ΟΜΙΛΙΑ ΔΙΕΥΘΥΝΟΝΤΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ EUROBANK κ. ΦΩΚΙΩΝΑ ΚΑΡΑΒΙΑ

ΕΤΗΣΙΑ ΤΑΚΤΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΝΕΥΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ EUROBANK

15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016 

Αγαπητοί προσκεκλημένοι

Αγαπητοί μέτοχοι,

Αγαπητοί συνάδελφοι,

Κυρίες και κύριοι,

Σας ευχαριστώ για την παρουσία σας στη σημερινή Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση της Eurobank. Η φράση αυτή φέτος δεν έχει μόνον τυπικό χαρακτήρα. Η διοίκηση και οι εργαζόμενοι της Eurobank ευχαριστούμε ειλικρινά εσάς τους μετόχους μας, για τη στήριξή σας, για τη σταθερή εμπιστοσύνη που δείχνετε σε εμάς και τις προοπτικές της Τράπεζας. Ιδιαίτερα, δε, για τη διατήρηση αυτής της εμπιστοσύνης σε συνθήκες εντελώς ακραίες και απρόβλεπτες το προηγούμενο έτος. 

Το 2015 στην Ελλάδα, η πολυετής οικονομική κρίση οξύνθηκε με πρωτόγνωρες εξελίξεις, με μαζική εκροή καταθέσεων, επιβολή των capital controls και ορατή την απειλή άτακτης χρεοκοπίας και εξόδου της χώρας από την Ευρωζώνη. 

Η συμφωνία του περασμένου Αυγούστου απέτρεψε το χείριστο σενάριο για τη χώρα. Αμέσως μετά, η ΕΚΤ διενήργησε ενδελεχή κεφαλαιακό έλεγχο των τεσσάρων συστημικών τραπεζών, με βάση το αποτέλεσμα του οποίου προσδιορίστηκαν οι κεφαλαιακές ανάγκες κάθε τράπεζας. Το αποτέλεσμα οδήγησε αφενός στην ανάγκη μιας νέας, σημαντικής ανακεφαλαιοποίησης της Eurobank, μόλις 15 μήνες μετά την προηγούμενη. Ταυτόχρονα, όμως, ανέτρεψε ριζικά την εικόνα της Τράπεζας σε σχέση με τον ανταγωνισμό. Από την 4η θέση στον αντίστοιχο έλεγχο του Νοεμβρίου 2014, η Eurobank αναδείχθηκε ως η ανθεκτικότερη ελληνική τράπεζα, με τις μικρότερες κεφαλαιακές ανάγκες στο δυσμενές σενάριο του Stress Test, με βάση το οποίο έγινε η ανακεφαλαιοποίηση. Χάρη σε αυτή την επίδοση, τις προσπάθειες του προσωπικού μας, και τη βελτίωση της  εικόνας μας στην πελατεία, τις αγορές και τους επενδυτές, κατορθώσαμε να καλύψουμε το σύνολο της αύξησης κεφαλαίου €2,039 δισ. αποκλειστικά από ιδιωτικά κεφάλαια. Επαναλαμβάνω ότι αισθανόμαστε βαθιά την υποχρέωση να ανταποκριθούμε στις προσδοκίες όσων μας στήριξαν, όλων των μετόχων μας με ιδιαίτερη μνεία στους βασικούς μας μετόχους.

Στο πλαίσιο αυτό, επικαιροποιήθηκε με την έγκριση της DG Competition της ΕΕ και του SSM ένα μεσοπρόθεσμο επιχειρησιακό σχέδιο, στην υλοποίηση του οποίου δεσμευθήκαμε. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι, λόγω της κάλυψης του συνόλου της ΑΜΚ από ιδιωτικά κεφάλαια, η Eurobank δύναται να διατηρήσει τις διεθνείς δραστηριότητες και θυγατρικές της, με την προϋπόθεση μιας λελογισμένης μείωσης ενεργητικού. 

