Χρ. Σταϊκούρας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: Θα υπερδιπλασιαστούν τα μέτρα για την αντιμετώπιση της κρίσης τον Μάιο

Υπέρ ενός κολοσσιαίου σχεδίου επενδύσεων στον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω της κρίσης του κορονοϊού, τάχθηκε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Oύρσουλα φον ντερ Λάιεν.

«Χρειαζόμαστε ένα σχέδιο Μάρσαλ για την Ευρώπη. Ο προϋπολογισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι αποδεκτός σε όλα τα κράτη μέλη ως εργαλείο αλληλέγγυας εξισορρόπησης και πρέπει να προσαρμοστεί ανάλογα στην κρίση του κορονοϊού», γράφει η προερχόμενη από τους Χριστιανοδημοκράτες (CDU) πρόεδρος της Κομισιόν, σε άρθρο της το οποίο φιλοξενείται στην κυριακάτικη έκδοση της εφημερίδας «Die Welt».

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εκφράζει την βεβαιότητα ότι «η Ευρώπη σύντομα θα ανακάμψει και πάλι: Τα πολλά δισεκατομμύρια τα οποία πρέπει να επενδυθούν σήμερα για να αποφευχθεί μια μεγαλύτερη καταστροφή θα ενώσουν γενεές. Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να ανανεωθεί το αίσθημα της κοινότητας μεταξύ των εθνών της Ευρώπης.

Υπερ κορωνο-ομολόγων πολιτικοί από το CDU της Μέρκελ

Εν τω μεταξύ, Χριστιανοδημοκράτες (CDU) πολιτικοί τάσσονται υπέρ των ομολόγων κορονοϊού, σε αντίθεση με την γραμμή του κόμματός τους, σύμφωνα με δημοσίευμα της κυριακάτικης έκδοσης της εφημερίδας Frankfurter Allgemeine.

Το μέλος της προεδρείου του CDU Έλμαρ Μπροκ θεωρεί ότι «τα ευρωπαϊκά ομόλογα είναι αναπόφευκτα» ως μέρος ενός πακέτου βοήθειας προς τις χώρες οι οποίες πλήττονται ιδιαίτερα από τον κορονοϊό, όπως είναι η Ιταλία, η Ισπανία και η Γαλλία. Ωστόσο, διευκρίνισε ότι «πρέπει να είναι σαφώς καθορισμένα και χρονικά περιορισμένα» και πρόσθεσε ότι «δεν υπάρχει εθνική λύση για μια χώρα, όπως η Γερμανία, η οποία ζει από τις εξαγωγές λύση».

Ο επικεφαλής της Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του CDU, Ρόντεριχ Κίζεβέτερ εξέφρασε μεν τις επιφυλάξεις του για τα κοινά ευρωπαϊκά δάνεια, πρόσθεσε όμως ότι «η Ιταλία ή η Ισπανία πρέπει τώρα να πάρουν χρήματα που δεν θα χρειάζεται να τα επιστρέψουν βραχυπρόθεσμα με υψηλά επιτόκια».

Πέδρο Σάντσεθ: Νέο σχέδιο Μάρσαλ και όχι λιτότητα

Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ ζητά από τους ευρωπαίους εταίρους την οργάνωση μιας «οικονομίας (σε συνθήκες) πολέμου» και ένα «νέο σχέδιο Μάρσαλ», αντί δε αυστηρής λιτότητας, όπως το 2008, ζητά αυτή τη φορά «αυστηρή αλληλεγγύη», με άρθρο του το οποίο δημοσιεύεται στην ηλεκτρονική σελίδα της «Frankfurter Allgemeine Zeitung».

«Προκειμένου να μην αποτύχει ως Ένωση στην αντιμετώπιση της πανδημία του κορονοϊού, η Ευρώπη πρέπει τώρα να οργανώσει μια οικονομία (σε συνθήκες) πολέμου και να ξεκινήσει το συντομότερο δυνατόν την αντίδραση (στις συνέπειες της πανδημίας), την ανασυγκρότηση και την οικονομική ανάκαμψή της, με μέτρα στήριξης του δανείων που παίρνουμε σε πολλές χώρες», τονίζει.

