Τα δάση της Βορείου Ελλάδας γίνονται...καυσόξυλα

Πρωτοφανείς διαστάσεις έχει πάρει η λαθροϋλοτομία στα δάση της Βόρειας Ελλάδας, με μεγάλο αριθμό δέντρων, ακόμη και πολυετών δρυών, να γίνονται καυσόξυλα. Παρά τις συνεχείς περιπολίες των κατά τόπους δασαρχείων, ολοένα και περισσότεροι πολίτες καταφεύγουν στην παράνομη κοπή δέντρων, ενώ πληθαίνουν τα κρούσματα εμπορίας της παράνομης ξυλείας, την οποία οι επιτήδειοι φορτώνουν κατά τόνους σε φορτηγά.

Το φαινόμενο έχει θέσει τα δασαρχεία σε κατάσταση συναγερμού, με αποτέλεσμα οι μηνύσεις σε βάρος των λαθροϋλοτόμων να έχουν πολλαπλασιαστεί και να έχουν κατασχεθεί συνολικά εκατοντάδες τόνοι ξυλείας, εξοπλισμός υλοτομίας και οχήματα μεταφοράς.

Ενόψει του χειμώνα, οι δασάρχες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για το ενδεχόμενο μεγάλης έντασης της λαθροϋλοτομίας και ζητούν τη βοήθεια των ίδιων των πολιτών για τον έλεγχο και την καταγγελία τέτοιων κρουσμάτων. Το ΑΜΠΕ συγκέντρωσε στοιχεία από τα κατά τόπους δασαρχεία, σε μια προσπάθεια να καταγράψει την έκταση του φαινομένου στη Β.Ελλάδα.
Χαλκιδική: Αύξηση μηνύσεων κατά 60%-70%

Στην περιοχή αρμοδιότητας του Δασαρχείου Πολυγύρου (δήμοι Πολυγύρου, Σιθωνίας, Ν.Προποντίδας), πραγματοποιούνται περιπολίες μέχρι τις 10 το βράδυ, ακόμη και τις Κυριακές και τις αργίες. Ωστόσο, οι «κλεφτοξυλάδες» -όπως χαρακτηριστικά τους αποκαλεί ο προϊστάμενος του Δασαρχείου Πολυγύρου Λευτέρης Πιτσόκος- πολλαπλασιάζονται ενόψει του επερχόμενου χειμώνα.

«Οι μηνύσεις στην περιοχή μας έχουν αυξηθεί μέχρι στιγμής φέτος κατά 60%-70%, σε σχέση με το 2008 και το 2009, καθώς πολλοί πολίτες έχουν μετατρέψει τους λέβητες πετρελαίου σε ξύλου και χρειάζεται να τους τροφοδοτήσουν. Η ζήτηση για ξύλα είναι τόση, που μόνο στην περιοχή μας έχουν ανοίξει 11 μαγαζιά με άδεια να εμπορεύονται ξύλα σε οικόπεδα» λέει στο ΑΜΠΕ ο κ.Πιτσιόκος.

Το Δασαρχείο Πολυγύρου, σε διαρκή συνεργασία με τις εισαγγελικές αρχές, την αστυνομία και την τοπική αυτοδιοίκηση, πασχίζει να ελέγξει το φαινόμενο, μεταξύ άλλων στήνοντας μπλόκα σε κεντρικές οδούς, για τον εντοπισμό οχημάτων που μεταφέρουν παράνομη ξυλεία. Οι έλεγχοι αποδίδουν και κατάσχονται τόσο τα εργαλεία κοπής (π.χ., αλυσοπρίονα, τσεκούρια και πριόνια), όσο και τα ξύλα, τα οποία ακολούθως δημοπρατούνται. Σύμφωνα με τον κ.Πιτσιόκα, πολλοί πολίτες που βρίσκονται σε οικονομική αδυναμία αγνοούν ότι έχουν ληφθεί μέτρα για τη στήριξή τους, σε ό,τι αφορά την προμήθεια καυσόξυλων.

Συγκεκριμένα, με χρηματοδότηση από το κράτος, τοπικοί συνεταιρισμοί έκοψαν δύο συστάδες δέντρων σε ελεγχόμενη, διαχειριζόμενη περιοχή, τα οποία διατίθενται φέτος σε 450 οικογένειες (οικονομικά ασθενείς, μακροχρόνια άνεργους, άτομα με αναπηρία κτλ), στην τιμή των 16 ευρώ ανά χωρικό (σ.σ. μισό τόνο). Παράλληλα, από τις 15 Οκτωβρίου, όλοι οι μόνιμοι κάτοικοι των δήμων Πολυγύρου, Σιθωνίας και Ν.Προποντίδας, θα μπορούν να καταθέτουν αίτηση στο δασαρχείο για τη χρήση (δωρεάν) κατακείμενων ξύλων σε συγκεκριμένα σημεία που θα τούς υποδεικνύονται, τα οποία όμως θα πρέπει να μεταφέρουν οι ίδιοι και να τα αξιοποιήσουν μόνο για οικιακή χρήση (όχι για εμπορία, ούτε για θέρμανση καταστημάτων).

