«Ατμομηχανή» της επανεκκίνησης η ενεργειακή εξοικονόμηση και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στα κτίρια

«Ατμομηχανή» της επανεκκίνησης η ενεργειακή εξοικονόμηση και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στα κτίρια
 

«Οι επενδύσεις στην ενεργειακή εξοικονόμηση και στις ΑΠΕ στο υπάρχον κτιριακό απόθεμα μπορούν να αποτελέσουν την «ατμομηχανή» της επανεκκίνησης για την οικοδομή και την οικονομία», τόνισε ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός, μιλώντας στην εκδήλωση με θέμα «Χρηματοδοτικά Εργαλεία και καλές πρακτικές για την υλοποίηση και παρακολούθηση Δράσεων Εξοικονόμησης Ενέργειας», που διοργανώνει το ΤΕΕ, με την υποστήριξη της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα.
 
Ο Πρόεδρος του ΤΕΕ επεσήμανε ότι «η ριζική ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων στην Ελλάδα αποτελεί στοίχημα του παρόντος και του μέλλοντος. Αν αναλογιστούμε τον όγκο των επενδύσεων που απαιτούνται τα επόμενα χρόνια σε εργασίες συντήρησης, αλλά και ενεργειακής εξοικονόμησης στο κτιριακό απόθεμα της χώρας, για να επιτύχουμε τους δεσμευτικούς σε ευρωπαϊκό επίπεδο στόχους, το ενδιαφέρον γίνεται πιο έντονο. Επομένως ο δρόμος για την έντονη και αποτελεσματική ενασχόληση των μηχανικών είναι ανοιχτός». Μόλις πριν ένα χρόνο, περίπου, η χώρα μας ενσωμάτωσε στο ελληνικό δίκαιο την κοινοτική οδηγία 2012/27/ΕΕ «Για την ενεργειακή απόδοση», ενώ πριν από λίγες ημέρες η χώρα μας κύρωσε τη συμφωνία των Παρισίων για την Κλιματική Αλλαγή. «Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) εγκαίρως προσχώρησε ως Εθνικός Συντονιστής στο Σύμφωνο των Δημάρχων, την κυριότερη ευρωπαϊκή πρωτοβουλία τοπικών και περιφερειακών αρχών, οι οποίες δεσμεύονται εθελοντικά να αυξήσουν την ενεργειακή απόδοση και τη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στις περιοχές τους.  Το ΤΕΕ υποστηρίζει και θα συνεχίσει να υποστηρίζει τους Δήμους που θέλουν να προωθήσουν τον ενεργειακό σχεδιασμό. Και έχουμε καλή συνεργασία όχι μόνο με συγκεκριμένους Δήμους αλλά και με όλους τους αυτοδιοικητικούς φορείς όπως η ΚΕΔΕ, με την οποία έχουμε υπογράψει σύμφωνο συνεργασίας, αλλά και με την ΕΝΠΕ, επεσήμανε ο Γιώργος Στασινός και συνέχισε:
«Τα ΣΔΑΕ, δηλαδή τα Σχέδια Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια, είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για την εξοικονόμηση ενέργειας στη χώρα. Επιπλέον, τα ΣΔΑΕ μπορούν να αποτελέσουν ένα νέο αντικείμενο δουλειάς για τους μηχανικούς. Παράλληλα αποτελούν ένα νέο και μεγάλο πεδίο συνεργασίας μεταξύ αυτοδιοίκησης, ιδιωτικού τομέα και ελεύθερων επαγγελματιών μηχανικών. Μόνο μέσα από συστηματική δουλειά, συνεργασία και αποτελεσματικό σχεδιασμό που θα εφαρμόζεται στην πράξη μπορεί η χώρα να πετύχει τους φιλόδοξους στόχους ενεργειακής απόδοσης και εξοικονόμησης ενέργειας τα επόμενα χρόνια».
«Το ΤΕΕ έχει βοηθήσει το αρμόδιο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας όσο γίνεται για να ολοκληρωθεί η αναθεώρηση του ΚΕΝΑΚ, αλλά και να ενσωματωθούν στο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο τα αποτελέσματα των υπολογισμών των βέλτιστων από πλευράς κόστους επιπέδων των ελάχιστων απαιτήσεων ενεργειακής απόδοσης για νέα και υφιστάμενα κτίρια και δομικά στοιχεία». Και συνεχίζοντας είπε:
«Το ΤΕΕ είναι έτοιμο να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις, με την αναθεώρηση των τεχνικών οδηγιών και του λογισμικού που απαιτείται. Περιμένουμε βούληση και αποτελεσματικότητα από την Πολιτεία. Εμείς έχουμε αποδείξει ότι σχεδιάζουμε και υλοποιούμε με επιτυχία δύσκολα έργα. Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος έχει κάνει μία στρατηγική επιλογή. Υπηρετεί με συνέπεια τη μετάβαση όλης της ελληνικής επιχειρηματικής και κοινωνικής ζωής σε μία νέα εποχή, βασισμένη στις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών. Ειδικά για την αγορά ακινήτων, στο χώρο της πολεοδομίας, αυτό σήμερα σημαίνει τη δημιουργία και τη μετάβαση συνολικά της αγοράς σε ένα Ολοκληρωμένο Σύστημα Παρακολούθησης Πολεοδομικών Μεταβολών και Κτηριακού Αποθέματος. Πως περιγράφεται αυτό τι σύστημα; Αποτελείται από τέσσερις βασικές ενότητες:

