Αθλητικά - 2 μήνες 1 εβδομάδα πιο πριν
H ΕΣΕΕ ΓΙΑ ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΤΕπ
Υποβλήθηκε στις Τρί, 12/11/2013 - 12:23.
Εκτυπώσιμη μορφή
«Η ΕΣΕΕ Ενημερώνει τους ΜΜΕ για τα προγράμματα χρηματοδότησης της ΕΤΕπ»
Η ΕΣΕΕ με την ευκαιρία της σημερινής συνάντησης στα γραφεία της, με το ειδικό κλιμάκιο στελεχών της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, θεωρεί απαραίτητη την αναλυτική ενημέρωση των ΜμΕ σχετικά με το πιλοτικό Πρόγραμμα για την απασχόληση των Νέων: «Δεξιότητες και Θέσεις εργασίας – Επένδυση για τη Νεολαία».
Η καταπολέμηση της ανεργίας των νέων αποτελεί βασική προτεραιότητα για τον Όμιλο της ΕΤΕπ. Τον Ιούλιο του 2013, η ΕΤΕπ δημιούργησε ένα ειδικό πρόγραμμα για την απασχόληση των νέων. Το πρόγραμμα «Δεξιότητες και θέσεις εργασίας - Επένδυση για τη Νεολαία” αποτελεί μέρος μιας συντονισμένης προσέγγισης και μιας ευρύτερης πρωτοβουλίας που λαμβάνεται από τα κράτη μέλη και την Επιτροπή για την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων στην Ευρώπη. Μετά την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ιουνίου, το πρόγραμμα της ΕΤΕπ συμπληρώνει τα μέτρα που προτείνονται στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας για την απασχόληση των νέων της ΕΕ - ιδίως το κύριο όργανό της, η Εγγύηση για τη Νεολαία - και εκείνα που τέθηκαν σε εφαρμογή σε επίπεδο κρατών μελών.
Το πρόγραμμα «Δεξιότητες και θέσεις εργασίας - Επένδυση για τη Νεολαία» τονίζει τη δέσμευση της ΕΤΕπ να χρησιμοποιήσει τους αυξημένους πόρους της, μετά την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου στο τέλος του 2012, αντιμετωπίζοντας έτσι ένα από τα πιο επείγοντα προβλήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο λόγος για τη συμμετοχή του ΕΤΕ – ο φορέας μακροπρόθεσμου δανεισμού των κρατών μελών - στην κοινή πρωτοβουλία είναι η αναγνώριση ότι τα επίμονα υψηλά ποσοστά ανεργίας των νέων στην ΕΕ - καθώς και η απότομη αύξηση τους τελευταίους μήνες – οφείλονται εν μέρει στην έλλειψη χρηματοδότησης. Οι χρηματοδοτικοί περιορισμοί των δύο εταιρειών και του δημόσιου τομέα εξακολουθούν να καθηλώνουν την απασχόληση των νέων και να περιορίζουν την προοπτική αναβάθμισης και βελτίωσης της επαγγελματικής κατάρτισης και της πρακτικής εξάσκησης. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις μικρότερες επιχειρήσεις - κύριοι εργοδότες των νέων - καθώς έρχονται αντιμέτωπες με ένα ιδιαίτερα δύσκολο οικονομικό περιβάλλον και αυστηρότερες πιστωτικές αγορές.
Ως εκ τούτου, η ΕΤΕπ διεύρυνε την εργαλειοθήκη της για να βοηθήσει τους νέους να αποκτήσουν τις απαραίτητες δεξιότητες και να βρουν μια θέση εργασίας ή μαθητείας. Το πρόγραμμα έχει δύο βασικούς στόχους: (ι) την αύξηση της απασχόλησης των νέων σε ολόκληρη την ΕΕ και (ιι) τη βελτίωση της απασχολησιμότητας των νέων, προσφέροντας έτσι καλύτερη προστασία κατά της ανεργίας σε μακροπρόθεσμη βάση.
ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΤΕπ
Μπορείτε να εξηγήσετε πώς είναι δομημένο το πρόγραμμα «Δεξιότητες και θέσεις εργασίας - Επένδυση για τη Νεολαία» της Τράπεζας;
Το πρόγραμμα της ΕΤΕπ για την απασχόληση των νέων έχει δύο συστατικά μέρη:
- Οι «Θέσεις εργασίας για τη Νεολαία» στοχεύουν στην παροχή στις ΜΜΕ καλύτερης πρόσβασης σε χρηματοδοτήσεις. Ο στόχος είναι να βοηθηθούν οι μικρές επιχειρήσεις να δημιουργήσουν, σε σύντομο χρονικό διάστημα, νέες θέσεις εργασίας ή να σταθεροποιήσουν τις υφιστάμενες θέσεις εργασίας για τους νέους. Η ιδέα είναι να συνδεθεί η πρόσθετη χρηματοδότηση από την ΕΤΕπ για τις μικρότερες εταιρείες με την απασχόληση των νέων. Ο δανεισμός στο πλαίσιο της παρούσας υποκατηγορίας είναι μια επέκταση των υφιστάμενων δανείων της ΕΤΕπ για τις ΜΜΕ και του δανεισμού μέσω μικροχρηματοδότησης.
- Ο δανεισμός στο πλαίσιο της «Επένδυσης στις Δεξιότητες» αφορά τις θέσεις εργασίας που σχετίζονται με ελλείψεις και αναντιστοιχίες σε δεξιότητες σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η επικέντρωση γίνεται στη χρηματοδότηση επενδύσεων με μακροπρόθεσμη επίδραση, όπως αυτές για εκπαιδευτικές εγκαταστάσεις (π.χ. σχολεία, κέντρα κατάρτισης, κολέγια, πανεπιστήμια, καθώς και το συναφή εξοπλισμό), επαγγελματική κατάρτιση, φοιτητικά δάνεια και προγράμματα κινητικότητας για τους νέους εργαζόμενους. Προτεραιότητα δίνεται στην δευτεροβάθμιου και τριτοβάθμιου επιπέδου επαγγελματική κατάρτιση στην εταιρεία και στη θέση εργασίας.