Κιλκίς: Κατασχέθηκαν πάνω από 200 τόνοι ξυλείας

Στο Κιλκίς, οι μηνύσεις για λαθροϋλοτομία, που έχουν κατατεθεί από την αρχή του 2012, ξεπερνούν τις 80 και αυξάνονται διαρκώς, όπως υπογραμμίζει στο ΑΜΠΕ ο δασάρχης, Ευθύμιος Πολιτίδης. «Μόνο σήμερα, έχουμε δεχτεί πάνω από 10 τηλεφωνήματα για καταγγελία λαθροϋλοτομίας. Οι μηνύσεις είναι αυξημένες κατά 70%, σε σχέση με το 2009, ενώ έχουν κατασχεθεί περισσότερα από 20 οχήματα μεταφοράς παράνομης ξυλείας, πολλά εργαλεία και πάνω από 200 τόνοι παράνομης ξυλείας» διευκρινίζει.

Το πρόβλημα εμφανίζεται εντονότερο στα ορεινά του νομού, όπου υπάρχουν δρυοδάση με μίξη πεύκης, αλλά εσχάτως έχει αρχίσει να παίρνει μεγαλύτερη έκταση και στα πεδινά (π.χ, σε ρέματα).

«Δεν πρέπει να αφήσουμε την οικονομική κρίση να μετατραπεί σε οικολογική. Γι΄αυτό είμαστε επί ποδός νύχτα-μέρα, αργίες και Κυριακές. Αλλά το ζήτημα της προστασίας των δασών μας δεν αφορά μόνο τους 22 ανθρώπους του δασαρχείου, αλλά και τους πολίτες. Πρέπει να κινητοποιηθούν και οι κάτοικοι, γιατί εμείς δεν μπορούμε να βρισκόμαστε παντού την ίδια στιγμή» σημειώνει ο κ.Πολιτίδης.

Θεσσαλονίκη: Καθημερινές περιπολίες για τον έλεγχο του φαινομένου

Το περιαστικό δάσος του Σέιχ Σου δεν έχει, ευτυχώς, μπει στο «μάτι» των λαθροϋλοτόμων, χάρη ενδεχομένως στο φόβητρο που αποτελεί για τους παράνομους «ξυλοκόπους» η διαρκής παρακολούθηση και έλεγχος των εκτάσεών του. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με δασικές εκτάσεις στο Χορτιάτη και στα ρέματα των ποταμών (π.χ., Αξιού), όπου οι λαθροϋλοτόμοι πραγματοποιούν μικρές επιδρομές, παρά τη διαρκή προσπάθεια των δασαρχείων να τούς αντιμετωπίσουν, με περιπολίες ακόμη και Σαββατοκύριακα και αργίες.

«Οι μηνύσεις για λαθροϋλοτομία πολλαπλασιάστηκαν σε σχέση με την περίοδο πριν από την κρίση» σημειώνει, μιλώντας στο ΑΜΠΕ, ο επικεφαλής της Διεύθυνσης Δασών Θεσσαλονίκης Απόστολος Αϊναλής και προσθέτει ότι οι λαθροϋλοτόμοι δεν είναι μόνο ιδιώτες, που κόβουν τα ξύλα λόγω οικονομικής αδυναμίας, για να ζεσταθούν το χειμώνα, αλλά και επιτήδειοι που τα εμπορεύονται.

Το προσωπικό δασοπροστασίας των τριών δασαρχείων του νομού Θεσσαλονίκης (Θεσσαλονίκης, Λαγκαδά και Σταυρού) πραγματοποιεί καθημερινές περιπολίες σε μήκος πολλών χιλιομέτρων, προκειμένου να ελέγξει το φαινόμενο, ακόμη και με τα πενιχρά οικονομικά μέσα που διαθέτουν οι αρμόδιες υπηρεσίες. «Οικονομικά αντέχουμε ακόμη αλλά είμαστε οριακά» σημειώνει ο κ.Αϊναλής προσθέτοντας ότι οι συνεχείς περιπολίες απαιτούν -μεταξύ άλλων- πολλά λίτρα καυσίμων στα ρεζερβουάρ των οχημάτων των δασαρχείων.

Καστοριά: Νυχτερινές επιδρομές στα δάση και φόβοι επιστροφής στο ...1945

«Προ ημερών μπλοκάραμε ένα τριαξονικό φορτηγό, που μετέφερε 20 χωρικά (σ.σ. 10 τόνους) παράνομης ξυλείας...Μόνο τις τελευταίες δύο εβδομάδες έχουμε κατασχέσει 50 τόνους παράνομης ξυλείας, ενώ ενόψει χειμώνα φοβάμαι ότι θα χάσουμε τον μπούσουλα, δεδομένου και ότι οι τιμές των καυσόξυλων αυξάνονται διαρκώς, έχοντας φτάσει τα 130 ευρώ/τόνο στην Καστοριά» λέει στο ΑΜΠΕ ο επικεφαλής της Διεύθυνσης Δασών Νομού Καστοριάς Χρήστος Λιάμης, σύμφωνα με τον οποίο οι μηνύσεις για λαθροϋλοτομία, που μέχρι προ ολίγων ετών ήταν σε μονοψήφιο αριθμό, έφτασαν τις 40 από την αρχή του 2012.