• Σύστημα καταγραφής και διαχείρισης αυθαίρετων κατασκευών
• Σύστημα ηλεκτρονικής έκδοσης οικοδομικών αδειών
• Σύστημα ηλεκτρονικής ταυτότητας κτηρίων
• Σύστημα επιλογής ελεγκτών δόμησης.

Το ΤΕΕ έχει δημιουργήσει τις βάσεις δεδομένων, τα πληροφοριακά συστήματα, τις αναγκαίες διεπαφές και τα ηλεκτρονικά εργαλεία για την πλήρη μετάβαση σε μία νέα εποχή, όπου όλες οι πληροφορίες ενός ακινήτου είναι διαθέσιμες ψηφιακά και όλες οι απαραίτητες άδειες και εγκρίσεις από την Πολιτεία μπορούν να γίνουν ηλεκτρονικά. Αυτό με απλά λόγια σημαίνει εξοικονόμηση πόρων στον ιδιωτικό τομέα, βελτιστοποίηση της λειτουργίας του δημόσιου τομέα και αποτελεί το πλέον αποτελεσματικό χτύπημα στη διαφθορά. Αυτό που απομένει είναι η απόφαση της πολιτείας να ενεργοποιήσει αυτά τα συστήματα, προς όφελος της οικονομίας και της κοινωνίας.»
Σύμφωνα με τον Γιώργο Στασινό, τα συνδεδεμένα ηλεκτρονικά συστήματα, όπως ο ηλεκτρονικός τρόπος έκδοσης οικοδομικών αδειών, η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου, το ηλεκτρονικό μητρώο των μηχανικών αλλά και το υφιστάμενο ψηφιακό υπόβαθρο της ΕΚΧΑ πάνω στο οποίο καταγράφονται ήδη κάποιες πληροφορίες για θέματα πολεοδομίας, χωροταξίας, δασών και υδάτων, μπορούν να δημιουργήσουν, αν υπάρξει η βούληση, ένα πραγματικό «ηλεκτρονικό δίκτυ προστασίας» για τον ορθολογικό πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό, την καταπολέμηση της αυθαίρετης δόμησης και την προστασία του περιβάλλοντος. Μέσα από αυτό το «δίχτυ» θα μπορεί να γίνει εφικτή σύντομα και η παρακολούθηση των στόχων εξοικονόμησης ενέργειας στον κτιριακό απόθεμα της χώρας, είτε αφορά δημόσια είτε αφορά ιδιωτικά κτίρια. Παράλληλα στο ίδιο ψηφιακό υπόβαθρο θα μπορούν να καταχωρούνται όλες οι θεσμικές γραμμές (δάση, αιγιαλός, αρχαιολογικοί χώροι, περιοχές προστασίας κ.α) και μελλοντικά τα Τοπικά Χωρικά Σχέδια κάθε δήμου της χώρας. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα σε λίγα χρόνια, μόλις ολοκληρωθούν τα συστήματα και καταχωρούνται όλες οι πράξεις, οι υπηρεσίες του δημοσίου, αλλά και οι πολίτες και οι επιχειρήσεις για τα θέματα που τους αφορούν, με λίγα κλικ να έχουν πλήρη εικόνα της δόμησης και της πολεοδομικής πληροφορίας σε όλη τη χώρα. «Εμείς στο ΤΕΕ δεν περιμένουμε την Πολιτεία. Ανοίγουμε δρόμους, προετοιμάζουμε τις υποδομές, προσφέρουμε και στο κράτος και στην αγορά τα εργαλεία ανάπτυξης της επόμενης μέρας. Για να μπορέσουμε να βελτιώσουμε στην πράξη τη ζωή μας. Και να δημιουργήσουμε δουλειές όχι μόνο για τους μηχανικούς αλλά για ολόκληρη την αγορά. Γιατί αυτά είναι το βασικό υπόβαθρο για ένα φιλικό επιχειρηματικό περιβάλλον που προσελκύει επενδύσεις» σημείωσε ο Πρόεδρος του ΤΕΕ.
 