Το πρόγραμμα «Δεξιότητες και θέσεις εργασίας - Επένδυση για τη Νεολαία» ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2013. Τα πρώτα δάνεια έχουν ήδη εγκριθεί. Ο στόχος είναι να αναπτυχθεί η χρηματοδότηση της ΕΤΕπ εκεί που η επίδρασή της στην επίσπευση της εφαρμογής των μέτρων για την απασχόληση των νέων είναι μεγαλύτερη.
Ποιο είναι το μέγεθος του προγράμματος;
Το πρόγραμμα της ΕΤΕπ για την απασχόληση των Νέων διαθέτει όγκο δανεισμού ύψους έως και 6 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους. Κατανέμονται εξίσου στα δυο συστατικά μέρη. Ο στόχος είναι να ενταθούν οι προσπάθειες της ΕΕ για την προώθηση της απασχόλησης των νέων.
Ποια έργα θα μπορούσαν να επωφεληθούν από το πρόγραμμα της ΕΤΕπ;
Τα επιλέξιμα σχέδια περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα μέτρων για την απασχόληση των νέων που προωθούνται από τις εταιρείες, καθώς και από φορείς του δημόσιου τομέα. Παραδείγματα εγχειρημάτων υπό αξιολόγηση επί του παρόντος είναι τα εξής:
• Χρηματοδότηση των επενδύσεων, κεφαλαίων κίνησης και των θέσεων εργασίας που σχετίζονται με το κόστος κατάρτισης των ΜΜΕ και των μεσαίας κεφαλαιοποίησης επιχειρήσεων που προσφέρουν ευκαιρίες απασχόλησης για τους νέους.
• Ειδικά προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης επιχειρήσεων ως εξής: επενδύσεις (π.χ. εγκαταστάσεις, εργαστήρια κ.λπ.) και επιχειρησιακές δαπάνες που σχετίζονται με τα προγράμματα εκπαίδευσης (δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια), συμπεριλαμβανομένων των προγραμμάτων κινητικότητας για νέους εργαζόμενους.
• Προγράμματα απασχόλησης νέων που προωθούνται από τον δημόσιο τομέα:
o Επενδύσεις σε εκπαιδευτικά ιδρύματα (ειδικά στη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια επαγγελματική εκπαίδευση).
o Τρέχουσες δαπάνες για την επαγγελματική κατάρτιση.
o Συστήματα υποστήριξης της απασχόλησης των νέων (π.χ. επιδοτήσεις μισθών), εάν συνάδουν με προγράμματα για την απασχόληση των νέων (ΕΕ/εθνικά/περιφερειακά).
o Προγράμματα δανειοδότησης φοιτητών.
o Συστήματα κινητικότητας νεαρών υπαλλήλων.
Ποια είναι η γεωγραφική εμβέλεια του προγράμματος;
Το πρόγραμμα «Δεξιότητες και θέσεις εργασίας - Επένδυση για τη Νεολαία» είναι ανοικτό σε χρηματοδότηση κρατών μελών της ΕΕ (ΕΕ-28). Ωστόσο, η έμφαση θα δοθεί σε έργα και προγράμματα που βρίσκονται σε περιοχές με ιδιαίτερα υψηλή ανεργία, όπως εκείνες που είναι επιλέξιμες για στήριξη στο πλαίσιο «Εγγύηση για τους Νέους της ΕΕ» (δηλαδή ποσοστό ανεργίας των νέων πάνω από 25%).
Ποιος θα μπορούσε να υποβάλει αίτηση για δάνειο από το πρόγραμμα της ΕΤΕπ;
Επιλέξιμοι αντισυμβαλλόμενοι / δανειολήπτες των δανείων της ΕΤΕπ είναι :
• Ιδιωτικά και δημόσια νομικά πρόσωπα που προωθούν έργα, όπως περιγράφεται παραπάνω, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ, μεγάλων επιχειρήσεων, ιδρυμάτων ή δημόσιων διοικήσεων.
• Χρηματοοικονομικοί ενδιάμεσοι πρόθυμοι να επεκτείνουν την ικανότητά τους να δανείζουν τους επενδυτές των προγραμμάτων που περιγράφονται παραπάνω.
Ποια κριτήρια πρέπει να πληρούν οι επενδυτές;
Δεν υπάρχουν επίσημες προϋποθέσεις για να υποβολή αίτησης για χρηματοδότηση από το πρόγραμμα της ΕΤΕπ για την απασχόληση των νέων.
Ο κύριος στόχος των έργων ή πιστωτικών γραμμών που προτείνονται για χρηματοδότηση από την ΕΤΕπ στο πλαίσιο του προγράμματος πρέπει να είναι η στήριξη της απασχόλησης των νέων. Οι προτάσεις για χρηματοδότηση θα πρέπει να αξιολογούνται με βάση μια σειρά από κριτήρια ποιότητας, που περιλαμβάνουν τους δείκτες αποτελεσμάτων και την πορεία του επενδυτή / δανειολήπτη. Επιπλέον, οι επενδυτές / δανειολήπτες πρέπει να υποβάλουν αξιόπιστες επενδυτικές προτάσεις / εκθέσεις επιχειρησιακής σκοπιμότητας έργου που πληρούν το πρότυπα κριτήρια της ΕΤΕπ.