Καθημερινά, μέχρι τις 10 το βράδυ, τα συνεργεία του δασαρχείου «είναι έξω» κάνοντας τις τακτικές περιπολίες, ενώ μετά τις 10 ξεκινούν σποραδικές, με πρωταρχικό στόχο να συλληφθούν όσοι εμπορεύονται παράνομη ξυλεία. Οι «κλεφτοξυλάδες», όμως, κάνουν ...υπερωρίες. «Κόβουν ξύλα μέχρι τις 5-6 τα ξημερώματα. Κάποιοι μάλιστα, κλέβουν από τα 'έτοιμα' ξύλα που έχουν κόψει νομίμως οι δασικοί συνεταιρισμοί από ελεγχόμενες εκτάσεις» λέει και εκφράζει φόβους για το ενδεχόμενο τα δάση της περιοχής να επιστρέψουν στο 1945.

«Το 1945, σε περίοδο οικονομικής αδυναμίας και τότε, το παραποτάμιο δάσος είχε γίνει ...γουλί. Φοβάμαι μην ξαναγυρίσουμε σε εκείνες τις εποχές» λέει χαρακτηριστικά και προσθέτει ότι η λαθροϋλοτομία απειλεί να αυξήσει και την ανεργία. Κι αυτό διότι η νόμιμη εκμετάλλευση της ξυλείας γίνεται στην Καστοριά από δασικούς συνεταιρισμούς, οι οποίοι απασχολούν πάνω από 150 εργαζομένους, αλλά κινδυνεύουν να στερηθούν σημαντικό μέρος του εργασιακού αντικειμένου τους, εξαιτίας της λαθροϋλοτομίας.
Σέρρες: Υπερτριπλάσιες μηνύσεις, δεκάδες συλλήψεις και αύξηση παραβάσεων κατά 155%

Στις Σέρρες το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στις ορεινές περιοχές του νομού, όπου η λαθροϋλοτομία καλά κρατεί, παρά τις συνεχείς -και σε αυτή την περίπτωση- περιπολίες. Οι μηνύσεις που έχουν κατατεθεί μέχρι στιγμής φέτος υπερβαίνουν τις 100, έναντι μόλις 29 το 2010, ενώ οι διαπιστωμένες παραβάσεις σε αυτό το πεδίο έχουν αυξηθεί κατά 155% πέρυσι!

Συνολικά, μέχρι σήμερα έχουν οδηγηθεί στη δικαιοσύνη περισσότερα από 100 άτομα, καθώς έκοβαν ξύλα χωρίς να έχουν τη σχετική άδεια, ακόμη και σε περιοχές όπου η υλοτομία απαγορεύεται γενικώς, σύμφωνα με τον διευθυντή Δασών Σίμο Χοτζούδη.
Αντίστοιχη είναι η κατάσταση και στην Πιερία, όπου σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Διεύθυνσης Δασών, η αύξηση των μηνύσεων σε σχέση με το 2009 υπερβαίνει το 60%-70% «ή και ακόμη παραπάνω».

Κοζάνη-Πτολεμαΐδα: Η τηλεθέρμανση μειώνει την πίεση στα δάση

Πολύ μικρότερη πίεση, σε σχέση με άλλες περιοχές της Μακεδονίας, δέχονται τα δάση της Κοζάνης, όχι μόνο γιατί είναι συγκριτικά μικρότερης έκτασης, αλλά και διότι οι μεγαλύτερες πόλεις του νομού έχουν τηλεθέρμανση.

«Από την αρχή του χρόνου έχουμε 26 μηνύσεις για βεβαιωμένες παραβάσεις και κατασχέσεις σε 23 περιπτώσεις. Είναι μάλλον περισσότερες σε σχέση με τα χρόνια πριν από την κρίση, αλλά και πάλι λίγες, σε σχέση με άλλες περιοχές. Αυτό συμβαίνει σε μεγάλο βαθμό και χάρη στις ιδιαιτερότητες της περιοχής μας, όπως για παράδειγμα το γεγονός ότι Κοζάνη και Πτολεμαΐδα έχουν τηλεθέρμανση και άρα η πίεση για ξυλεία από τα δάση είναι πολύ μικρότερη. Στα δε ορεινά χωριά, οι ανάγκες καλύπτονται ως επί το πλείστον από νόμιμες υλοτομίες» εξηγεί στο ΑΜΠΕ ο επικεφαλής της Διεύθυνσης Δασών Νομού Κοζάνης Νικόλαος Σπυριδωνίδης.