Ομιλία της Παναγιώτας Α. Βράντζα στην Ολομέλεια της Βουλής

''Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, πριν ξεκινήσω την τοποθέτησή μου για το σχέδιο νόμου που συζητάμε σήμερα, θα ήθελα να κάνω ένα σχόλιο για το νομοθέτημα αυτό καθαυτό. Πρόκειται κατά τη γνώμη μου για ένα υποδειγματικό νομοσχέδιο, το οποίο συγκεντρώνει τα εξής θετικά χαρακτηριστικά: Είναι μικρό, είναι απολύτως στοχευμένο, είναι σαφές, είναι σύγχρονο και είναι και οραματικό. Δεν αφορά μόνο το παρόν, αλλά κυρίως το μέλλον του αντικειμένου που πραγματεύεται και ρυθμίζει, την ενέργεια. Θα ήθελα, λοιπόν, να συγχαρώ τον Υπουργό και τους συνεργάτες του.

Ας πάμε στην ουσία στου νομοθετήματος. Το νομοσχέδιο συνθέτει τρεις πολύ σημαντικούς τομείς. Τον τομέα της ενέργειας, τον τομέα της οικονομίας και την κοινωνία και στοχεύει, ουσιαστικά, σε ένα τριπλό αθροιστικά όφελος. Σύμφωνα με τον νόμο, Ενεργειακές Κοινότητες ορίζονται οι αστικοί συνεταιρισμοί που αποκλειστικό σκοπό έχουν την προώθηση της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας μέσω της αξιοποίησης του ενεργειακού τομέα και της καινοτομίας. Στη σύγχρονη κοινωνία η εξάρτηση της καθημερινότητας του ανθρώπου από την ενέργεια βρίσκεται σε πολύ υψηλό βαθμό και αυτή η εξάρτηση, λόγω της τεχνολογικής εξέλιξης, μεγεθύνεται με γεωμετρική πρόοδο.

Το νομοσχέδιο απαντά καταρχήν σε αυτόν τον υπαρκτό φόβο, το φόβο της ενεργειακής ένδειας. Η καινοτομία, όμως, είναι ότι εισάγει μια εντελώς διαφορετική φιλοσοφία στα ενεργειακά δρώμενα της χώρας. Η παραγωγή, η αποθήκευση, η διανομή και η προμήθεια της ενέργειας παύει να αποτελεί προνόμιο μόνο των μεγάλων εταιρικών σχημάτων. Δίνεται ενεργός ρόλος σε πολίτες, σε φορείς, σε αγροτικούς, δασικούς, κτηνοτροφικούς συνεταιρισμούς, σε ΟΤΑ, αλλά και σε επιχειρήσεις μικρού και μεσαίου μεγέθους της τοπικής κοινωνίας.

Όλοι αυτοί μπορούν να συνεργαστούν για το κοινό τους όφελος, με βασικό περιορισμό την τοπικότητα. Γι’ αυτό απαιτείται το 50% συν 1 των μελών της ενεργειακής κοινότητας να σχετίζονται με τον τόπο στον οποίο βρίσκεται η έδρα της ενεργειακής κοινότητας και δραστηριοποιείται. Έτσι, τα οφέλη της δραστηριότητας διαχέονται στην τοπική κοινωνία και δρουν πολλαπλασιαστικά στην τοπική οικονομία.

Η γκάμα των δραστηριοτήτων, με τις οποίες μπορεί να ασχοληθεί μια ενεργειακή κοινότητα, καλύπτει σχεδόν το σύνολο της παραγωγικής διαδικασίας της ενέργειας, αλλά επεκτείνεται και πολύ πιο πέρα από αυτό. Αφορά κι άλλου είδους δράσεις, όπως κοινωνικές δράσεις, οι οποίες σχετίζονται με την ενέργεια. Υλικά που σήμερα αποτελούν πρόβλημα, όπως είναι τα οργανικά υπολείμματα και τα υποπροϊόντα από αγροτικές αλλά και αστικές δραστηριότητες, μπορούν να αξιοποιηθούν.

Οι διατάξεις που αφορούν στις συνεταιριστικές μερίδες των ενεργειακών κοινοτήτων διασφαλίζουν τη δημοκρατία και την ισότητα μεταξύ των μελών. Κανένα μέλος δεν μπορεί να συγκεντρώσει περισσότερο από το 20% του συνεταιριστικού κεφαλαίου πλην των ΟΤΑ, οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να παίξουν ουσιαστικότερο ρόλο στο όλο εγχείρημα. Ανεξάρτητα από τον αριθμό των μερίδων που διαθέτουν, όλα τα μέλη συμμετέχουν στη γενική συνέλευση με μία μόνο ψήφο.

Επιπλέον, με το σχέδιο νόμου δίνονται πολύ σημαντικά κίνητρα και μέτρα στήριξης στις ενεργειακές κοινότητες, έτσι ώστε και να ξεκινήσουν τη δημιουργία τους και να επιβιώσουν, αλλά βεβαίως και να είναι αποτελεσματικές.

Συνοπτικά, η αξιοποίηση των ευκαιριών που δίνονται μέσα απ’ αυτόν τον θεσμό μπορούν να συμβάλουν καταλυτικά στους παρακάτω τομείς:  Στην οικονομική ανάπτυξη μιας περιοχής μέσα από τη δημιουργία νέων δραστηριοτήτων στην ιδιοπαραγωγή και κατανάλωση ενέργειας και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Στην προστασία του περιβάλλοντος με την περαιτέρω ανάπτυξη της παραγωγής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Στην στήριξη των ευάλωτων καταναλωτών, ώστε να περιοριστεί το φαινόμενο που προκάλεσε η πρωτοφανής οικονομική κρίση τα τελευταία χρόνια και να πάψουν να υπάρχουν πολίτες οι οποίοι στερούνται το πολύτιμο αγαθό,της ενέργειας.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, στους τομείς της ενέργειας συνολικά και ειδικά από Ανανεώσιμες Πηγές, στον τομέα της αξιοποίησης των φυσικών πόρων, στον τομέα της ανακύκλωσης έχουμε μείνει πολύ πίσω ως χώρα. Αρχικά ήταν η ελαφρότητα, η αδιαφορία, αλλά κυρίως ήταν η συνειδητή επιλογή των προηγούμενων κυβερνήσεων να μην συγκρουστούν με πολύ ισχυρά οικονομικά συμφέροντα, μονοπωλιακά τα οποία λυμαίνονται τον χώρο. Στη συνέχεια ήλθε η κρίση και χάθηκε κι άλλος πολύτιμος χρόνος.

Το υπό συζήτηση νομοσχέδιο, σε συνδυασμό και με πρόσφατους νόμους όπως είναι ο νόμος της ανακύκλωσης και ο νόμος για τους δασικούς συνεταιρισμούς, δημιουργούν ένα διαφορετικό θεσμικό περιβάλλον που μπορεί με την αξιοποίησή του να κερδίσουμε και το χαμένο έδαφος. Πρόκειται πραγματικά για έναν καινοτόμο και ευέλικτο θεσμό που μπορεί υπό προϋποθέσεις να μεταμορφώσει τις τοπικές κοινωνίες και να λύσει πολλά προβλήματα.

Καλώ, λοιπόν, όλους τους συναδέλφους να υπερψηφίσουμε το παρόν σχέδιο νόμου και να συμβάλουμε στη δημιουργία ενός χρήσιμου και αποτελεσματικού νόμου για τη χώρα.

Σας ευχαριστώ πολύ.''