Σε ποιες χώρες η ΕΤΕπ πιστεύει ότι οι θετικές επιδράσεις της πρωτοβουλίας αυτής θα γίνουν περισσότερο αισθητές;
Προς το παρόν, εστιάζουμε την προσοχή στο πρόγραμμα και τις ευάλωτες χώρες. Η ανεργία των νέων, ιδίως στο νότιο τμήμα της ευρωπαϊκής περιφέρειας είναι το πιο επείγον έργο που έχουμε να αντιμετωπίσουμε. Όμως, η Τράπεζα εξετάζει επίσης τη δύσκολη κατάσταση στην αγορά εργασίας των νέων σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, ιδίως στη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Πολωνία. Ως εκ τούτου, οι δυνητικοί δικαιούχοι της στοχοθετημένης πρωτοβουλίας της ΕΤΕπ δεν θα πρέπει να περιορίζεται μόνο σε περιοχές με επίπεδο ανεργίας των νέων πάνω από 25%.
Ποια μεγέθη δανείων είναι διαθέσιμα;
Για τα τυπικά έργα, η ΕΤΕπ θα μπορούσε να χρηματοδοτεί έως το 50% του κόστους του έργου. Τα έργα με κόστος κάτω των 25 εκατ. ευρώ θα αντιμετωπίζονται αποκλειστικά μέσω του δικτύου των τραπεζών-εταίρων της ΕΤΕπ στην ΕΕ, που υποστηρίζουν τις ΜΜΕ / εταιρείες μεσαίας κεφαλαιοποίησης με πρόσβαση στη χρηματοδότηση σε περιοχές με υψηλή ανεργία νέων και με παροχή εξειδικευμένων πιστώσεων για τα έργα της απασχόλησης νέων. Για τις ΜΜΕ και μεσαίας κεφαλαιοποίησης εταιρείες, οι χρηματοδοτήσεις της ΕΤΕπ μπορεί να φθάσουν έως και το 100 % του κόστους του έργου.
Ποια μέσα θα χρησιμοποιήσει η ΕΤΕπ;
Η ΕΤΕπ θα χρησιμοποιήσει το πλήρες φάσμα των υφιστάμενων χρηματοοικονομικών προϊόντων της, συμπεριλαμβανομένων των δανείων μικροχρηματοδότησης, πιστωτικών εγγυήσεων καθώς και μεσοπρόθεσμων και τυπικών μακροπρόθεσμων δανείων. Οι επιχορηγήσεις, ωστόσο, δεν είναι διαθέσιμες. Εργαζόμαστε για την περαιτέρω προσαρμογή και τελειοποίηση των μέσων μας, προκειμένου να τα κατευθύνουμε σύμφωνα με το στόχο της πρωτοβουλίας και να προσφέρουν ελκυστικές συνθήκες χρηματοδότησης για τις επιχειρήσεις που προσλαμβάνουν νέους και μεγαλύτερους ανθρώπους ή / και να τους εντάξουν σε προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης.
Ποια είναι η σχέση μεταξύ του προγράμματος της ΕΤΕπ, της Πρωτοβουλίας Νέων της ΕΕ για την απασχόληση και των εθνικών προγραμμάτων για την απασχόληση των νέων;
Το πρόγραμμα της ΕΤΕπ «Δεξιότητες και θέσεις εργασίας - Επενδύσεις για την Νεολαία» είναι στενά συνδεδεμένο με τους στόχους και εφαρμόζεται παράλληλα με την Πρωτοβουλία Απασχόληση των Νέων της ΕΕ και τα σχετικά προγράμματα των κρατών μελών. Οι χρηματοδοτήσεις της ΕΤΕπ έρχονται στην κορυφή και είναι συμπληρωματικές προς τις πιστώσεις που διατίθενται στο πλαίσιο των προγραμμάτων αυτών, π.χ. το ποσό των 6 δισ. ευρώ που προορίζεται για την Πρωτοβουλία για την Απασχόληση των Νέων κατά το επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο. Η πρόθεση είναι να χρησιμοποιηθούν τα κεφάλαια της ΕΤΕπ για να επιταχυνθεί η εφαρμογή των μέτρων που προβλέπονται στο πλαίσιο της ΕΕ και πρωτοβουλιών των κρατών μελών, π.χ. μέσω της προ - χρηματοδότησης και συγχρηματοδότησης.
Η Ευρώπη δεν έχει την πολυτέλεια να χάσει μια ολόκληρη γενιά για οικονομικούς λόγους, διότι χρειαζόμαστε ένα υψηλό επίπεδο ειδίκευσης και έμπειρο εργατικό δυναμικό για το μέλλον και για ηθικούς και για κοινωνικούς λόγους διότι χωρίς την υποστήριξη αυτής της γενιάς, το ευρωπαϊκό σχέδιο βρίσκεται σε σοβαρό κίνδυνο. Η κοινή ευρωπαϊκή απάντηση πρέπει να είναι εκεί όπου η ανεργία των νέων είναι η υψηλότερη.
Μπορείτε να μας εξηγήσετε πώς δίνοντας δάνεια σε εταιρείες που προσλαμβάνουν νέους μπορεί να βελτιωθεί στην πράξη η κατάσταση της απασχόλησης των νέων;
Οι λόγοι για τους οποίους οι εταιρείες απολύουν προσωπικό και κλείνουν είναι αρκετά πολύπλοκοι. Οι εταιρείες μειώνουν τον αριθμό των εργαζομένων και κλείνουν λόγω της έλλειψης ζήτησης και λόγω των υφιστάμενων οικονομικών συνθηκών . Είναι σαφές ότι η αλλαγή της κατάστασης αυτής δεν είναι μια εύκολη πρόκληση με μια γρήγορη λύση. Όμως, οι εταιρείες κλείνουν εξαιτίας της έλλειψης πρόσβασης σε ρευστότητα. Και αυτό είναι κάτι που θέλουμε να κάνουμε - και όπου μπορούμε να κάνουμε - τη διαφορά σε σύντομο χρονικό διάστημα. Η ΕΤΕπ μπορεί να προσφέρει σε αυτές τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις χρηματοδότηση με πολύ ευνοϊκούς όρους. Και για να βελτιώσουμε την κατάσταση, επί του παρόντος εξετάζουμε τρόπους ώστε οι εταιρείες αυτές να εκπαιδεύσουν και να απασχολήσουν περισσότερους νέους.