Σε εφαρμογή του παραπάνω επιχειρησιακού σχεδίου, προχωρήσαμε με επιτυχία στην πώληση του 80% των μετοχών της θυγατρικής μας ασφαλιστικής Eurolife, αναδιαρθρώνουμε το δίκτυο καταστημάτων μας, σχεδιάσαμε ένα πρόγραμμα εθελοντικών αποχωρήσεων προσωπικού το οποίο λογιστικοποιήθηκε το δ΄ τρίμηνο του 2015 και θα υλοποιηθεί εντός του τρέχοντος έτους, και εξετάζουμε τις στρατηγικές επιλογές μας  στις χώρες που έχουμε παρουσία.

Ειδικότερα, για την πώληση της Eurolife, αρχικά είχε επιλεχθεί η αποεπένδυση μέσω ΧΑ. Κατόπιν, λόγω της συνεχιζόμενης επιδείνωσης των μακροοικονομικών συνθηκών, αποφασίσαμε τη διεξαγωγή διεθνούς πλειοδοτικού διαγωνισμού, μέσω της διαδικασίας ιδιωτικοποιήσεων, δηλαδή την υποβολή προσφορών επί κοινών και προσυμφωνημένων σχεδίων συμβάσεων και ανάδειξη πλειοδότη με βάση την υψηλότερη τιμή. Στο πλαίσιο αυτό: 

•    ένα ευρύ δίκτυο 63 πιθανών επενδυτών ενημερώθηκε για τη Συναλλαγή 

•    14 επενδυτές υπέγραψαν συμφωνίες εμπιστευτικότητας 

•    πέντε μη δεσμευτικές προσφορές υποβλήθηκαν μέχρι τον Απρίλιο 2015

Το καλοκαίρι του 2015, η διαδικασία διακόπηκε προσωρινά λόγω των μακροοικονομικών εξελίξεων. Η διαδικασία επανεκκινήθηκε τον Οκτώβριο. Τρεις από τους πέντε ανωτέρω επενδυτές προχώρησαν σε οικονομικό και νομικό έλεγχο της Eurolife. 

Τελικά, μόνο η Fairfax Financial Holdings υπέβαλε δεσμευτική προσφορά ύψους €316εκ. για το 80% της Eurolife, που αντιστοιχεί σε 1,00x P/BV (1.06x P/TBV), με βάση τα οικονομικά στοιχεία της Eurolife 30.9.2015. Οι δύο χρηματοοικονομικοί σύμβουλοί μας, Bank of America Merill Lynch και Mediobanca, έκριναν το προσφερόμενο τίμημα ως εύλογο και δίκαιο. Με την ολοκλήρωση της Συναλλαγής, που αναμένεται εντός των επομένων εβδομάδων, η Τράπεζα αυξάνει το δείκτη CET1 κατά περίπου 26 μονάδες βάσης.

Το 2015, παρά την απώλεια 9 δις ευρώ καταθέσεων και την αντικατάστασή τους από ακριβότερη χρηματοδότηση μέσω του ELA, η Τράπεζα πραγματοποίησε βασικά έσοδα προ-προβλέψεων (core PPI) 690 εκ. ευρώ, περίπου όσα και το 2014. Στο αποτέλεσμα αυτό συνέβαλε η συνέχιση της αποκλιμάκωσης του κόστους των προθεσμιακών καταθέσεων στην Ελλάδα, από 223 μονάδες βάσης το 2014 σε 154 μονάδες βάσης το 2015 και η περαιτέρω μείωση του λειτουργικού κόστους κατά 5,8% σε συγκρίσιμη βάση. 

