα. Κάτι τέτοιο μπορεί να επιτευχθεί κυρίως μέσω της ποιοτικής αναβάθμισης των προσφερόμενων υπηρεσιών. Δεν επιτρέπεται επανάπαυση. Οι αυξημένες τουριστικές ροές των τελευταίων ετών μπορούν να αποδοθούν στις προσπάθειες των επαγγελματιών του κλάδου και στην εφαρμογή μιας σειράς μεταρρυθμίσεων. Οφείλονται όμως και στις γεωπολιτικές αναταράξεις στην ευρύτερη περιοχή που έπληξαν σημαντικά πολλούς εκ των ανταγωνιστών. Αργά ή γρήγορα όμως ο ανταγωνισμός θα ενταθεί εκ νέου. Είναι απαραίτητο να δημιουργηθούν εκείνες οι συνθήκες που θα επιτρέψουν την διάθεση και διατήρηση ενός ανταγωνιστικού προϊόντος.
5. Ταυτόχρονα, είναι αναγκαίο να αναπτυχθούν και άλλες κατηγορίες τουριστικών προϊόντων όπως ο ναυτικός τουρισμός, το City Break, ο ιατρικός τουρισμός, ο πολιτιστικός & θρησκευτικός τουρισμός και ο επαγγελματικός τουρισμός.
6. Οι στρατηγικές που θα επιτρέψουν τον εμπλουτισμό του τουριστικού μας προϊόντος ώστε να επιτύχουμε γεωγραφική και χρονική επέκταση της τουριστικής δραστηριότητας και αύξηση των τουριστικών εσόδων περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων:
   • Την εξασφάλιση της δημοσιονομικής σταθερότητας ως βασικής προϋπόθεσης τόσο για την επιστροφή της ελληνικής οικονομίας σε βιώσιμους ρυθμούς όσο και για τη δημιουργία του δημοσιονομικού χώρου που θα επιτρέψει τη σταδιακή μείωση των φορολογικών συντελεστών.
   • Την απλοποίηση του θεσμικού πλαισίου με άμεσο περιορισμό της γραφειοκρατίας και νομοθέτηση αυστηρών χρονοδιαγραμμάτων για τη διεκπεραίωση αδειοδοτήσεων.
   • Τη δημιουργία ενός αποτελεσματικού επενδυτικού νόμου για την παροχή φορολογικών και άλλων κινήτρων για εύλογο χρονικό διάστημα.
   • Την επιτάχυνση του προγράμματος αξιοποίησης δημόσιας περιουσίας, την αναβάθμιση κρίσιμων υποδομών όπως οι αυτοκινητόδρομοι, τα περιφερειακά αεροδρόμια και οι μαρίνες και την αξιοποίηση της παραλιακής ζώνης της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης.
   • Την προσέκλυση ταξιδιωτών από ταχέως αναπτυσσόμενες αγορές πχ. Ινδία και Κίνα καθώς και γενικότερα, ταξιδιωτών με υψηλό εισόδημα και ροπή προς κατανάλωση.
   • Τη δημιουργία ολοκληρωμένων τουριστικών υποδομών π.χ. συνδυασμός αεροδρομίου, μαρίνας, εμπορικών δραστηριοτήτων, ξενοδοχείων και παραθεριστικών κατοικιών υψηλών προδιαγραφών.
   • Την περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου της κρουαζιέρας.
   • Τον περιορισμό των ανεξέλεγκτων μισθώσεων ιδιωτικών χώρων (αθέμιτος ανταγωνισμός, απώλεια φορολογικών εσόδων ~ 270 εκ. ευρώ σύμφωνα με μελέτη του ΞΕΕ).
   • Την αποτελεσματική διαχείριση προβληματικών δανείων στον κλάδο του τουρισμού  που με την σειρά της θα επιτρέψει:
   • την απελευθέρωση πόρων από μη-παραγωγικούς τομείς της οικονομίας,
   • την αποτελεσματικότερη αναδιάρθρωση μη-βιώσιμων επιχειρήσεων,
   • τους καλύτερους όρους ανταγωνισμού,
   • την περαιτέρω ενίσχυση των νέων πιστώσεων προς τις υγιείς επιχείρησες του κλάδου,
   • την ταχύτερη αποκλιμάκωση του κόστους δανεισμού.
   • Την αποτελεσματική εκμετάλλευση ευρωπαϊκών κονδυλίων ΕΣΠΑ 2014-2020, Πρόγραμμα Juncker κ.α.. Ήδη η Eurobank επεξεργάζεται σειρά πρωτοβουλιών προς αυτήν την κατεύθυνση. 

 
 

•