Όμως, όπως είναι φυσικό, χρειαζόμαστε μια κοινή προσπάθεια από τα κράτη μέλη, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τον ιδιωτικό τομέα. Μόνο τότε μπορούμε να αντιμετωπίσουμε με επιτυχία τις σημερινές προκλήσεις.
Έχει η ΕΤΕπ κάποια εμπειρία στη χρηματοδότηση των μέτρων που συνδέονται με την απασχόληση των νέων;
Για την ΕΤΕπ, τα αναμενόμενα αποτελέσματα των έργων στην απασχόληση στα οικονομικά της Τράπεζας είναι ένα σημαντικό κριτήριο . Η Τράπεζα έχει διαθέσιμα δεδομένα σχετικά με τις γενικές επιπτώσεις των προγραμμάτων της, αλλά μέχρι στιγμής η ΕΤΕπ δεν έχει ξεχωρίσει τα αποτελέσματα της χρηματοδότησης ειδικά για τους νέους εργαζόμενους (εκτός από τα προγράμματα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Μικροχρηματοδοτήσεων Progress, EPMF). Προσαρμόζει αναλόγως τις απαιτήσεις και δυνατότητες της για υποβολή εκθέσεων.
Από την άλλη πλευρά, η ΕΤΕπ έχει δραστηριοποιηθεί στη χρηματοδότηση της απόκτησης και ανάπτυξης δεξιοτήτων μετά την απόφαση που ελήφθη κατά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Άμστερνταμ το 1993 Από τότε, η ΕΤΕπ έχει υποστηρίξει τους στόχους της εκπαιδευτικής πολιτικής τόσο σε επίπεδο κρατών μελών όσο και σε επίπεδο ΕΕ, κυρίως μέσω της χρηματοδότησης των υποδομών εκπαίδευσης και κατάρτισης .του δημόσιου τομέα. Οι κύριοι στόχοι ήταν: (ι) βελτίωση της πρόσβασης στην εκπαίδευση και την κατάρτιση για όλους τους πολίτες (ιι) βελτίωση της ποιότητας της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και (ιιι) προώθηση της δια βίου μάθησης. Η ΕΤΕπ έχει επίσης έναν οικονομικό εταίρο για την εφαρμογή των μέτρων που υποστηρίζονται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ), μέσω της συγχρηματοδότησης των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΚΤ σε διάφορες περιοχές και χώρες.
Η βελτίωση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση με ελκυστικούς όρους για τις ΜΜΕ και τις εταιρείες μεσαίας κεφαλαιοποίησης - οι κύριοι εργοδότες των νέων - αποτέλεσε βασική επιχειρησιακή προτεραιότητα για τον Όμιλο της ΕΤΕπ από το 2005. Η ΕΤΕπ έχει καταβάλει σημαντικές προσπάθειες για την ανάπτυξη της προσφοράς των προϊόντων της στον τομέα αυτό και υποστηρίζει περίπου 200.000 επιχειρήσεις ετησίως σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη μέλη και τις υποψήφιες χώρες.
Ποιες είναι οι επιπτώσεις των δανειοδοτικών δραστηριοτήτων της ΕΤΕπ για την απασχόληση;
Σε γενικές γραμμές, η επίδραση των δραστηριοτήτων μας σε νέες θέσεις εργασίας και διατήρηση των υφιστάμενων θέσεων εργασίας είναι σημαντική: η ΕΤΕπ υπολογίζει ότι το 2013 και μόνο οι δανειοδοτικές δραστηριότητές της σε υποδομές, αποδοτικότητα των πόρων και προγράμματα για την οικονομία της γνώσης θα δημιουργήσουν άμεσα απασχόληση για περίπου μισό εκατομμύριο ανθρώπους. Επιπλέον, οι ΜΜΕ και οι εταιρείες μεσαίας κεφαλαιοποίησης που επωφελούνται από την ΕΤΕπ και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων συμβάλλουν στη διατήρηση της απασχόλησης για περίπου 2 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο.
Τα έργα που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του προγράμματος «Δεξιότητες και θέσεις εργασίας - Επένδυση για τη Νεολαία» θα πρέπει να παρακολουθούνται στενά κατά τη διάρκεια της εφαρμογής, συμπεριλαμβανομένων των αποτελεσμάτων στην απασχόληση και στα επίπεδα προσόντων. Το πρόγραμμα θα επανεξεταστεί στο τέλος του 2013 και, αν χρειαστεί, θα προσαρμοστούν στις ανάγκες των τελικών δικαιούχων.
Δήλωση Προέδρου ΕΣΕΕ κ. Βασίλη Κορκίδη:
«...Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν για τις ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις τα δύο χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΤΕπ, το RSI (Risk Sharing Instrument) και της απασχόλησης των νέων "Skills and Jobs - Investing for Youth". Το RSI είναι μια νέα εφαρμογή υποστήριξης της ανταγωνιστικότητας των ΜμΕ, με δυνατότητα τραπεζικών εγγυήσεων και δανειοδότησης από 25.000 € και άνω, με αποπληρωμή από 2 έως 7 χρόνια. Το δεύτερο πρόγραμμα "Jobs for Youth" προσεγγίζει το επείγον πρόβλημα της ανεργίας των νέων, συνδυάζοντας εκπαίδευση και απασχόληση στον ιδιωτικό τομέα, διευκολύνοντας οικονομικά κυρίως τους μικρούς εργοδότες να απασχολούν νέους.
Η ΕΣΕΕ αναφορικά με τα δύο προγράμματα αρχικού ύψους 150 εκ. ευρώ, θα ενημερώσει με λεπτομέρειες και οδηγίες τους μικρομεσαίους εμπόρους, για τα πλεονεκτήματα, τα κριτήρια και θα επικοινωνήσει τον ακριβή τρόπο πρόσβασης στα συγκεκριμένα χρηματοδοτικά εργαλεία της ΕΤΕπ, που υπέγραψαν Alpha Bank και Παγκρήτια».