Το τελικό αποτέλεσμα ζημιών 1.18 δις ευρώ, μετά φόρων, διαμορφώθηκε ύστερα από προβλέψεις ποσού 2.7 δις ευρώ, καθώς λογιστικοποιήθηκε το σύνολο σχεδόν των αποτελεσμάτων του Asset Quality Review της ΕΚΤ, με αποτέλεσμα η κάλυψη των μη εξυπηρετούμενων εκθέσεων (NPEs) να ανέλθει στο 52.1%, το δεύτερο υψηλότερο στον κλάδο. Το μεγάλο ύψος των προβλέψεων καθώς και ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας 17% στο τέλος του 2015 μας επιτρέπει να διαχειριστούμε τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια πιο αποτελεσματικά το 2016 και τα χρόνια που ακολουθούν.

Οι διεθνείς δραστηριότητες συνέβαλαν σημαντικά στα αποτελέσματα του 2015, καθώς επέστρεψαν στην κερδοφορία για πρώτη φορά από το 2010 και έχουν θετικές προοπτικές. Στη Βουλγαρία, σε συνεργασία με τις τοπικές και ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές, προχωρήσαμε στην απόκτηση έναντι συμβολικού τιμήματος ενός ευρώ του δικτύου της Alpha Bank, απορρόφηση που κατέστησε τη βουλγαρική θυγατρική μας Postbank την τέταρτη σε μέγεθος τράπεζα στη χώρα. Η λειτουργική συγχώνευση ολοκληρώθηκε επιτυχώς την περασμένη εβδομάδα.

Ερχόμενος στις εξελίξεις του τρέχοντος έτους, η πρόσφατη συμφωνία στο Eurogroup και η ολοκλήρωση της αξιολόγησης - παρά τις ενστάσεις που έχουν διατυπωθεί για το μίγμα της οικονομικής πολιτικής - αίρει μια σοβαρή αβεβαιότητα και δικαιολογεί θετικές προσδοκίες για τη σταθερότητα στη χώρα. Η επαναφορά του waiver για τα ελληνικά ομόλογα, η βελτίωση των αποτιμήσεων των ενεχύρων στο ευρωσύστημα, η αναμενόμενη αποκλιμάκωση των αποδόσεων των ελληνικών ομολόγων, η πιθανή αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης και η συμμετοχή των κρατικών ομολόγων στο πρόγραμμα πιστωτικής επέκτασης της ΕΚΤ αποτελούν εξελίξεις που σωρευτικά θα ενισχύσουν την εμπιστοσύνη της διεθνούς επενδυτικής κοινότητας στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Ωστόσο, παρατηρούμε ότι η αντίδραση της αγοράς μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης δεν είναι αυτή που αναμενόταν. Οι αποδόσεις των ΟΕΔ παραμένουν πάνω από 7% ενώ η συμπεριφορά του χρηματιστηρίου δημιουργεί προβληματισμό, αν και έχει δυσμενώς επηρεαστεί και από διεθνείς παράγοντες. Αναδεικνύεται ένα έλλειμα εμπιστοσύνης, τόσο ως προς την προοπτική της πλήρους εφαρμογής του προγράμματος, κάτι που αφορά εμάς, αλλά και ως προς την ορθότητα του σχεδιασμού του, που κυρίως αφορά τους εταίρους μας. Τουλάχιστον, σε ότι αφορά τη χώρα μας, η πιστή εφαρμογή των συμφωνηθέντων, η προώθηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, η επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων, η σταδιακή άρση των capital controls, αλλά και η ολοκληρωμένη ενημέρωση της διεθνούς επενδυτικής κοινότητας από τους αρμόδιους Υπουργούς για αυτά που πρόσφατα συμφωνήθηκαν και για αυτά που η κυβέρνηση δεσμεύεται να υλοποιήσει αποτελούν προϋποθέσεις για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Εφαρμογή των παραπάνω κάνει περισσότερο εφικτή πιθανή αναπροσαρμογή πτυχών του προγράμματος σε ρεαλιστικότερη βάση, στο μέλλον.