Ο Σάντσεθ ζητά επίσης στο άρθρο του ένα «νέο σχέδιο Mάρσαλ για την μετά την πανδημία ανασυγκρότηση. Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ΕΜΣ) είναι μόνο ένα πρώτο βήμα και δεν πρέπει να συνδεθεί με όρους: Η Ευρώπη θα πρέπει να ενεργήσει με αυστηρή αλληλεγγύη και χρειάζεται μεσοπρόθεσμα έναν νέο μηχανισμό κοινοτικοποίησης/ αμοιβαιοποίησης των χρεών. Εάν ο ιός δεν σταματά στα σύνορα, τότε ούτε οι μηχανισμοί χρηματοδότησης πρέπει να το κάνουν αυτό. Η Ευρώπη δεν πρέπει να αντιδράσει όπως στην χρηματοπιστωτική ή τραπεζική κρίση του 2008 με μια (αυστηρή) πολιτική λιτότητας. Μέσω της αποφασιστικής δράσης και μέσω ακόμη πιο φιλόδοξων μέτρων, η κρίση μπορεί να μετατραπεί σε ευκαιρία για την ανασυγκρότηση μιας πολύ ισχυρότερης Ευρωπαϊκής Ένωσης», καταλήγει ο Ισπανός πρωθυπουργός.

Αναζήτηση συμβιβασμού ενόψει eurogroup

Την αναζήτηση ενός συμβιβασμού σχετικά με το ευρωπαϊκό πακέτο μέτρων για την αντιμετώπιση του μεγάλου οικονομικού αντίκτυπου του κορονοϊού θα επιδιώξει το Eurogroup που θα συνεδριάσει μέσω τηλεδιάσκεψης την ερχόμενη Τρίτη, 7 Απριλίου.

Μετά την απόρριψη από τη Γερμανία και την Ολλανδία της πρότασης εννιά χωρών της Ευρωζώνης, μεταξύ των οποίων και της Ελλάδας, για την έκδοση κορονο-ομολόγων, ο συμβιβασμός αναζητείται στην αύξηση της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης από υφιστάμενους θεσμούς - τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Η χρηματοδότηση από τους θεσμούς αυτούς στις χώρες - μέλη θα γίνει με πολύ χαμηλό κόστος, καθώς μπορούν να αντλούν φθηνά κεφάλαια από τις αγορές λόγω του υψηλού αξιόχρεου που έχουν (ΑΑΑ).

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την Πέμπτη την πρότασή της για έκδοση ομολόγων ύψους 100 δισ. ευρώ, προκειμένου να δανείσει το ποσό αυτό στις χώρες, ανάλογα με την έκταση της κρίσης που αντιμετωπίζουν, για τη στήριξη του εισοδήματος των εργαζομένων στις επιχειρήσεις που πλήττονται από την κρίση καθώς και του εισοδήματος των αυτοαπασχολουμένων.

Ειδικότερα, η πρόταση της Επιτροπής προβλέπει ότι οι επιχειρήσεις θα μπορούν να θέτουν προσωρινά σε καθεστώς μερικής απασχόλησης του εργαζόμενους τους και να πληρώνονται αυτοί για τις ώρες που δεν εργάζονται από το κράτος.

Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την αναστολή μίας σειράς περιορισμών που υπάρχουν για την άντληση των διαθέσιμων κονδυλίων του ΕΣΠΑ, κάτι που θα διευκολύνει πολύ και την Ελλάδα στην αξιοποίησή τους για την αντιμετώπιση των αναγκών λόγω της κρίσης. Σημειώνεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ανακοινώσει από τον προηγούμενο μήνα τη σύσταση ενός ευρωπαϊκού ταμείου για την αντιμετώπιση του κορονοϊού, από το οποίο η Ελλάδα θα αξιοποιήσει 1,8 δισ. ευρώ, όπως δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, την Πέμπτη στη Βουλή. Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ζήτησε, επίσης, ο νέος 7ετής προϋπολογισμός της ΕΕ (2021-2027) να πάρει τη μορφή ενός νέου σχεδίου Μάρσαλ για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τον κορονοϊό.

Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων έχει προτείνει μία αύξηση των χαμηλότοκων δανείων που χορηγεί κατά 40 δισ. ευρώ για τη στήριξη των επιχειρήσεων που αντιμετωπίζουν προβλήματα. Επίσης, έχει προτείνει τη δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού ταμείου εγγυήσεων για την κινητοποίηση 200 δισ. ευρώ ως πρόσθετης χρηματοδότησης για τις επιχειρήσεις της Ευρωζώνης. Όπως δήλωσε στη Βουλή ο κ. Σταϊκούρας, η ΕΤΕπ θα διαθέσει ρευστότητα ύψους 2 δισ. ευρώ στις ελληνικές τράπεζες, προκειμένου αυτές να χορηγήσουν νέα επιχειρηματικά δάνεια, ενώ εκτίμησε ότι το ποσό αυτό θα είναι ακόμη μεγαλύτερο μετά τις αποφάσεις που θα πάρει το Eurogroup την Τρίτη. Είπε, επίσης, ότι σε συνεργασία με τον όμιλο της ΕΤΕπ δημιουργείται εγγυοδοτικός μηχανισμός για δάνεια επενδυτικού σκοπού έως 500 εκατ. ευρώ.

Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας έχει προτείνει τη χορήγηση προληπτικών πιστωτικών γραμμών στις χώρες - μέλη, με κατ' αρχήν ύψος το 2% του ΑΕΠ τους, χρησιμοποιώντας ένα μέρος από τα 410 δισ. ευρώ που έχει δυνατότητα να αντλεί από τις αγορές με εκδόσεις ομολόγων. Το «αγκάθι» στην περίπτωση αυτή είναι ότι αυτές οι πιστωτικές γραμμές δίνονται με όρους όσον αφορά την πολιτική που θα ακολουθούν οι χώρες που τις ζητούν και αυτό εξηγεί γιατί δεν έχει γίνει έως τώρα χρήση τους. Η Ιταλία και οι άλλες χώρες του Νότου έχουν ζητήσει να μην υπάρχουν τέτοιοι όροι πολιτικής στην παρούσα συγκυρία, καθώς η κρίση έχει προκύψει από μία πανδημία και όχι από ευθύνη κάποιας χώρας ή χωρών. O επικεφαλής του ESM, Κλάους Ρέγκλινγκ, δήλωσε σε συνέντευξή του στους Financial Times ότι δεν θα υπάρχουν όροι πέραν της δέσμευσης για σεβασμό του γενικού πλαισίου παρακολούθησης της οικονομίας των χωρών από την ΕΕ και εξέφρασε την ελπίδα ότι μπορεί να υπάρξει μία συμφωνία στο Eurogroup.

Γιόσκα Φίσερ και Ζίγκμαρ Γκάμπριελ πρoτείνουν σχέδιο "Μάρσαλ" τριών φάσεων

Σε μια κοινή τους έκκληση, οι πρώην υπουργοί Εξωτερικών, ο Πράσινος Γιόσκα Φίσερ και ο Σοσιαλδημοκράτης Ζίγκμαρ Γκάμπριελ προειδοποιούν για τον κίνδυνο διάλυσης της Ευρώπης λόγω της κρίσης του κορονοϊού και καλούν την γερμανική κυβέρνηση να υιοθετήσει ένα είδος "σχεδίου Mάρσαλ" για την Ισπανία και την Ιταλία.

Η Ευρώπη χρειάζεται τώρα δύο πράγματα: κοινή βοήθεια κατά την κρίση και ένα κοινό πρόγραμμα ανασυγκρότησης μετά την κρίση, επισημαίνουν σε κοινό τους άρθρο στις εφημερίδες "Handelsblatt" και "Tagesspiegel". Δεν παραλείπουν επίσης να υπενθυμίσουν ότι η Γερμανία είναι ο μεγαλύτερος κερδισμένος της Ευρώπης, αφού «κερδίσαμε χρήματα ακόμα και από την χρηματοπιστωτική κρίση στην Ελλάδα», όπως τονίζουν.