Η ΕΣΕΕ με την ευκαιρία της σημερινής συνάντησης στα γραφεία της, με το ειδικό κλιμάκιο στελεχών της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, θεωρεί απαραίτητη την αναλυτική ενημέρωση των ΜμΕ σχετικά με το πιλοτικό Πρόγραμμα για την απασχόληση των Νέων: «Δεξιότητες και Θέσεις εργασίας – Επένδυση για τη Νεολαία».
Η καταπολέμηση της ανεργίας των νέων αποτελεί βασική προτεραιότητα για τον Όμιλο της ΕΤΕπ. Τον Ιούλιο του 2013, η ΕΤΕπ δημιούργησε ένα ειδικό πρόγραμμα για την απασχόληση των νέων. Το πρόγραμμα «Δεξιότητες και θέσεις εργασίας - Επένδυση για τη Νεολαία” αποτελεί μέρος μιας συντονισμένης προσέγγισης και μιας ευρύτερης πρωτοβουλίας που λαμβάνεται από τα κράτη μέλη και την Επιτροπή για την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων στην Ευρώπη. Μετά την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ιουνίου, το πρόγραμμα της ΕΤΕπ συμπληρώνει τα μέτρα που προτείνονται στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας για την απασχόληση των νέων της ΕΕ - ιδίως το κύριο όργανό της, η Εγγύηση για τη Νεολαία - και εκείνα που τέθηκαν σε εφαρμογή σε επίπεδο κρατών μελών.
Το πρόγραμμα «Δεξιότητες και θέσεις εργασίας - Επένδυση για τη Νεολαία» τονίζει τη δέσμευση της ΕΤΕπ να χρησιμοποιήσει τους αυξημένους πόρους της, μετά την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου στο τέλος του 2012, αντιμετωπίζοντας έτσι ένα από τα πιο επείγοντα προβλήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο λόγος για τη συμμετοχή του ΕΤΕ – ο φορέας μακροπρόθεσμου δανεισμού των κρατών μελών - στην κοινή πρωτοβουλία είναι η αναγνώριση ότι τα επίμονα υψηλά ποσοστά ανεργίας των νέων στην ΕΕ - καθώς και η απότομη αύξηση τους τελευταίους μήνες – οφείλονται εν μέρει στην έλλειψη χρηματοδότησης. Οι χρηματοδοτικοί περιορισμοί των δύο εταιρειών και του δημόσιου τομέα εξακολουθούν να καθηλώνουν την απασχόληση των νέων και να περιορίζουν την προοπτική αναβάθμισης και βελτίωσης της επαγγελματικής κατάρτισης και της πρακτικής εξάσκησης. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις μικρότερες επιχειρήσεις - κύριοι εργοδότες των νέων - καθώς έρχονται αντιμέτωπες με ένα ιδιαίτερα δύσκολο οικονομικό περιβάλλον και αυστηρότερες πιστωτικές αγορές.
Ως εκ τούτου, η ΕΤΕπ διεύρυνε την εργαλειοθήκη της για να βοηθήσει τους νέους να αποκτήσουν τις απαραίτητες δεξιότητες και να βρουν μια θέση εργασίας ή μαθητείας. Το πρόγραμμα έχει δύο βασικούς στόχους: (ι) την αύξηση της απασχόλησης των νέων σε ολόκληρη την ΕΕ και (ιι) τη βελτίωση της απασχολησιμότητας των νέων, προσφέροντας έτσι καλύτερη προστασία κατά της ανεργίας σε μακροπρόθεσμη βάση.
ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΤΕπ
Μπορείτε να εξηγήσετε πώς είναι δομημένο το πρόγραμμα «Δεξιότητες και θέσεις εργασίας - Επένδυση για τη Νεολαία» της Τράπεζας;
Το πρόγραμμα της ΕΤΕπ για την απασχόληση των νέων έχει δύο συστατικά μέρη:
- Οι «Θέσεις εργασίας για τη Νεολαία» στοχεύουν στην παροχή στις ΜΜΕ καλύτερης πρόσβασης σε χρηματοδοτήσεις. Ο στόχος είναι να βοηθηθούν οι μικρές επιχειρήσεις να δημιουργήσουν, σε σύντομο χρονικό διάστημα, νέες θέσεις εργασίας ή να σταθεροποιήσουν τις υφιστάμενες θέσεις εργασίας για τους νέους. Η ιδέα είναι να συνδεθεί η πρόσθετη χρηματοδότηση από την ΕΤΕπ για τις μικρότερες εταιρείες με την απασχόληση των νέων. Ο δανεισμός στο πλαίσιο της παρούσας υποκατηγορίας είναι μια επέκταση των υφιστάμενων δανείων της ΕΤΕπ για τις ΜΜΕ και του δανεισμού μέσω μικροχρηματοδότησης.
- Ο δανεισμός στο πλαίσιο της «Επένδυσης στις Δεξιότητες» αφορά τις θέσεις εργασίας που σχετίζονται με ελλείψεις και αναντιστοιχίες σε δεξιότητες σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η επικέντρωση γίνεται στη χρηματοδότηση επενδύσεων με μακροπρόθεσμη επίδραση, όπως αυτές για εκπαιδευτικές εγκαταστάσεις (π.χ. σχολεία, κέντρα κατάρτισης, κολέγια, πανεπιστήμια, καθώς και το συναφή εξοπλισμό), επαγγελματική κατάρτιση, φοιτητικά δάνεια και προγράμματα κινητικότητας για τους νέους εργαζόμενους. Προτεραιότητα δίνεται στην δευτεροβάθμιου και τριτοβάθμιου επιπέδου επαγγελματική κατάρτιση στην εταιρεία και στη θέση εργασίας.