Το οικονομικό, επιχειρηματικό και θεσμικό περιβάλλον παραμένει ιδιαίτερα απαιτητικό για τον τραπεζικό κλάδο, όχι μόνον στην Ελλάδα. Ο τραπεζικός κλάδος στην Ευρώπη αντιμετωπίζει μεγάλες προκλήσεις, τις οποίες περιέγραψε στην ομιλία του ο κ. Καραμούζης. Επιγραμματικά: το νέο, βαρύτερο κανονιστικό πλαίσιο, ο αποπληθωρισμός και τα αρνητικά επιτόκια, η επίδραση των τεχνολογικών εξελίξεων στον κλάδο και η κληρονομιά της κρίσης που επιβαρύνει τους ισολογισμούς αποτελούν κύριες προκλήσεις. Ειδικότερα, στη νότια Ευρώπη, το μείζον πρόβλημα αφορά στο ύψος και στη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Ο καθένας από αυτούς τους παράγοντες και πολλαπλασιαστικά ο συνδυασμός τους περιορίζει δραστικά τη δυνατότητα του τραπεζικού συστήματος να χρηματοδοτεί την πραγματική οικονομία και, ως εκ τούτου, επιδεινώνει το φαύλο υφεσιακό κύκλο.

Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι αντιμέτωπο με όλες τις παραπάνω προκλήσεις συν το θέμα της ρευστότητας, ως αποτέλεσμα της πολυετούς δημοσιονομικής κρίσης. Η αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων, προσαρμοσμένων στα δεδομένα της Ελλάδας και της νοτιοανατολικής Ευρώπης όπου έχουμε παρουσία, είναι οργανικά ενταγμένη στο στρατηγικό σχεδιασμό της Eurobank. 

Ο στόχος μας για το 2016 είναι η επιστροφή στην κερδοφορία. Ήδη η επίτευξη κερδών για το α΄ τρίμηνο θέτει τη βάση για την υλοποίηση του στόχου για το σύνολο του έτους.  Η επιστροφή στην κερδοφορία έχει στρατηγική σημασία για την τράπεζα, για μια σειρά από λόγους: 

Πρώτον, θα αναδείξει τη δυνατότητά της να παράγει θετικό οικονομικό αποτέλεσμα όταν οι εξωτερικές συνθήκες δεν είναι απαγορευτικές.

Δεύτερον, θα ενδυναμώσει την εικόνα και την αξιοπιστία της τράπεζας έναντι των ευρωπαϊκών και εθνικών ρυθμιστικών αρχών, των αγορών και της πελατείας, επιβεβαιώνοντας την επάρκεια και τη δυναμική των ιδίων κεφαλαίων, καθώς και την αξιοπιστία του επιχειρησιακού σχεδιασμού που έχουμε παρουσιάσει. 

Τρίτον, θα ενισχύσει την εμπιστοσύνη και την αυτοπεποίθηση του προσωπικού στις προοπτικές της Τράπεζάς μας.

Τέταρτον, θα βελτιώσει τις δυνατότητες πρόσβασης στις διεθνείς κεφαλαιαγορές για άντληση κεφαλαίων και την επιστροφή καταθέσεων.   

Και, πέμπτον, θα διαμορφώσει μια ισχυρή ιδιωτική μετοχική βάση με ισχυρούς μετόχους, δικαιώνοντας την εμπιστοσύνη τους.

Στη βασική μας εκτίμηση για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, αναμένουμε ότι το 2016 τα έσοδα προ προβλέψεων θα αυξηθούν περισσότερο από 15% και ότι οι προβλέψεις θα περιοριστούν σε λιγότερο από 2% ως ποσοστό των δανείων μας. Επίσης, αναμένουμε ο ρυθμός δημιουργίας νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων να κυμανθεί κοντά στο μηδέν για το σύνολο του έτους, και να υπάρξει μείωση του απόλυτου  ύψους των δανείων αυτών.