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γιώργος Πατούλης επεσήμανε ότι παρά τα 7 χρόνια ύφεσης, κανείς δεν μιλάει για ανάπτυξη. Η διαχείριση της ενεργειακής κατανάλωσης ανάγεται σε ένα πολύ μεγάλο ζήτημα, τόσο για οικονομικούς λόγους, όσο και για τη δραματική μείωση των τακτικών πόρων των Δήμων. «Οι δήμοι έχουν το ρόλο του καταναλωτή, του διαμορφωτή της κοινής γνώμης, αλλά και εφαρμογής του προγράμματος της τοπικής ανάπτυξης», υπογράμμισε. Είναι ανάγκη να ενώσουμε τις δυνάμεις, καθώς υπάρχει η αντίφαση η χώρα να επιζητά γρήγορη ανάπτυξη και απορρόφηση των πόρων, αλλά συγχρόνως να μην επενδύει σε ανθρώπινο δυναμικό… Έτσι, πολλές ιδέες και δράσεις μένουν στη «ναφθαλίνη».
 
Για το νέο επενδυτικό σχέδιο για την Ευρώπη (πακέτο Γιούνκερ), μίλησε ο  Αργύρης Περουλάκης αναπληρωτής επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, εκφράζοντας τη θέση και του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι πέρα από τη δημοσιονομική ισορροπία και τις μεταρρυθμίσεις, απαιτείται η προώθηση της ανάπτυξης και των επενδύσεων, με στόχο την κινητοποίηση ιδιωτικών πόρων, με ταυτόχρονη παροχή κατάλληλων εργαλείων και τη βελτίωση του επενδυτικού περιβάλλοντος. Αναφέρθηκε στην προώθηση της ένωσης κεφαλαιαγορών και την ενεργειακή ένωση, τονίζοντας την απόφαση της Επιτροπής για παροχή εγγυήσεων με στόχο τη μόχλευση αρχικά 315 δισεκατομμυρίων, με την αρωγή του ηλεκτρονικού επενδυτικού κόμβου επενδυτικών συμβουλών. Υπενθύμισε δε, ότι έχει ήδη ληφθεί η απόφαση επέκταση του “πακέτου Γιούνκερ”, καθώς ήδη από τον πρώτο χρόνο έχει απορρόφηση πάνω από 40%. «Η Ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να δει σοβαρά τα εργαλεία που διατίθενται και ειδικά τα έργα εξοικονόμησης που αφορούν το πακέτο Γιούνκερ», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Περουλάκης, με ταυτόχρονη αλλαγή νοοτροπίας για τη σύνταξη προτάσεων για έργα ΣΔΙΤ.
 
Στο πλαίσιο υλοποίησης έργων αστικής ανάπτυξης μέσω ΣΔΙΤ αναφέρθηκε ο Νικόλαος Μαντζούφας ειδικός γραμματέας  ΣΔΙΤ, του Υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού. Όπως είπε, χαρακτηριστικό των ΣΔΙΤ είναι η μόχλευση ιδιωτικών κεφαλαίων κατά την περίοδο κατασκευών, ενώ το δημόσιο αποπληρώνει σε βάθος χρόνου. Όπως έκανε γνωστό στα 280 δις η αγορά των ΣΔΙΤ παγκοσμίως, ενώ κάθε χρόνο στην ΕΕ εκτελούνται έργα ΣΔΙΤ ύψους 14δις ετησίως, με έμφαση στην ενέργεια και το περιβάλλον. Στην Ελλάδα ήδη «τρέχουν» δέκα συμβάσεις αξίας πάνω από 500 εκ. ευρώ.
 