Το πρόγραμμα «Δεξιότητες και θέσεις εργασίας - Επένδυση για τη Νεολαία» ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2013. Τα πρώτα δάνεια έχουν ήδη εγκριθεί. Ο στόχος είναι να αναπτυχθεί η χρηματοδότηση της ΕΤΕπ εκεί που η επίδρασή της στην επίσπευση της εφαρμογής των μέτρων για την απασχόληση των νέων είναι μεγαλύτερη.
Ποιο είναι το μέγεθος του προγράμματος;
Το πρόγραμμα της ΕΤΕπ για την απασχόληση των Νέων διαθέτει όγκο δανεισμού ύψους έως και 6 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους. Κατανέμονται εξίσου στα δυο συστατικά μέρη. Ο στόχος είναι να ενταθούν οι προσπάθειες της ΕΕ για την προώθηση της απασχόλησης των νέων.
Ποια έργα θα μπορούσαν να επωφεληθούν από το πρόγραμμα της ΕΤΕπ;
Τα επιλέξιμα σχέδια περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα μέτρων για την απασχόληση των νέων που προωθούνται από τις εταιρείες, καθώς και από φορείς του δημόσιου τομέα. Παραδείγματα εγχειρημάτων υπό αξιολόγηση επί του παρόντος είναι τα εξής:
• Χρηματοδότηση των επενδύσεων, κεφαλαίων κίνησης και των θέσεων εργασίας που σχετίζονται με το κόστος κατάρτισης των ΜΜΕ και των μεσαίας κεφαλαιοποίησης επιχειρήσεων που προσφέρουν ευκαιρίες απασχόλησης για τους νέους.
• Ειδικά προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης επιχειρήσεων ως εξής: επενδύσεις (π.χ. εγκαταστάσεις, εργαστήρια κ.λπ.) και επιχειρησιακές δαπάνες που σχετίζονται με τα προγράμματα εκπαίδευσης (δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια), συμπεριλαμβανομένων των προγραμμάτων κινητικότητας για νέους εργαζόμενους.
• Προγράμματα απασχόλησης νέων που προωθούνται από τον δημόσιο τομέα:
o Επενδύσεις σε εκπαιδευτικά ιδρύματα (ειδικά στη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια επαγγελματική εκπαίδευση).
o Τρέχουσες δαπάνες για την επαγγελματική κατάρτιση.
o Συστήματα υποστήριξης της απασχόλησης των νέων (π.χ. επιδοτήσεις μισθών), εάν συνάδουν με προγράμματα για την απασχόληση των νέων (ΕΕ/εθνικά/περιφερειακά).
o Προγράμματα δανειοδότησης φοιτητών.
o Συστήματα κινητικότητας νεαρών υπαλλήλων.
Ποια είναι η γεωγραφική εμβέλεια του προγράμματος;
Το πρόγραμμα «Δεξιότητες και θέσεις εργασίας - Επένδυση για τη Νεολαία» είναι ανοικτό σε χρηματοδότηση κρατών μελών της ΕΕ (ΕΕ-28). Ωστόσο, η έμφαση θα δοθεί σε έργα και προγράμματα που βρίσκονται σε περιοχές με ιδιαίτερα υψηλή ανεργία, όπως εκείνες που είναι επιλέξιμες για στήριξη στο πλαίσιο «Εγγύηση για τους Νέους της ΕΕ» (δηλαδή ποσοστό ανεργίας των νέων πάνω από 25%).
Ποιος θα μπορούσε να υποβάλει αίτηση για δάνειο από το πρόγραμμα της ΕΤΕπ;
Επιλέξιμοι αντισυμβαλλόμενοι / δανειολήπτες των δανείων της ΕΤΕπ είναι :
• Ιδιωτικά και δημόσια νομικά πρόσωπα που προωθούν έργα, όπως περιγράφεται παραπάνω, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ, μεγάλων επιχειρήσεων, ιδρυμάτων ή δημόσιων διοικήσεων.
• Χρηματοοικονομικοί ενδιάμεσοι πρόθυμοι να επεκτείνουν την ικανότητά τους να δανείζουν τους επενδυτές των προγραμμάτων που περιγράφονται παραπάνω.
Ποια κριτήρια πρέπει να πληρούν οι επενδυτές;
Δεν υπάρχουν επίσημες προϋποθέσεις για να υποβολή αίτησης για χρηματοδότηση από το πρόγραμμα της ΕΤΕπ για την απασχόληση των νέων.
Ο κύριος στόχος των έργων ή πιστωτικών γραμμών που προτείνονται για χρηματοδότηση από την ΕΤΕπ στο πλαίσιο του προγράμματος πρέπει να είναι η στήριξη της απασχόλησης των νέων. Οι προτάσεις για χρηματοδότηση θα πρέπει να αξιολογούνται με βάση μια σειρά από κριτήρια ποιότητας, που περιλαμβάνουν τους δείκτες αποτελεσμάτων και την πορεία του επενδυτή / δανειολήπτη. Επιπλέον, οι επενδυτές / δανειολήπτες πρέπει να υποβάλουν αξιόπιστες επενδυτικές προτάσεις / εκθέσεις επιχειρησιακής σκοπιμότητας έργου που πληρούν το πρότυπα κριτήρια της ΕΤΕπ.
Σε ποιες χώρες η ΕΤΕπ πιστεύει ότι οι θετικές επιδράσεις της πρωτοβουλίας αυτής θα γίνουν περισσότερο αισθητές;
Προς το παρόν, εστιάζουμε την προσοχή στο πρόγραμμα και τις ευάλωτες χώρες. Η ανεργία των νέων, ιδίως στο νότιο τμήμα της ευρωπαϊκής περιφέρειας είναι το πιο επείγον έργο που έχουμε να αντιμετωπίσουμε. Όμως, η Τράπεζα εξετάζει επίσης τη δύσκολη κατάσταση στην αγορά εργασίας των νέων σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, ιδίως στη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Πολωνία. Ως εκ τούτου, οι δυνητικοί δικαιούχοι της στοχοθετημένης πρωτοβουλίας της ΕΤΕπ δεν θα πρέπει να περιορίζεται μόνο σε περιοχές με επίπεδο ανεργίας των νέων πάνω από 25%.