Για να εξασφαλίσουμε σταθερή επιστροφή στην κερδοφορία θέτουμε τρεις βασικές προτεραιότητες:

Πρώτον, την αποτελεσματική διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, με μεγιστοποίηση της μετατροπής τους σε εξυπηρετούμενα. Στην κατεύθυνση αυτή θα αξιοποιήσουμε τις σημαντικές προβλέψεις ύψους περίπου €11,5 δισ. που έχουμε συσσωρεύσει τα τελευταία χρόνια, αλλά και το βελτιωμένο νομικό και θεσμικό πλαίσιο, με ίση μεταχείριση των συνεργάσιμων πελατών και με διαφανείς, ανοιχτές διαδικασίες. Ταυτόχρονα, η Τράπεζα οφείλει να υιοθετήσει αυστηρότερη στάση απέναντι στους στρατηγικούς κακοπληρωτές.

Για το σκοπό αυτό αξιοποιούμε όλες τις δυνατότητες. Εσωτερικά, έχουμε δημιουργήσει μια ειδική Γενική Διεύθυνση που ενοποιεί όλη την τεχνογνωσία που έχουμε αποκτήσει στη διαχείριση μη εξυπηρετούμενου δανεισμού και απασχολεί περίπου 2.500 στελέχη της τράπεζας. Παράλληλα, προχωρούμε στην αξιοποίηση εξωτερικών πόρων και συνεργασιών με εξειδικευμένους οίκους, όπως η πρόσφατη συμφωνία με το fund KKR, την υποστήριξη της EBRD και σε συνεργασία με την Alpha Bank. Τέλος, η δυνατότητα πώλησης μη εξυπηρετούμενων δανείων αποτελεί μια επιπλέον δυνητική επιλογή που, τουλάχιστον προς το παρόν, θα εφαρμοστεί επιλεκτικά και για συγκεκριμένα χαρτοφυλάκια δανείων που έχουν σε μεγάλο βαθμό εξαντλήσει την αξιοποίηση εναλλακτικών λύσεων. Ήδη, έχουν συμφωνηθεί οι πωλήσεις τέτοιων χαρτοφυλακίων από τις θυγατρικές τράπεζές μας στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία.

Δεύτερη προτεραιότητα, η επιστροφή των καταθέσεων και σταδιακά η αποκατάσταση της πρόσβασης στις διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίου. Περισσότερες καταθέσεις θα ενισχύσουν την κερδοφορία μας και θα επιταχύνουν την αποπληρωμή των εγγυήσεων του Δημοσίου και τον περιορισμό του δανεισμού της Τράπεζας από τον ELA, που ήδη έχει μειωθεί σημαντικά, κατά 10,5 δισ. ευρώ τους τελευταίους 11 μήνες. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να επαναλάβω ότι επιστροφή των καταθέσεων συνδέεται και με τη σταδιακή χαλάρωση των capital controls.

Τρίτη προτεραιότητα, η ανάπτυξη των εργασιών, καθώς αποδίδουμε ιδιαίτερη έμφαση στη χρηματοδότηση των υγιών επιχειρήσεων, μικρών, μεσαίων και μεγάλων. Έχουμε αναλάβει –και θα συνεχίσουμε - σημαντικές πρωτοβουλίες που απηχούν την μακροπρόθεσμη επιλογή μας για τη στήριξη των εξωστρεφών και καινοτόμων τομέων της επιχειρηματικότητας. Είμαστε στρατηγικοί εταίροι με τον ΣΕΤΕ σε σειρά ενεργειών. Με το ύψος του χαρτοφυλακίου μας στον κλάδο, τις σχέσεις με τους θεσμικούς φορείς, την ποιότητα των εξειδικευμένων υπηρεσιών, η Eurobank αναγνωρίζεται από τους επιχειρηματίες του χώρου ως «η τράπεζα του ελληνικού τουρισμού». Στηρίζουμε με συνέπεια τον εξαγωγικό προσανατολισμό των ελληνικών επιχειρήσεων, με το ιδιαίτερα επιτυχημένο πρόγραμμα επιχειρηματικών συναντήσεων Go International / GoInAthens, τη συνεργασία με τους εξαγωγικούς φορείς και το πρόγραμμα ενέγγυων πιστώσεων μαζί με σειρά εξειδικευμένων υπηρεσιών προς τους εξαγωγείς. Τέλος, υποστηρίζουμε την κρίσιμη για το μέλλον της οικονομίας συνάντηση της καινοτομίας με την επιχειρηματικότητα, μέσα από το διαγωνισμό Καινοτομίας, που συνδιοργανώνουμε με τον ΣΕΒ, ενώ το πρόγραμμα egg υπήρξε και συνεχίζει πρωτοπόρο στην ανάδειξη νεοφυών επιχειρήσεων. 