Μιλώντας στην εκδήλωση ο ∆ημήτρης Αθανασίου, από το Γραφείο Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, υπογράμμισε ότι ως χώρα δεν έχουμε την  κατάλληλη συνείδηση ενεργειακής εξοικονόμησης. Και επεσήμανε πως τα τελευταία χρόνια έχουμε μείωση της κατανάλωσης σίγουρα λόγω της οικονομικής κρίσης, αλλά –ευελπιστούμε- και εξαιτίας των μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας. Όπως είπε, το 2019 τα δημόσια κτίρια που θα έχουν κατασκευαστεί θα πρέπει να είναι μηδενικής κατανάλωσης, που σημαίνει ότι θα έχει αυτό προβλεφθεί από τις μελέτες οι οποίες προηγούνται της κατασκευής. Για τα ιδιωτικά κτίρια, η μηδενική κατανάλωση τους έχει προβλεφθεί για το 2021. Για το νέο πρόγραμμα του Εξοικονομώ Κατ Οίκον ανέφερε ότι θα είναι της τάξης των 400 εκατ. ευρώ, με μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης ως 70% και για έργα ως 25.000 ευρώ.
 
Ο Πρόεδρος του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων Κωνσταντίνος Βαρλαμίτης υπογράμμισε ότι το ταμείο έχει ήδη επιχορηγήσει με 100 εκατ. ευρώ τους δήμους, εκ των οποίων το 40% αφορούσε τομείς της ενέργειας. Επίσης, ότι πρόκειται να ανακοινώσει δύο προγράμματα για την επιτάχυνση διαδικασιών ωρίμανσης των έργων στους δήμους, ύψους 14 εκατομμυρίων ευρώ για τη διετία 2016-2017, με σκοπό την επιχορήγηση μελετών μικρών δήμων, με στόχο τη μόχλευση έργων άνω των 100 εκατομμυρίων ευρώ, προσθέτοντας ότι υλοποιείται παράλληλα πρόγραμμα ενίσχυσης της ρευστότητας των δήμων ύψους 50 εκατομμυρίων ευρώ.
 
Ο Κωνσταντίνος Λάσκος, Τεχνικός Σύμβουλος του Γραφείου του Συμφώνου των ∆ημάρχων του ΤΕΕ, αναφέρθηκε στο πώς μπορούμε να δούμε τις δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας ως επένδυση, στα έργα που παράγουν έσοδα, όπως τα φωτοβολταϊκά και η τηλεθέρμανση, καθώς και σε έργα που μειώνουν τα έξοδα.
 
Ο Νίκος Χιωτάκης πρόεδρος ΔΣ και διευθύνων σύμβουλος της «Πληροφόρηση-Επιμόρφωση-Τοπική Ανάπτυξη» Α.Ε. (ΠΕΤΑ), αναφέρθηκε στα χρηματοδοτικά εργαλεία για την υλοποίηση δράσεων εξοικονόμησης ενέργειας στους δήμους, επισημαίνοντας ότι για την επίτευξη των στόχου του συμφώνου των δημάρχων, οι δήμοι θα πρέπει να κατανέμουν τους πόρους στον ετήσιο προϋπολογισμό τους και να λάβουν σταθερές δεσμεύσεις για τα επόμενα χρόνια, ενώ οφείλουν να παρακολουθούν τα σχέδια λαμβάνοντας υπ΄ όψιν τους τα παράλληλα οφέλη που έχουν να κάνουν με την υγεία, την ποιότητα ζωής, την απασχόληση, την ελκυστικότητα της πόλης τους σε σχέση με τον τουρισμό.
 
Κατά τη διάρκεια των παρουσιάσεων και των ομιλιών αναπτύχθηκε διάλογος με τους παριστάμενους, η πλειοψηφία των οποίων είναι τεχνικά στελέχη της τοπικής αυτοδιοίκησης και φορέων. Την εκδήλωση συντονίζει εκ μέρους του ΤΕΕ ο Α Αντιπρόεδρος Νίκος Μήλης. Η διημερίδα συνεχίζεται αύριο με πολύ ενδιαφέρουσες εισηγήσεις που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, παρουσιάσεις από τις αρμόδιες υπηρεσίες, παραδείγματα και μελέτες περιπτώσεων.
 
Το ΤΕΕ διοργανώνει το Διήμερο Ενέργειας με σκοπό

• να αναδείξει  την αναγκαιότητα για ανάληψη δράσεων εξοικονόμησης ενέργειας από την Τοπική Αυτοδιοίκηση,
• να προωθήσει και να συμβάλλει στον ενεργειακό σχεδιασμό των Δήμων με την παρουσίαση χρηματοδοτικών εργαλείων για την σύνταξη και εφαρμογή ΣΔΑΕ και
• να ενημερώσει τα Μέλη του για τις δυνατότητες συμμετοχής τους στον ενεργειακό σχεδιασμό των Δήμων.