Ποια μεγέθη δανείων είναι διαθέσιμα;
Για τα τυπικά έργα, η ΕΤΕπ θα μπορούσε να χρηματοδοτεί έως το 50% του κόστους του έργου. Τα έργα με κόστος κάτω των 25 εκατ. ευρώ θα αντιμετωπίζονται αποκλειστικά μέσω του δικτύου των τραπεζών-εταίρων της ΕΤΕπ στην ΕΕ, που υποστηρίζουν τις ΜΜΕ / εταιρείες μεσαίας κεφαλαιοποίησης με πρόσβαση στη χρηματοδότηση σε περιοχές με υψηλή ανεργία νέων και με παροχή εξειδικευμένων πιστώσεων για τα έργα της απασχόλησης νέων. Για τις ΜΜΕ και μεσαίας κεφαλαιοποίησης εταιρείες, οι χρηματοδοτήσεις της ΕΤΕπ μπορεί να φθάσουν έως και το 100 % του κόστους του έργου.
Ποια μέσα θα χρησιμοποιήσει η ΕΤΕπ;
Η ΕΤΕπ θα χρησιμοποιήσει το πλήρες φάσμα των υφιστάμενων χρηματοοικονομικών προϊόντων της, συμπεριλαμβανομένων των δανείων μικροχρηματοδότησης, πιστωτικών εγγυήσεων καθώς και μεσοπρόθεσμων και τυπικών μακροπρόθεσμων δανείων. Οι επιχορηγήσεις, ωστόσο, δεν είναι διαθέσιμες. Εργαζόμαστε για την περαιτέρω προσαρμογή και τελειοποίηση των μέσων μας, προκειμένου να τα κατευθύνουμε σύμφωνα με το στόχο της πρωτοβουλίας και να προσφέρουν ελκυστικές συνθήκες χρηματοδότησης για τις επιχειρήσεις που προσλαμβάνουν νέους και μεγαλύτερους ανθρώπους ή / και να τους εντάξουν σε προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης.
Ποια είναι η σχέση μεταξύ του προγράμματος της ΕΤΕπ, της Πρωτοβουλίας Νέων της ΕΕ για την απασχόληση και των εθνικών προγραμμάτων για την απασχόληση των νέων;
Το πρόγραμμα της ΕΤΕπ «Δεξιότητες και θέσεις εργασίας - Επενδύσεις για την Νεολαία» είναι στενά συνδεδεμένο με τους στόχους και εφαρμόζεται παράλληλα με την Πρωτοβουλία Απασχόληση των Νέων της ΕΕ και τα σχετικά προγράμματα των κρατών μελών. Οι χρηματοδοτήσεις της ΕΤΕπ έρχονται στην κορυφή και είναι συμπληρωματικές προς τις πιστώσεις που διατίθενται στο πλαίσιο των προγραμμάτων αυτών, π.χ. το ποσό των 6 δισ. ευρώ που προορίζεται για την Πρωτοβουλία για την Απασχόληση των Νέων κατά το επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο. Η πρόθεση είναι να χρησιμοποιηθούν τα κεφάλαια της ΕΤΕπ για να επιταχυνθεί η εφαρμογή των μέτρων που προβλέπονται στο πλαίσιο της ΕΕ και πρωτοβουλιών των κρατών μελών, π.χ. μέσω της προ - χρηματοδότησης και συγχρηματοδότησης.
Η Ευρώπη δεν έχει την πολυτέλεια να χάσει μια ολόκληρη γενιά για οικονομικούς λόγους, διότι χρειαζόμαστε ένα υψηλό επίπεδο ειδίκευσης και έμπειρο εργατικό δυναμικό για το μέλλον και για ηθικούς και για κοινωνικούς λόγους διότι χωρίς την υποστήριξη αυτής της γενιάς, το ευρωπαϊκό σχέδιο βρίσκεται σε σοβαρό κίνδυνο. Η κοινή ευρωπαϊκή απάντηση πρέπει να είναι εκεί όπου η ανεργία των νέων είναι η υψηλότερη.
Μπορείτε να μας εξηγήσετε πώς δίνοντας δάνεια σε εταιρείες που προσλαμβάνουν νέους μπορεί να βελτιωθεί στην πράξη η κατάσταση της απασχόλησης των νέων;
Οι λόγοι για τους οποίους οι εταιρείες απολύουν προσωπικό και κλείνουν είναι αρκετά πολύπλοκοι. Οι εταιρείες μειώνουν τον αριθμό των εργαζομένων και κλείνουν λόγω της έλλειψης ζήτησης και λόγω των υφιστάμενων οικονομικών συνθηκών . Είναι σαφές ότι η αλλαγή της κατάστασης αυτής δεν είναι μια εύκολη πρόκληση με μια γρήγορη λύση. Όμως, οι εταιρείες κλείνουν εξαιτίας της έλλειψης πρόσβασης σε ρευστότητα. Και αυτό είναι κάτι που θέλουμε να κάνουμε - και όπου μπορούμε να κάνουμε - τη διαφορά σε σύντομο χρονικό διάστημα. Η ΕΤΕπ μπορεί να προσφέρει σε αυτές τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις χρηματοδότηση με πολύ ευνοϊκούς όρους. Και για να βελτιώσουμε την κατάσταση, επί του παρόντος εξετάζουμε τρόπους ώστε οι εταιρείες αυτές να εκπαιδεύσουν και να απασχολήσουν περισσότερους νέους.
Όμως, όπως είναι φυσικό, χρειαζόμαστε μια κοινή προσπάθεια από τα κράτη μέλη, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τον ιδιωτικό τομέα. Μόνο τότε μπορούμε να αντιμετωπίσουμε με επιτυχία τις σημερινές προκλήσεις.