Αναλυτικά τα δύο πρώην ηγετικά στελέχη των Πρασίνων και των Σοσιαλδημοκρατών γράφουν στο άρθρο τους μεταξύ άλλων:

«Η Ιταλία και η Ισπανία δεν θα το ξεχάσουν για εκατό χρόνια εάν η Ευρώπη και ειδικά εμείς οι Γερμανοί-τους εγκαταλείψουμε τώρα. Και ακριβώς αυτό κάνουμε τώρα».

«Ο κορονοϊός έχει την δυναμική να βαθύνει τόσο πολύ τις ήδη υπάρχουσες ρωγμές στην Ευρώπη, ώστε η Ένωση να μπορεί να διαλυθεί εξ αιτίας του. Η Ευρωπαϊκή Ένωση απειλείται με δραματική αποτυχία λόγω της μεγαλύτερης δοκιμασία από ιδρύσεώς της».

«Η απαγόρευση των γερμανικών εξαγωγών σε ιατρικά βοηθήματα έχει αρθεί και η Γερμανία ανήκει στις χώρες που προσφέρουν νοσοκομειακά κρεβάτια σε σοβαρά νοσούντες από την Ιταλία, τη Γαλλία και την Ισπανία. Ωστόσο, λόγω των χιλιάδων θανάτων, της μαζικής ανεργίας και των σοβαρών κοινωνικών προβλημάτων, αυτή η βοήθεια είναι μόνο μια σταγόνα στον ωκεανό», σημειώνουν.

«Το 1948 υπήρχαν επίσης δύο παρόμοια σχέδια βοήθειας: Η αερογέφυρα του Βερολίνου για να προμηθεύσει τους εν ανάγκη ευρισκόμενους πολίτες του Δυτικού Βερολίνου και το σχέδιο Μάρσαλ για την ανασυγκρότηση της Ευρώπης. Οι χώρες που πλήττονται περισσότερο από την πανδημία της κορώνας, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, θα χρειάζονταν τώρα ένα αλληλεπικαλυπτόμενο πρόγραμμα τριών φάσεων: ιατρική και ανθρωπιστική βοήθεια έκτακτης ανάγκης, μεσοπρόθεσμη μακράς διάρκειας ευρωπαϊκή δανειακή στήριξη που δεν λαμβάνει υπόψη τα κριτήρια του Μάαστριχτ και ένα καινοτόμο πρόγραμμα στήριξης για την οικονομική και κοινωνική ασφάλιση», υποστηρίζουν.

«Η Γερμανία θα ήταν καλό να συμμετάσχει σε ένα τέτοιο πρόγραμμα βοήθειας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αντί να συνεχίζει την ιδεολογική διαμάχη μεταξύ Βόρειας και Νότιας Ευρώπης για το θέμα των ευρωομολόγων ή ομολόγων κορονοϊού», υπογραμμίζουν οι Φίσερ και Γκάμπριελ στο κοινό τους άρθρο.

«Ούτε η Ιταλία ούτε η Ισπανία είναι σε θέση χρηματοδοτήσουν μόνες τη ανασυγκρότησή τους με νέα δάνεια. Η Ευρώπη πρέπει να τις απαλλάξει από το βάρος των τόκων και πιθανώς και της αποπληρωμής. Για το σκοπό αυτό, πρέπει να κάνουμε σκέψεις για νέα εργαλεία. Το μήνυμα ότι όλα τα ευρωπαϊκά κράτη μέλη είναι έτοιμα να το πράξουν πρέπει να έρθει γρήγορα. διαφορετικά, οι ακροδεξιοί εξτρεμιστές και στις δύο αυτές χώρες θα προσπαθήσουν και πάλι να ξαναζεστάνουν την εθνικιστική τους σούπα κατά της ΕΕ.», τονίζουν.

Τέλος δεν παραλείπουν να υπενθυμίσουν ότι η «Γερμανία είναι ο μεγαλύτερος κερδισμένος στην Ευρώπη χάρη στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά. «Κερδίσαμε χρήματα ακόμα και από την χρηματοπιστωτική κρίση στην Ελλάδα».