 
Η εκδήλωση απευθύνεται

• σε όλους τους Δήμους της Χώρας για να ενημερωθούν για την ανάγκη ανάληψης πρωτοβουλιών εξοικονόμησης ενέργειας,
• στους Δήμους που συντάσσουν και υλοποιούν τον ενεργειακό σχεδιασμό τους, ώστε να μπορέσουν να επωφεληθούν από την εμπειρία και τις καλές πρακτικές που υπάρχουν κατά την χρηματοδότηση και παρακολούθηση δράσεων και έργων εξοικονόμησης ενέργειας,
• στους Διπλωματούχους Μηχανικούς που ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στον ενεργειακό σχεδιασμό των Δήμων.

Η συμμετοχή στην εκδήλωση είναι δωρεάν. Το αναλυτικό πρόγραμμα της εκδήλωσης, περισσότερες πληροφορίες αλλά και οδηγίες προεγγραφής μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα του ΤΕΕ.
 
Την Τετάρτη 26 Οκτωβρίου θα γίνουν τοποθετήσεις και θα παρουσιαστούν εμπειρίες και καλές πρακτικές  όπως: Η σημασία των τοπικών ενεργειακών δεδομένων, το Παρατηρητήριο Ενέργειας του ΤΕΕ και η συνεργασία με παρόχους ενεργειακών δεδομένων (Ανδριάνα Σταυρακάκη, Προϊσταμένη Διεύθυνσης Ανάπτυξης Περιβαλλοντικών & Ενεργειακών Έργων, ΕΠΤΑ ΑΕ),Χρηματοδοτικές ευκαιρίες της νέας Προγραμματικής Περιόδου 2014 – 2020 για την υλοποίηση δράσεων για την Αειφόρο Ενέργεια (Ιωάννα Νίκου, Προϊσταμένη της Μονάδας Α’ της Επιτελικής Δομής ΕΣΠΑ, Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας), Ενεργειακή αναβάθμιση δημοτικών κτιρίων. Παρουσίαση στατιστικών στοιχείων των ΠΕΑ από το Ηλεκτρονικό Αρχείο Επιθεώρησης Κτιρίων. (Μαργαρίτα Πετρολιάγκη, Προϊσταμένη Τμήματος Επιθεώρησης Ενέργειας  Νοτίου Ελλάδας), Εργαλεία και καλές πρακτικές για την υλοποίηση και παρακολούθηση  Σχεδίων Δράσης Αειφόρου Ενέργειας – ΣΔΑΕ (Εύη Τζανακάκη, Αν. Προϊσταμένη Τμήματος Κτιρίων και Υπεύθυνη για το Σύμφωνο των Δημάρχων, ΚΑΠΕ), Έργα ενεργειακής αναβάθμισης οδοφωτισμού (Φραγκίσκος Τοπαλής, Καθηγητής ΕΜΠ), Η εμπειρία του Δήμου Νέας Σμύρνης στην υλοποίηση και παρακολούθηση δράσεων ΣΔΑΕ σε κτίρια και οδοφωτισμό (Γιώργος Δημόπουλος, Ειδικός Σύμβουλος Δημάρχου Νέας Σμύρνης), Η εμπειρία του Δήμου Ηλιούπολης στο πλαίσιο παρακολούθησης του ΣΔΑΕ  βάσει πραγματικών ενεργειακών δεδομένων σε κτίρια και οδοφωτισμό (Χαρούλα Χριστοφιλάκη, Προϊσταμένη του Τμήματος Προγραμματισμού & Ανάπτυξης, Δήμος Ηλιούπολης), Δράσεις του Δήμου Λουτρακίου-Περαχώρας Αγίων Θεοδώρων για αξιόπιστα ενεργειακά δεδομένα που αφορούν σε δημοτικά κτίρια και οδοφωτισμό  (Διονύσης Καντήρος, Ειδικός Σύμβουλος Δημάρχου Λουτρακίου - Περαχώρας - Αγίων Θεοδώρων).
 
Το Διήμερο διοργανώνεται από το ΤΕΕ στο πλαίσιο συνεργασίας του για την υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Έργου Data4Action, που υποστηρίζει το Παρατηρητήριο Ενέργειας του ΤΕΕ και συγχρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα «Ευφυής ενέργεια για την Ευρώπη».