Έχει η ΕΤΕπ κάποια εμπειρία στη χρηματοδότηση των μέτρων που συνδέονται με την απασχόληση των νέων;
Για την ΕΤΕπ, τα αναμενόμενα αποτελέσματα των έργων στην απασχόληση στα οικονομικά της Τράπεζας είναι ένα σημαντικό κριτήριο . Η Τράπεζα έχει διαθέσιμα δεδομένα σχετικά με τις γενικές επιπτώσεις των προγραμμάτων της, αλλά μέχρι στιγμής η ΕΤΕπ δεν έχει ξεχωρίσει τα αποτελέσματα της χρηματοδότησης ειδικά για τους νέους εργαζόμενους (εκτός από τα προγράμματα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Μικροχρηματοδοτήσεων Progress, EPMF). Προσαρμόζει αναλόγως τις απαιτήσεις και δυνατότητες της για υποβολή εκθέσεων.
Από την άλλη πλευρά, η ΕΤΕπ έχει δραστηριοποιηθεί στη χρηματοδότηση της απόκτησης και ανάπτυξης δεξιοτήτων μετά την απόφαση που ελήφθη κατά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Άμστερνταμ το 1993 Από τότε, η ΕΤΕπ έχει υποστηρίξει τους στόχους της εκπαιδευτικής πολιτικής τόσο σε επίπεδο κρατών μελών όσο και σε επίπεδο ΕΕ, κυρίως μέσω της χρηματοδότησης των υποδομών εκπαίδευσης και κατάρτισης .του δημόσιου τομέα. Οι κύριοι στόχοι ήταν: (ι) βελτίωση της πρόσβασης στην εκπαίδευση και την κατάρτιση για όλους τους πολίτες (ιι) βελτίωση της ποιότητας της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και (ιιι) προώθηση της δια βίου μάθησης. Η ΕΤΕπ έχει επίσης έναν οικονομικό εταίρο για την εφαρμογή των μέτρων που υποστηρίζονται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ), μέσω της συγχρηματοδότησης των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΚΤ σε διάφορες περιοχές και χώρες.
Η βελτίωση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση με ελκυστικούς όρους για τις ΜΜΕ και τις εταιρείες μεσαίας κεφαλαιοποίησης - οι κύριοι εργοδότες των νέων - αποτέλεσε βασική επιχειρησιακή προτεραιότητα για τον Όμιλο της ΕΤΕπ από το 2005. Η ΕΤΕπ έχει καταβάλει σημαντικές προσπάθειες για την ανάπτυξη της προσφοράς των προϊόντων της στον τομέα αυτό και υποστηρίζει περίπου 200.000 επιχειρήσεις ετησίως σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη μέλη και τις υποψήφιες χώρες.
Ποιες είναι οι επιπτώσεις των δανειοδοτικών δραστηριοτήτων της ΕΤΕπ για την απασχόληση;
Σε γενικές γραμμές, η επίδραση των δραστηριοτήτων μας σε νέες θέσεις εργασίας και διατήρηση των υφιστάμενων θέσεων εργασίας είναι σημαντική: η ΕΤΕπ υπολογίζει ότι το 2013 και μόνο οι δανειοδοτικές δραστηριότητές της σε υποδομές, αποδοτικότητα των πόρων και προγράμματα για την οικονομία της γνώσης θα δημιουργήσουν άμεσα απασχόληση για περίπου μισό εκατομμύριο ανθρώπους. Επιπλέον, οι ΜΜΕ και οι εταιρείες μεσαίας κεφαλαιοποίησης που επωφελούνται από την ΕΤΕπ και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων συμβάλλουν στη διατήρηση της απασχόλησης για περίπου 2 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο.
Τα έργα που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του προγράμματος «Δεξιότητες και θέσεις εργασίας - Επένδυση για τη Νεολαία» θα πρέπει να παρακολουθούνται στενά κατά τη διάρκεια της εφαρμογής, συμπεριλαμβανομένων των αποτελεσμάτων στην απασχόληση και στα επίπεδα προσόντων. Το πρόγραμμα θα επανεξεταστεί στο τέλος του 2013 και, αν χρειαστεί, θα προσαρμοστούν στις ανάγκες των τελικών δικαιούχων.
Δήλωση Προέδρου ΕΣΕΕ κ. Βασίλη Κορκίδη:
«...Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν για τις ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις τα δύο χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΤΕπ, το RSI (Risk Sharing Instrument) και της απασχόλησης των νέων "Skills and Jobs - Investing for Youth". Το RSI είναι μια νέα εφαρμογή υποστήριξης της ανταγωνιστικότητας των ΜμΕ, με δυνατότητα τραπεζικών εγγυήσεων και δανειοδότησης από 25.000 € και άνω, με αποπληρωμή από 2 έως 7 χρόνια. Το δεύτερο πρόγραμμα "Jobs for Youth" προσεγγίζει το επείγον πρόβλημα της ανεργίας των νέων, συνδυάζοντας εκπαίδευση και απασχόληση στον ιδιωτικό τομέα, διευκολύνοντας οικονομικά κυρίως τους μικρούς εργοδότες να απασχολούν νέους.
Η ΕΣΕΕ αναφορικά με τα δύο προγράμματα αρχικού ύψους 150 εκ. ευρώ, θα ενημερώσει με λεπτομέρειες και οδηγίες τους μικρομεσαίους εμπόρους, για τα πλεονεκτήματα, τα κριτήρια και θα επικοινωνήσει τον ακριβή τρόπο πρόσβασης στα συγκεκριμένα χρηματοδοτικά εργαλεία της ΕΤΕπ, που υπέγραψαν Alpha Bank και Παγκρήτια».
Βαθμολογήστε το άρθρο:
- Εισέλθετε στο σύστημα ή εγγραφείτε για να υποβάλετε σχόλια