«Θα υπερδιπλασιαστούν τα μέτρα για την αντιμετώπισης της κρίσης τον Μάιο καλύπτοντας και το επόμενο χρονικό διάστημα» δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, επισημαίνοντας παράλληλα ότι «η κυβέρνηση στο πεδίο της οικονομίας κινείται γρήγορα και αποφασιστικά μακριά από μαξιμαλισμούς και ανεύθυνες πλειοδοσίες».

Ακολουθεί ολόκληρη η δήλωση του υπουργού Οικονομικών στο ΑΠΕ-ΜΠΕ:

«Η ανθρωπότητα βιώνει μία πρωτόγνωρη υγειονομική κρίση. Μία συμμετρική κρίση που δεν γνωρίζουμε, ακόμη, τη διάρκειά της. Η ζημιά στην οικονομία, όσο αυτή παρατείνεται, γίνεται ολοένα και μεγαλύτερη. Απαιτούνται συνεπώς σοβαρές, ρεαλιστικές και έγκαιρες παρεμβάσεις, ώστε να περιοριστούν οι δυσμενείς κοινωνικές και οικονομικές συνέπειές της.

Η Κυβέρνηση, στο πεδίο της οικονομίας, κινείται γρήγορα και αποφασιστικά, μακριά από μαξιμαλισμούς και ανεύθυνες πλειοδοσίες. Υλοποιεί ένα συνεκτικό και δυναμικό σχέδιο, στηρίζοντας την κοινωνία και την οικονομία, με αίσθημα δικαίου, στο πλαίσιο των διαθέσιμων εγχώριων και ευρωπαϊκών πόρων. Έχει λάβει, σε πρώτη φάση, δημοσιονομικά μέτρα ύψους 6,8 δισ. ευρώ, για την ενίσχυση της δημόσιας υγείας, την τόνωση της ρευστότητας των επιχειρήσεων (μέσω του χρηματοδοτικού εργαλείου της «επιστρεπτέας προκαταβολής») και την στήριξη του εισοδήματος των εργαζομένων. Αυτά τα μέτρα, που εκτείνονται μέχρι τέλος Απριλίου, αντιστοιχούν στο 3,5% του ΑΕΠ της χώρας, ποσοστό υψηλότερο από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, που είναι σχεδόν στο 3% του ΑΕΠ (χθεσινή συνέντευξη Mario Centeno, Επικεφαλής Eurogroup).

Προβλέπεται να υπερδιπλασιαστούν τον Μάιο, καλύπτοντας και το επόμενο χρονικό διάστημα.

Ενώ δεν περιλαμβάνουν τις κλαδικές πολιτικές που βρίσκονται υπό διαμόρφωση και υλοποίηση, σε τομείς όπως είναι, ενδεικτικά, ο πρωτογενής τομέας, ο τουρισμός, η ναυτιλία, η ενέργεια, οι μεταφορές κ.α.

Ούτε τις αρχικές παρεμβάσεις ύψους τουλάχιστον 10 δισ. ευρώ για την ενίσχυση της ρευστότητας στον παραγωγικό ιστό της οικονομίας, μέσω της πιο ευέλικτης αξιοποίησης του ΕΣΠΑ, της αξιοποίησης του Ειδικού Ευρωπαϊκού Επενδυτικού Ταμείου για την αντιμετώπιση του κορονοϊού, της δημιουργίας εγγυοδοτικού μηχανισμού (προχθές εγκρίθηκε από τα αρμόδια Ευρωπαϊκά όργανα), της μόχλευσης πόρων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

Παρεμβάσεις οι οποίες θα ενισχύονται όσο βγαίνουμε από την υγειονομική κρίση, έχοντας «καύσιμα» και για την μετα-κορονοϊό εποχή.

Αποδεικνύεται έτσι ότι η Κυβέρνηση ενεργεί έγκαιρα και μεθοδικά, με ευθύνη, ψυχραιμία και υπομονή, με κοινωνική δικαιοσύνη και αλληλεγγύη, ώστε να κρατήσουμε τη χώρα όρθια και ζωντανή, με το βλέμμα μας και στην επόμενη μέρα της οικονομίας».