Το σχέδιο της «συμμαχίας των προθύμων» για την Ουκρανία

Σε μια κρίσιμη καμπή του πολέμου στην Ουκρανία, Ευρωπαίοι ηγέτες, υπό τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ, ανακοίνωσαν την Κυριακή ότι θα διαμορφώσουν ένα ειρηνευτικό σχέδιο, το οποίο θα παρουσιαστεί στις Ηνωμένες Πολιτείες, με στόχο να εξασφαλίσουν τις αναγκαίες εγγυήσεις ασφαλείας για το Κίεβο.

Η σύνοδος στο Λονδίνο, που πραγματοποιήθηκε δύο ημέρες μετά το έντονο επεισόδιο μεταξύ του Βολοντίμιρ Ζελένσκι και του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, έστειλε σαφές μήνυμα στήριξης στον Ουκρανό πρόεδρο.

Παράλληλα, οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεσμεύτηκαν να ενισχύσουν τις αμυντικές τους δαπάνες, επιδιώκοντας να δείξουν στις ΗΠΑ ότι η ήπειρος μπορεί να προστατεύσει τον εαυτό της, διατηρώντας ωστόσο την ανάγκη για αμερικανική στήριξη.

Ο Στάρμερ ανακοίνωσε τη συγκρότηση μιας «συμμαχίας των προθύμων», αποτελούμενης από τη Βρετανία, τη Γαλλία, την Ουκρανία και άλλες χώρες, που θα καταρτίσουν ένα ειρηνευτικό σχέδιο προς διαπραγμάτευση.

«Βρισκόμαστε σε ένα σταυροδρόμι της Ιστορίας», δήλωσε ο Βρετανός πρωθυπουργός. «Αυτή δεν είναι η στιγμή για περισσότερες συζητήσεις, αλλά για δράση. Είναι ώρα να ηγηθούμε και να ενωθούμε γύρω από ένα νέο σχέδιο για μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη».

Οι ηγέτες ανησυχούν ότι η στροφή του Τραμπ, που φέρεται να εξετάζει ένα ειρηνευτικό σχέδιο το οποίο θα έχει διαμορφώσει η Ρωσία, μπορεί να αποκλείσει την Ουκρανία από τις συνομιλίες.

Για να διασφαλίσουν ότι το Κίεβο δεν θα τεθεί στο περιθώριο, η Ευρώπη πρέπει να παρουσιάσει ένα ενιαίο και ισχυρό σχέδιο.

Ο Στάρμερ ανέφερε ότι συμφωνήθηκαν τα εξής:

1. Να διατηρηθεί η στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία όσο ο πόλεμος είναι σε εξέλιξη και να αυξηθεί η οικονομική πίεση στη Ρωσία.
2. Οποιαδήποτε διαρκής ειρήνη πρέπει να διασφαλίζει την κυριαρχία και την ασφάλεια της Ουκρανίας – η Ουκρανία πρέπει να βρίσκεται στο τραπέζι για οποιεσδήποτε ειρηνευτικές συνομιλίες.
3. Σε περίπτωση ειρηνευτικής συμφωνίας, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα επιδιώξουν να αποτρέψουν οποιαδήποτε μελλοντική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
4. Θα σχηματιστεί μία «συμμαχία των προθύμων» να υπερασπιστεί την Ουκρανία και να εγγυηθεί την ειρήνη στη χώρα.

«Αεροσκάφη στην Ουκρανία»

Ο Βρετανός πρωθυπουργός επανέλαβε τη δέσμευση του Ηνωμένου Βασιλείου για συνεχή στρατιωτική και οικονομική υποστήριξη στην Ουκρανία, τονίζοντας ότι η νέα συμφωνία αποσκοπεί στην προστασία των κρίσιμων υποδομών της χώρας.

Τόνισε ότι δεν θα προχωρούσε σε αυτό το βήμα αν δεν πίστευε πως θα είχε θετικό αντίκτυπο στις σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αναφορικά με τις ειρηνευτικές συνομιλίες, επεσήμανε ότι οποιαδήποτε τελική συμφωνία θα πρέπει να περιλαμβάνει τη Ρωσία, αλλά δεν μπορεί να υπαγορευθεί από αυτήν.