Παράλληλα με τις νέες χρηματοδοτήσεις, εργαζόμαστε για να ενισχύσουμε τα έσοδα από προμήθειες, αξιοποιώντας ιδιαίτερα  τη στροφή που υπάρχει προς τις ηλεκτρονικές συναλλαγές και πληρωμές.

Στόχος μας, η Eurobank να είναι πρωτοπόρος στην επόμενη μέρα του τραπεζικού συστήματος στην Ελλάδα. Αποδίδουμε προτεραιότητα στην εισαγωγή και εμπέδωση κανόνων εταιρικής διακυβέρνησης που θα προσαρμόζονται πλήρως στις εποπτικές απαιτήσεις και δεν θα υστερούν στο παραμικρό σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές τράπεζες. Της προσπάθειας αυτής ηγείται, με τις πρωτοβουλίες που σας περιέγραψε, ο πρόεδρος του Δ.Σ., ο κ. Νίκος Καραμούζης. 

Πέρα των παραπάνω άμεσων προτεραιοτήτων, μεσοπρόθεσμα, δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στην απλοποίηση του Οργανισμού, στο άλμα προς την ψηφιακή εποχή και την περαιτέρω ανάπτυξη σχέσεων εμπιστοσύνης με τους πελάτες μας και το προσωπικό μας.

Αφιερώνουμε πόρους και προσωπικό στην απλούστευση τόσο του οργανογράμματος όσο και των διαδικασιών της Τράπεζας. Υλοποιούμε ήδη ένα φιλόδοξο μακρόπνοο πρόγραμμα προς το ψηφιακό μετασχηματισμό. 

Όλες μας οι πρωτοβουλίες στηρίζονται στην ποιότητα και το επαγγελματικό ήθος των εργαζομένων μας. Οι άνθρωποι αυτοί είναι που θα υλοποιήσουν τη στρατηγική μας, με έμφαση στην καλλιέργεια μακροχρόνιων και αμοιβαία αποδοτικών σχέσεων συνεργασίας με τους πελάτες. Στηριζόμαστε στους ανθρώπους μας, γιατί αυτοί υπογράφουν - όπως και στη διαφημιστική μας εκστρατεία - το παρόν και το μέλλον του οργανισμού. 

Κυρίες και κύριοι Μέτοχοι,

Η ανάγκη συνεχούς διαχείρισης της κρίσης, που διαρκεί ήδη 7 χρόνια, δεν αποπροσανατολίζει ούτε τη διοίκηση ούτε το προσωπικό της Τράπεζας από το βασικό στόχο ύπαρξης και λειτουργίας της Eurobank από την ίδρυσή της: να είναι η πρωτοπόρα τράπεζα της υγιούς επιχειρηματικότητας, που θα στηρίζει την ανάπτυξη στην Ελλάδα, στις χώρες στις οποίες δραστηριοποιείται, μέσα από την χρηματοδότηση και την παροχή υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, προσφέροντας τα οφέλη της οικονομικής προόδου στην κοινωνία και δημιουργώντας αξία για τους μετόχους της.-