«Αυτή δεν είναι η στιγμή για περισσότερες συζητήσεις, αλλά για δράση», δήλωσε, ενώ επανέλαβε ότι η Βρετανία είναι πρόθυμη να διαθέσει αεροσκάφη για για επιτήρηση και υποστήριξη σε πιθανή ειρηνευτική αποστολή.

Ο αδιαπέραστος «σκατζόχοιρος»

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, υπογράμμισε την ανάγκη «μακροχρόνιας αύξησης των αμυντικών δαπανών» και κάλεσε τα κράτη-μέλη να αποκτήσουν μεγαλύτερη δημοσιονομική ευελιξία ώστε να επενδύσουν στην άμυνα.

«Η Ευρώπη πρέπει να μετατρέψει την Ουκρανία σε έναν ατσάλινο σκαντζόχοιρο, αδιαπέραστο για οποιονδήποτε εισβολέα», τόνισε.

Ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ πρόσθεσε ότι οι ηγέτες συμφώνησαν πως η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει περισσότερη ευθύνη για την ασφάλειά της, αυξάνοντας τις αμυντικές δαπάνες εντός του ΝΑΤΟ, διατηρώντας ταυτόχρονα στενούς δεσμούς με τις Ηνωμένες Πολιτείες.

νακοινώθηκε νέα συμφωνία ύψους 1,6 δισ. λιρών στερλινών (2 δισ. δολαρίων) για την προμήθεια 5.000 αντιαεροπορικών πυραύλων στην Ουκρανία μέσω χρηματοδότησης εξαγωγών.

Η αναζήτηση αμερικανικής στήριξης

Η Ευρώπη στερείται του οπλοστασίου και των αποθεμάτων πυρομαχικών που διαθέτουν οι Ηνωμένες Πολιτείες και προσπαθεί να πείσει τον Τραμπ ότι μπορεί να διαχειριστεί την ασφάλειά της, αλλά ότι η Ρωσία θα δεχθεί έναν ειρηνευτικό διακανονισμό μόνο εάν αυτός έχει τη στήριξη της Ουάσινγκτον.

Οι συνομιλίες με τις ΗΠΑ επικεντρώνονται σε έναν πιθανό αμερικανικό ρόλο ως «εγγυητή ασφαλείας», που μπορεί να περιλαμβάνει εναέρια κάλυψη, επιτήρηση και μια αδιευκρίνιστη έως τώρα αποτρεπτική απειλή σε περίπτωση νέας ρωσικής επίθεσης.

Ωστόσο, ο Στάρμερ αναγνώρισε ότι είναι δύσκολο να εξασφαλιστεί ομοφωνία μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών στο ζήτημα της αμυντικής ενίσχυσης.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, ανέφερε ότι αρκετοί Ευρωπαίοι ηγέτες παρουσίασαν ιδιωτικά νέα σχέδια για αύξηση των αμυντικών τους δαπανών, χωρίς όμως να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.

Η στάση του Τραμπ από την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο έχει ανατρέψει την αμερικανική πολιτική στο ουκρανικό ζήτημα, αμφισβητώντας τη στρατιωτική και πολιτική στήριξη στην Ουκρανία και δίνοντας τέλος στην προηγούμενη απομόνωση της Μόσχας.

Η απρόσμενη τηλεφωνική επικοινωνία του Τραμπ με τον Πούτιν, καθώς και η αποστολή αμερικανικής αντιπροσωπείας στη Σαουδική Αραβία για συνομιλίες με τη Ρωσία, χωρίς τη συμμετοχή της Ουκρανίας ή της Ευρώπης, προκάλεσαν ανησυχία.

Επιπλέον, την Παρασκευή ο Τραμπ επέκρινε τον Ζελένσκι για έλλειψη ευγνωμοσύνης απέναντι στην αμερικανική βοήθεια.

Ο Στάρμερ χαρακτήρισε την αντιπαράθεση μεταξύ Τραμπ και Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο ως «άβολη», όμως τόνισε ότι επιδιώκει να διατηρήσει ανοικτούς τους διαύλους επικοινωνίας μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ.

Σε μια κίνηση επιπλέον στήριξης προς τον Ουκρανό ηγέτη, ο Ζελένσκι επισκέφθηκε την Κυριακή τον βασιλιά Κάρολο στην ιδιωτική του κατοικία στο Σάντριγχαμ, επιβεβαιώνοντας τη διαχρονική δέσμευση της Βρετανίας στο πλευρό της Ουκρανίας.